ในช่วงฤดูทำนาทุกปี สิ่งที่เป็นศัตรูคู่นาข้าวต้องยกให้ “ปูนา” ที่มักจะเข้ามากัดกินต้นข้าวที่กำลังตั้งท้อง ทำให้ชาวบ้านต้องหาวิธีกำจัดด้วยการจับมาเป็นอาหาร และเมนูที่ชาวบ้านหมู่ 2 ต.อุไดเจริญ อ.ควนกาหลง จ.สตูล นิยมทำทาน คือ “มอบปูนา” หรือ “มันปูนา”
นางประกอบ ศรีภักดี (ภรรยา) อายุ 53 ปี อยู่บ้านเลขที่ 289 หมู่ 2 ต.อุไดเจริญ อ.ควนกาหลง จ.สตูล เจ้าของต้นตำรับปรุงสูตรมอบปูนา หรือมันปูนา ในวันนี้ซึ่งได้รับการถ่ายทอดสูตรมาจากพ่อแม่ และบรรพบุรุษ ได้สาธิตการปรุงให้ดูกันชนิดตั้งแต่พ่อบ้านไปหาปูมาจากท้องนา จากนั้นนำมาล้างเอาดินออกให้สะอาด ก่อนจะนำปูนาไปน็อกในน้ำแข็ง เพื่อป้องกันปูหนีบมือ แล้วทำการฉีกกระดองออกแยกชิ้นส่วน จากนั้นใช้กรรไกรตัดก้ามออกทั้งหมด และดึงส่วนปอด สะดือ ปากออก ก่อนลงมือเขี่ยมันปูนาออกจากกระดองปู ส่วนลำตัวปูนานำมาตำแล้วคั้นน้ำเพื่อเอามันปู
จากนั้นเตรียมส่วนผสมเพื่อปรุงเป็นเมนูมอบปูนา หรือมันปูนา ประกอบด้วย ตะไคร้ กระเทียม หอมแดง พริกไทยป่น และกะทิ นำมาปั่นรวมกัน จากนั้นตั้งกระทะบนไฟแล้วนำมันปูที่แกะเรียบร้อยแล้วเทลงกระทะ เคี่ยวพอเดือด จากนั้นเทหัวกะทิ และใส่เครื่องปรุงที่ผสมเรียบร้อยแล้วลงไปเคี่ยวต่อจนแตกมันใกล้แห้ง ปรุงรสชาติตามชอบ
รวมเบ็ดเสร็จการเตรียมวัตถุดิบ และปรุงมอบปูนา หรือมันปูนา ใช้เวลานานร่วม 3-4 ชั่วโมง ก็จะออกมาหน้าตาน่ารับประทาน กลิ่นหอมอบอวล คลุกข้าวสวยร้อนๆ ทานกับผักเครื่องเคียง เก็บไว้ได้นานหากนำไปแช่ตู้เย็น นอกจากนี้เมนูปูนา ก้ามปูนำมาต้มส้มมะขามอ่อน หรือนำมาทำแกงไตปูนาทานกับขนมจีน และอีกหลากหลายเมนู
หลังทำทานเองทาง นางประกอบ ก็ยังแบ่งไว้ขายกระปุกละ 30 บาท หากจะซื้อเป็นกิโลกรัมละ 300 บาท โดยถ่ายรูปขายเล่นๆ ผ่านโซเชียลกลับได้รับการตอบรับที่ดีจากลูกค้าในละแวกหมู่บ้านทั่วไป ลูกค้าข้าราชการ จนทำไม่ทัน เพราะต้องใช้เวลานานในการปรุงแต่ละครั้ง
ด้าน นายผัด ศรีภักดี (สามี) อายุ 59 ปี นักล่าปูนา กล่าวว่า ออกหาปูนาหลังเสร็จภารกิจงานหลักกรีดยางพารา โดยใช้เวลา 2-3 ชั่วโมง ลงผืนนาหาปูทั้งนาของตัวเอง และนาของเพื่อนบ้านที่ขอให้มาช่วยเก็บไปหน่อย เพราะปูนาเป็นศัตรูร้ายของต้นนาข้าว เคยหาได้มากถึง 40 กิโลกรัม อุปกรณ์ก็มีเพียงแกลลอนใส่ปู กับมือเปล่าเก็บสดๆ ก็ถูกปูหนีบบ้าง ก็ถือว่าเป็นการหารายได้เสริมจากการหาปูมาทำมอบปูนาได้วันละ 300 บาทบ้าง 500 บาทบ้าง ในช่วงที่เป็นฤดูทำนาเพียง 1 เดือนเท่านั้น โดยอนาคตคิดจะเลี้ยงปูนาเป็นเรื่องเป็นราว หลังมีกระแสตอบรับคนนิยมทานมอบปูนามากยิ่งขึ้น
นาข้าวที่ไหนมีปูนา หรือมีหอยเชอรี่ สามารถบ่งชี้ให้เห็นว่า นาข้าวนั้นไม่ใส่สารเคมีในการวางยาฆ่าปูนา หรือหอยเชอรี่ รวงข้าวแปลงนั้นก็ปลอดสารพิษ ส่วนการจับปูนามาแปรรูปเป็นอาหารเลิศรส นอกจากจะเป็นวิธีการลดศัตรูพืชในนาข้าวแล้ว ยังเป็นรายได้เสริมให้แก่ครอบครัว และได้ทานอาหารที่อร่อยเลิศ เนื่องจากปูนาสามารถปรุงได้หลากหลายเมนูอีกด้วย
