ยะลา - พาชมพิธี “ครูหมอมโนราห์” ของมโนราห์โรงครู หนึ่งปีมีครั้งเดียวที่บ้านซาเมาะ อ.รามัน จ.ยะลา เชื่อมวิถีวัฒนธรรมของพี่น้อง 2 ศาสนา ร่วมรำลึกถึงบรรพบุรุษเชื้อสายมโนราห์
วันนี้ (16 ส.ค.) บรรยากาศในงานพิธีมโนราห์โรงครูที่บ้านของ นายประสิทธิ์ เพชรเชิงเขา ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 4 บ้านซาเมาะ ต.ท่าธง อ.รามัน จ.ยะลา ซึ่งในรอบ 1 ปี จะมีการนัดรวมตัวกันของพี่น้องเครือญาติเชื้อสายมโนราห์ ที่มีทั้งผู้ที่นับถือศาสนาพุทธ และผู้ที่นับถือศาสนาอิสลาม ทั้งนี้ เพื่อร่วมทำพิธีในการรำลึกถึงบรรพบุรุษเชื้อสายมโนราห์ ที่เป็นการปฏิบัติสืบทอดกันมาหลายสิบปีแล้ว
โดยวันนี้เป็นวันสุดท้ายของมโนราห์โรงครู หลังจากที่เริ่มพิธีมาตั้งแต่วันที่ 13 ส.ค.ที่ผ่านมา ซึ่งวันนี้เป็นพิธี “ครูหมอมโนราห์” โดยเป็นความเชื่อของบรรดาเหล่าลูกหลานเชื้อสายมโนราห์ ว่า บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วจะกลับมาพบกับเหล่าลูกหลาน โดยมีผู้ที่เป็นร่างทรงที่ถูกคัดเลือกจะดำเนินพิธีเข้าทรงจากบรรพบุรุษ
ซึ่งในช่วงเช้าก่อนทำพิธีนั้น ลูกหลานจะจัดสำรับข้าวปลาอาหาร ทั้งของหวานของคาว เหล้ายาปลาปิ้ง ผลไม้ และเครื่องเซ่นไหว้เจ้าที่เตรียมไว้สำหรับทำพิธี จากนั้นผู้ที่เป็นร่างทรงครูหมอมโนราห์ จะจัดแต่งองค์แต่งร่างกายด้วยเสื้อผ้าสำหรับการทำพิธี ก่อนที่จะมีการทำพิธีกล่าวเชิญดวงวิญญาณบรรพบุรุษให้รู้ว่า เหล่าบรรดาลูกหลานได้ทำพิธีทำบุญต้อนรับ และขอขมาในสิ่งที่ได้กระทำผิดพลาดไป
ในส่วนของลูกหลานเชื้อสายมโนราห์ที่นับถือศาสนาอิสลามนั้น จะเป็นผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการเล่นเครื่องดนตรี ทั้งฆ้อง กลอง โหม่ง ฉิ่ง และกรับ โดยจะร่วมกันบรรเลงดนตรีในจังหวะของมโนราห์ ทั้งมโนราห์ไทย และมโนราห์แขก เพื่อให้เหล่าบรรดาลูกหลานมโนราห์ที่นับถือศาสนาพุทธได้ทำพิธีตามความเชื่อ
ซึ่งพิธีดังกล่าวนั้นนับเป็นพิธีกรรมที่หาดูได้ยากยิ่งนัก อีกทั้งยังเป็นเพียงความเชื่อส่วนบุคคล โดยเฉพาะเหล่าลูกหลานเชื้อสายมโนราห์ ที่ได้สืบทอดตกตามกันมาตั้งแต่ต้นตระกูล หากมีเชื้อสายมโนราห์แล้วก็ต้องเข้ามามีส่วนร่วมในพิธีกรรม เพราะหากลูกหลานคนใดที่ไม่เชื่อ หรือมองว่าเป็นเรื่องงมงาย ก็จะเกิดสิ่งที่ไม่ดีขึ้นกับชีวิต จนต้องทำให้หวนกลับมาสู่พิธีกรรมดังกล่าว และกล่าวขอโทษ ทำบุญอุทิศส่วนบุญกุศลให้แก่บรรพบุรุษในทุกๆ ปี
