สตูล - “กลุ่มปันหยาบาติก” ในพื้นที่ อ.ละงู จ.สตูล หันผลิตผ้ามัดย้อม ปาเต๊ะ-บาติก ด้วยการสกัดสีจากดินท้องถิ่นแห่งแรกในไทย ผ่านลวดลายฟอสซิลโบราณ เตรียมพร้อมเปิดประตูเมืองท่องเที่ยวสตูล สู่อุทยานธรณีโลก “จีโอปาร์ค” ผ่านของฝากอันล้ำค่า
วันนี้ (19 เม.ย.) สิ่งของเครื่องใช้เพื่อการอุปโภคบริโภคที่ผลิตจากวัตถุดิบธรรมชาติ มักจะได้รับความนิยม เรียกความสนใจจากผู้ใช้เป็นอย่างมาก ในยุคสมัยของการรักษ์สุขภาพ ประกอบกับ จ.สตูล ซึ่งอุดมไปด้วยทรัพยากรทางธรณีวิทยา พร้อมผลักดันก้าวเข้าสู่อุทยานธรณีโลก
จากเหตุผลหลายอย่างประกอบกัน ทำให้กลุ่มผลิตผ้าพื้นเมืองใน จ.สตูล อย่าง “กลุ่มปันหยาบาติก” ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ 2 บ้านปากละงู ต.ละงู อ.ละงู จ.สตูล หันมาผลิตผ้ามัดย้อมที่ใช้สีจากดินหินปูนผุในหมู่บ้านชุมชน สีจากกาบมะพร้าว ซึ่งให้สีธรรมชาติ ดูสบายตา ไม่ฉูดฉาด และสวยงามไม่แพ้สีสังเคราะห์ สวมใส่ด้วยความมั่นใจถึงความปลอดภัย ด้วยสี และกระบวนการที่มาจากธรรมชาติ และทำมือทุกชิ้น พร้อมเพิ่มเสน่ห์บนผืนผ้าด้วยลายฟอสซิล ที่เรียกความสนใจให้แก่ลูกค้าที่มาหาซื้อเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะลวดลายฟอสซิลหอย หรือแอมโมไนท์ เมื่อพิมพ์ลายออกมาแล้วดูสวย และดูมีคุณค่ามากขึ้นเลยทีเดียว
สำหรับผ้าพิมพ์ลายฟอสซิลนี้ ทางกลุ่มจะทำเป็นผ้าพันคอผืนยาว ผ้าเช็ดหน้า หรือจะเป็นผ้าผืนนำไปใช้ตัดเย็บเป็นเสื้อผ้า ตามดีไซน์ที่ต้องการ โดยผลผลิตมีทั้งผ้ามัดย้อม และผ้าที่ทำจากตัวพิมพ์ และการวาดลวดลายลงบนผืนผ้า ด้วยทุกกระบวนการใช้เวลา และฝีมือที่ชำนาญการ กว่าจะได้ผ้าแต่ละผืนให้สวมใส่กัน
ส่วนราคานั้น ผ้าพันคออยู่ที่ 490-600 บาท ผ้าเช็ดหน้า ราคาผืนละ 59 บาท นอกจากผ้ามัดย้อมพิมพ์ลายฟอสซิลแล้ว ทางกลุ่มยังผลิตผ้าบาติก ผ้าปาเต๊ะลวดลายต่างๆ มีหลากหลายสี เหมาะกับหนุ่มสาวไปจนถึงวัยทำงาน
นายกตกร อังศุภานิช สมาชิกกลุ่มปันหยาบาติก เล่าถึงกระบวนการเตรียมดิน และการมัดย้อมผ้าว่า เป็นดินหินปูนผุ หลังพบความพิเศษคือ มีแร่ธาตุที่จะทำให้ผ้ามีความสวยงาม ด้วยสีส้มอมน้ำตาล หลังได้ดินมาแล้วจะนำมาแช่ในน้ำ 4 สัปดาห์ จากนั้นนำมาต้มด้วยความร้อนจนสุกเป็นเวลา 1 วัน นำมากรองเอาเศษหินออกป้องกันเวลาขยำผ้าในน้ำ เพื่อผ้าจะได้ไม่ขาด หลังเตรียมสีจากดินหินปูนธรรมชาติที่มีในหมู่บ้านแล้ว เตรียมผ้าที่ผ่านการมัดย้อมลงลวดลาย หรือที่ผ่านการบล็อกลายเอาไว้ นำมาขยำในน้ำดิน ล้างออกเพียงหนึ่งน้ำ แล้วนำไปผึ่งในที่ลม ก็จะได้สีตามต้องการ
ส่วนเศษดินที่เหลือใช้แล้วจะนำกลับไปยังแหล่งที่มาใช้เวลาเพียง 2-3 เดือน ดินก็จะปรับสภาพกลับมาใช้ได้อีกครั้ง จึงเป็นที่มาของการใช้สีจากดินในการย้อมผ้า นอกจากจะเป็นการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรรอบตัวแล้ว ยังหมุนเวียนกลับคืนสู่ธรรมชาติได้อีกครั้ง นอกจากสีของดินแล้ว ยังมีสีจากเปลือกมะพร้าว และใบไม้ที่นำมาใช้ในการย้อมผ้าอีกด้วย
น.ส.ปานชีวัน ชัวชมเกตุ ประชาสัมพันธ์กลุ่มปันหยาบาติก กล่าวว่า ทางกลุ่มเกิดจากการรวมตัวของบรรดาแม่บ้านในพื้นที่มาหลายสิบปี และมีการพัฒนาลวดลายโบราณ มาสู่การท่องเที่ยว “จีโอปาร์ค ธรณีโลก” ทำให้ชุมชนเกิดการตื่นตัวมากยิ่งขึ้น มีการใช้วัสดุจากธรรมชาติในท้องถิ่นมาทำสีขึ้นในท้องถิ่น ซึ่งได้ความรู้จากคณาจารย์ บวกกับภูมิปัญญาท้องถิ่น เชื่อมโยงการท่องเที่ยวจีโอปาร์ค เข้ามาทำการสกัดสีจากดินในท้องถิ่น เป็นที่แรกที่มีการใช้สีจากดินในท้องถิ่น ลวดลายโบราณ อย่างแอมโมไนท์ แปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์บนผืนผ้าพันคอ ผ้าเช็ดหน้า และผืนผ้าตัดเย็บ ให้ได้หาซื้อง่ายขายคล่อง
เมื่อนักท่องเที่ยวเดินทางมา จ.สตูล หากมายังกลุ่มปันหยาบาติก จะสามารถดูกระบวนการทำผ้าปาเต๊ะ บาติกรูปแบบต่างๆ ไม่ผ่านกระบวนการทางเคมี ซึ่งทางกลุ่มมีการส่งขายทั่วประเทศที่ติดต่อเข้ามา อีกทั้งทางด้านนักธรณีวิทยาได้เข้ามาศึกษาดูในพื้นที่ ยิ่งทำให้ชุมชนเกิดความหวงแหนในการที่จะอนุรักษ์ทรัพยากรดิน เพราะดินที่นำมาใช้สามารถนำกลับคืนสู่ธรรมชาติได้อีกครั้ง ในเวลาผ่านไปแค่ไม่กี่เดือน ดินก็จะกลับมาอุดมสมบูรณ์เหมือนเดิม
โอกาสนี้ สำหรับนักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามายังพื้นที่ จ.สตูล นอกจากจะได้สัมผัสธรรมชาติหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นท้องทะเลที่สวยงาม เดินป่า ชมเขาชมถ้ำ เรียนรู้แหล่งฟอสซิล ย้อนไปสู่อดีตกับของใช้สะสมตามพิพิธภัณฑ์ต่างๆ แล้ว การหาซื้อผ้ามัดย้อมลายฟอสซิล ยังเป็นของฝากถึงคนที่คุณรัก ของฝากที่สื่อสัญลักษณ์ของ จ.สตูล ก็จะยิ่งประทับใจทั้งนักท่องเที่ยวที่มาเยือนสตูล และคนที่คุณรัก ซึ่งได้รับของฝากที่น่าประทับใจจากคุณ
