บรรจง นะแส
ประธานคณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชน (กป.อพช.)
------------------------------------------------------------------------------------------------
เมื่อคืนวันศุกร์ที่ 24 มี.ค.ที่ผ่านมา ท่านนายกรัฐมนตรีได้พูดถึงองค์กรพัฒนาเอกชน (NGOs) อยู่หลายประเด็น เท่าที่ฟังจากน้ำเสียง และท่าที สำหรับผมถือว่าท่านไม่ถึงกับใช้ท่าทีดูถูกเหยียดหยาม หรือใส่ร้ายป้ายสีอะไรมากนัก ถ้าเปรียบเทียบกับอดีตนายกรัฐมนตรีอีก 2 ท่านที่พวกเราเคยโดนมาก่อน เช่น คำพูดแรงๆ ที่ว่า “หากินกับคนจน” “พวกนายหน้าค้าความจน” “พวกรับเงินต่างชาติ” ฯลฯ...
และถ้าจำกันได้ อดีตนายกรัฐมนตรีท่านหนึ่งถึงขนาดสั่งให้ตรวจสอบทรัพย์สิน NGOs หลายคน รวมทั้งผมด้วย ทำเอาขายหน้ากันทั้งบ้านทั้งเมือง (เพราะแต่ละคนไม่ได้ร่ำรวย) แค่ทำให้เสียเครดิต มีพรรคพวกจำนวนหนึ่งฟ้องกลับข้อหาหมิ่นประมาททำให้เสียชื่อเสียง ศาลตัดสินให้หน่วยงานราชการต้องชดใช้ ข่าวว่าพรรคพวกนำเงินที่ได้ไปเลี้ยงหมาจรจัด หรือไม่ก็สนับสนุนองค์กรกุศล ไม่มีใครนำเงินที่ได้ไปใช้แต่อย่างใด
ประเด็นที่ท่านนายกประยุทธ์ จันทร์โอชา พูดถึงยังอยู่ในประเด็นที่สามารถพูดคุยแลกเปลี่ยนกันได้ เพราะท่านไม่ได้มีเป้าหมายดิสเครดิต หรือมุ่งทำร้ายทำลายกัน แต่เพราะยืนกันอยู่คนละจุด คนละบทบาทหน้าที่ และที่สำคัญความเห็นต่างในเรื่องเป้าหมาย และทิศทางของคำว่า “พัฒนา” รวมถึง “วิธีการที่จะนำไปสู่เป้าหมาย”
ผมคิดว่าแค่ 2 ประเด็นนี่ก็ต้องใช้เวลาถกเถียงกันไม่น้อยกว่าที่จะยอมรับกันได้ ไม่ต้องรวมถึงปัญหาที่ดำรงอยู่ในสังคม ไม่ว่าปัญหาทางโครงสร้าง เศรษฐกิจสังคมและการเมือง ปัญหาการศึกษา ปัญหาความเหลื่อมล้ำ ความยากจน ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม ฯลฯ
การใช้คำพูดที่ว่า “ขัดขวางการพัฒนา” “ทำตัวเป็นจระเข้ขวางคลอง”...ฯลฯ ดูจะรุนแรงพอสมควร แต่สำหรับผมยังรับได้ เพราะเป็นความเห็นที่แตกต่าง ไม่ถึงกับเป็นศัตรูที่มุ่งร้ายจ้องทำลายกัน ผมเอง และพี่น้องมวลมิตรก็ได้ตอบโต้ท่านไปพอหอมปากหอมคอ เพียงแต่ไม่ได้มีโอกาสตอบโต้ท่านทางทีวี เหมือนตอนที่ท่านวิพากษ์พวกเรา
อยากเรียนท่านนายกฯ ว่า ในปี 2528 สภาพัฒน์ มีส่วนผลักดันให้พวกเรา องค์กรพัฒนาเอกชนมารวมตัวกัน ก่อนหน้านั้น พวกเราก็ทำงานกันในแต่ละเนื้อหาที่ใครถนัดในแค่ละภาค จัดตั้งกันเป็นชมรมนักพัฒนาภาคเหนือ อีสาน กลาง และใต้ สภาพัฒน์ เสนอในทำนองว่า เพื่อความสะดวกในการทำงานประสานงานกันกับกระทรวงทบวงกรมต่างๆ เพราะในหลายๆ พื้นที่เราก็ทำงานร่วมกัน
“คณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชน (NGOs)” จึงก่อรูปองค์กรมีโครงสร้างร่วมกันในปี 2528 นั่นเอง
แน่นอนว่า องค์กรพัฒนาเอกชนก็พอจะมีบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถนะท่าน การลงไปทำงานในชุมชน หรือในเนื้อหาอื่นๆ ไม่ว่าสิทธิเสรีภาพของประชาชน ด้านความยากจนไร้ที่ทำกิน ถูกกดขี่เรื่องแรงงาน ด้านสิ่งแวดล้อม หรือการศึกษา สาธารณสุข เด็กเร่ร่อน สลัม ชนกลุ่มน้อย ปัญหาชาติพันธ์ ฯลฯ เราก็ลงมือปฏิบัติการแก้ปัญหานั้นๆ ในพื้นที่ๆ สามารถลงมือได้เอง และก็มีข้อเสนอในส่วนของปัญหาที่เกี่ยวข้องต่อการจะต้องปรับเปลี่ยนนโยบายโน่นนี่นั่น เพื่อให้การแก้ไขปัญหานั้นๆ เป็นไปอย่างเป็นระบบ
แน่นอนว่าในพื้นที่ๆ พี่น้องได้รับความเดือดร้อนมากๆ การใช้รูปแบบของการชุมนุม เดินขบวน เพื่อกดดัน หรือเรียกร้องก็มีอยู่ แต่ถ้าท่านมีใจเป็นกลาง แล้วลงไปดูถึงสาเหตุของปัญหานั้นๆ ท่านจะเข้าใจ เพราะการชุมนุม การเดินขบวนมันไม่ใช่เรื่องสนุกสนาน ถ้าไม่เหลืออดจริงๆ ก็จะไม่ทำกัน ก็อยากให้ท่านนายกฯ ได้เข้าใจ
ในการทำงานของพวกเรา NGOs ที่มีโครงสร้างของคณะกรรมการจากองค์กรสมาชิกมาร่วมกันเป็นคณะกรรมการจากปี 2528-2560 พวกเรามีคณะกรรมการมาแล้ว 11 ชุด มีประธานมาถึงวันนี้คนที่ 11 เผื่อท่านจะได้รู้ว่า มีท่านใดบ้างที่ทำหน้าที่มามีดังนี้ครับ
1. ประธานคนแรกคือ ท่านผู้หญิงสุมาลี จาติกวนิช
2. อาจารย์ศรีสว่าง พั่ววงศ์แพทย์
3. ศ.เสน่ห์ จามริก (อดีตประธาน กสม.)
4. นายไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม (อดีตรองนายกรัฐมนตรี)
5. นายเดช พุ่ทคชา (กก.ภาคประชาสังคมที่ท่านนายกฯ ตั้งไงครับ)
6. นายเรือง สุขสวัสดิ์
7. คุณเรวดี ประเสริฐเจริญสุข (ประธานมูลนิธิเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน)
8. นายจอน อึ๊งภากรณ์ (อดีตวุฒิสมาชิก)
9. นายไพโรจน์ พลเพชร (นักกฎหมาย)
10 นายศรีสุวรรณ ควรขจร
และคนที่ 11 คือผม (นายบรรจง นะแส) ซึ่งรับตำแหน่งเมื่อเดือนสิงหาคม 2559...
อ้อ! อยากเรียนว่า ผมเข้ามาเป็นประธาน กป.อพช.มาจากการเลือกตั้งจากสมาชิกในเวทีสมัชชาประจำปีนะครับ เลือกตั้งด้วยการหย่อนบัตรลงคะแนนลับ ไม่ได้มาจากการปฏิวัติยึดอำนาจนะครับท่าน 555
เอาเป็นว่า ถ้าท่านนายกฯ มีเวลาพอที่จะพูดคุยกันในปัญหาที่ท่านสงสัย หรือค้างคาใจในเรื่องใด ทางผมยินดีที่จะพูดคุยด้วย เพราะน่าจะดีกว่าท่านไปฟังจากคนอื่นๆ หรือที่ปรึกษาของท่าน
การออกมาพูดเชิงตำหนิตัดพ้อ NGOs เมื่อคืนวันศุกร์ที่ผ่านมา สะท้อนให้เห็นว่าท่านมีข้อมูลไม่มากพอ ฟังข้อมูลเพียงบางด้าน เชื่อถือเรื่องเป้าหมายและวิธีการไปสู่คำว่า “พัฒนา” จากคนเพียงบางกลุ่ม
ท่านก็รับคำพูดหรูๆ มาใช้ไม่ว่า “เราจะไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง” (แต่คนส่วนใหญ่จะตกทะเลตายกันหมดแล้ว เพราะปัจจัยการผลิตถูกรวบอยู่ในมือคนเพียงบางกลุ่ม) “มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน” บ้างละ แต่วิธีการใครมั่งคั่งท่านเคยตรวจสอบไหม?! ไปรับข้อตกลงเรื่องแนวทางการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) ซึ่งประเด็นนี้พวกผมเห็นด้วย และสนับสนุนเต็มที่ครับ เพราะเราพูดเรื่องนี้กันมาก่อนที่ท่านจะไปเซ็นสัญญาปารีสกับทาง UN เสียอีก
ก็เอาเป็นว่า วันนี้ขอทำหน้าที่อธิบายท่านเพียงเท่านี้ก่อนนะครับ แต่ถ้าท่านคิดว่าท่านคิดถูก ทำถูกอยู่คนเดียวในทุกๆ เรื่อง...เราก็คงต้อง “กอดคอตีเข่า” กับท่านต่อไป แม้รู้ดีว่ากระดูกเราคนละเบอร์ แต่ขอเรียนว่าไม่กลัวท่านสักนิด อย่ามาเล่นบทข่มขู่กันเลยครับ