หนึ่งเดียวในโลก! เร่งขยายพันธุ์ “ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรัง” กล้วยไม้ชนิดใหม่เพิ่งถูกค้นพบ

 
ตรัง - สวนพฤกษศาสตร์เขาช่อง และทุ่งค่ายใน จ.ตรัง เร่งเพาะขยายพันธุ์ “ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรัง” กล้วยไม้ชนิดใหม่ของโลก ซึ่งเพิ่งจะถูกค้นพบ พร้อมสั่งห้ามประชาชนมิให้ลักลอบไปขุด เพราะจะมีความผิดตามกฎหมาย

วันนี้ (24 มี.ค.) นายวิโรจน์ ตันธนาภินันท์ รักษาราชการในตำแหน่งหัวหน้าสวนพฤกษศาสตร์เขาช่อง อ.นาโยง จ.ตรัง พร้อมเจ้าหน้าที่ ได้นำผู้สื่อข่าวเดินทางขึ้นไปยังบริเวณป่าดิบชื้น บนน้ำตกกะช่อง ใกล้กับเทือกเขาบรรทัด รอยต่อระหว่าง จ.ตรัง-พัทลุง หลังมีการค้นพบกล้วยไม้ชนิดใหม่ของโลก ซึ่งเป็นพืช 1 ใน 8 ชนิดของปี 2559 ที่พบในประเทศไทย และกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้มีการตั้งชื่อว่า “ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรัง” เพื่อเป็นสัญลักษณ์ และอนุสรณ์พืชพื้นเมืองของ จ.ตรัง
 

 
สำหรับ “ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรัง” ถูกพบครั้งแรกที่สวนพฤกษศาสตร์ทุ่งค่าย อ.ย่านตาขาว จ.ตรัง โดย นายประสงค์ โพธิ์เอี่ยม อดีตเจ้าหน้าที่ของสวนพฤกษศาสตร์ทุ่งค่าย จากนั้น ได้มีการถ่ายรูปส่งให้หอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ตรวจสอบ แต่กลับไม่เคยปรากฏพบกล้วยไม้ลักษณะเช่นนี้มาก่อน จึงยืนยันได้ว่า “ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรัง” เป็นกล้วยไม้ที่ลักษณะหนึ่งเดียวในโลก

โดยมีลักษณะเป็นกล้วยไม้ดิน หัวใต้ดินรูปทรงไข่แกมรูปรี เส้นผ่าศูนย์กลาง 0.8-1 เซนติเมตร ส่วนดอกกับใบจะออกไม่พร้อมกัน ซึ่งดอกจะออกมาก่อนในช่วงต้นฤดูฝน หลังจากนั้น ถึงจะออกใบ โดยใบจะชูขึ้นสูงเหนือพื้นดินเล็กน้อย มีสีเขียวอ่อนถึงเข้ม เป็นมัน รูปหลายเหลี่ยมเกือบกลม ขนาดกว้าง 4-6.5 เซนติเมตร ยาว 3.5-6.5 เซนติเมตร ปลายแหลม ขอบเรียบ และโคนเว้าลึกรูปหัวใจ นอกจากนั้น ยังมีลักษณะเป็นร่องตามเส้นใบ และมีเส้นจากโคนใบ 5-9 เส้น ขณะที่ขอบใบด้านโคนใบอาจซ้อนทับกัน ส่วนก้านใบมีสีเขียว ยาวได้ถึง 3 เซนติเมตร
 

 
สำหรับช่อดอกจะตั้งตรง ยาวได้ถึง 18 เซนติเมตร มีดอก 1 ดอก ก้านช่อดอกมีกาบสั้น และบางหุ้ม พร้อมกับมีใบประดับรูปไข่แกมรูปใบหอก และมีปลายแหลม ขณะที่ดอกจะชี้ลงในแนวเฉียง ยาว 1.8-2 เซนติเมตร ส่วนกลีบเลี้ยง และกลีบดอกจะมีสีเขียวเข้ม พร้อมมีขีดประสีม่วง กลีบปากมีสีขาว รูปไข่กลับแกมรูปช้อน มี 3 แฉก มีแต้มสีม่วง และแถบสีเหลือง ตามยาวกลางกลีบ สำหรับหูกลีบ มีปากรูปสามเหลี่ยม ตั้งขึ้น ปลายแหลม ขณะที่รังไข่รวมก้านดอก จะมีร่องตื้นๆ ตามยาว

ปัจจุบัน ในพื้นที่ จ.ตรัง สามารถพบเห็น “ว่านแผ่นดินเย็นเมืองตรัง” ได้ใน 2 พื้นที่ คือ ที่สวนพฤกษศาสตร์ทุ่งค่าย และสวนพฤกษศาสตร์เขาช่อง เพราะมีลักษณะเป็นป่าดิบชื้นเหมือนกัน แต่สิ่งที่แปลกอย่างมากสำหรับกล้วยไม้ชนิดนี้ก็คือ ดอกกับใบจะออกมาไม่พร้อมกัน ซึ่งขณะนี้เจ้าหน้าที่กำลังทำการเพาะขยายพันธุ์ภายในโรงเรือนเพื่อศึกษาวงจรชีวิต และเพิ่มจำนวนให้มากขึ้น และในอนาคตอาจจะมีการนำไปแลกเปลี่ยนกับสวนพฤกษศาสตร์อื่นๆ ทั่วประเทศ พร้อมสั่งห้ามประชาชนมิให้ลักลอบขุดกล้วยไม้ชนิดนี้เพื่อนำไปปลูกอย่างเด็ดขาด เพราะจะมีความผิดตามกฎหมายทั้งจำ และปรับ