เมื่อถึงวันออกพรรษาของทุกปี จังหวัดสุราษฎร์ธานี จะมีงานบุญที่สำคัญ และยิ่งใหญ่ทรงคุณค่าและถูกถ่ายทอดจากคนรุ่นเก่าสู่คนรุ่นปัจจุบันนานนับร้อยปี โดยเฉพาะความยึดมั่นศรัทธาในพระพุทธศาสนาผ่านงานบุญวันออกพรรษาหนึ่งเดียวในประเทศไทย เป็นที่รู้จักกันทั่วไปคือ “งานประเพณีชักพระ - ทอดผ้าป่าและแข่งเรือยาวชิงถ้วยพระราชทาน” ซึ่งเป็นประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่น จนนับได้ว่าเป็นมรดกแห่งศิลปวัฒนธรรม และจารีตประเพณีของจังหวัดโดยเฉพาะ
สำหรับปีนี้ เทศบาลนครสุราษฎร์ธานี ร่วมกับหน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐ และเอกชนร่วมกันจัดขึ้นในระหว่างวันที่ 5-13 ตุลาคม 2557 ณ บริเวณริมเขื่อนแม่น้ำตาปี สะพานนริศ และสนามข้างโรงแรมวังใต้ เขตเทศบาลนครสุราษฎร์ธานี
โดยจะมีโซนการจัดพุ่มผ้าป่าหน้าบ้าน หรือประเพณีทำพุ่มผ้าป่า ในคืนวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ตรงกับวันพุธที่ 8 ตุลาคม 2557 ซึ่งจะมีเฉพาะในอำเภอเมืองสุราษฎร์ธานีเท่านั้น และในการจัดทำพุ่มผ้าป่า หรือชักพุ่มผ้าป่าจะแตกต่าง และโดดเด่นไปจากท้องถิ่นอื่น คือ การตั้งพุ่มผ้าป่าหน้าบ้านกว่า 1,000 พุ่ม และพระสงฆ์จะชักพุ่มผ้าป่าพร้อมกันทั่วเมืองในเช้าวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11
โซนการชักพระทางบก หรือลากพระในวันออกพรรษา ซึ่งจะมีขึ้นในเช้าวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 ปีนี้ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ 9 ตุลาคม พระสงฆ์จะชักพุ่มผ้าป่าพร้อมกันทั่วเมือง มีการแห่พระทางบก ประกวดรถ-เรือพนมพระ โดยมีรถพนมพระกว่า 100 วัด เข้าร่วมงาน และนี่คือที่มาของคำว่า “ไหว้พระร้อยวัดมหัศจรรย์วันเดียว” และกิจกรรมส่งเสริมประเพณีชักพระอีกมากมาย
โซนการชักพระทางน้ำ และการแสดงแสง สี เสียง ยิ่งใหญ่ตระการตา ในคืนแรม 1 ค่ำ เดือน 11 ของทุกปี ในปีนี้ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ 9 ตุลาคม 2557 วัดที่อยู่ติดริมน้ำจะตกแต่งเรือพนมพระ และมีการชักพระทางน้ำล่องมาตามลำน้ำตาปี เพื่อให้ประชาชนริมฝั่งแม่น้ำได้ร่วมชม ร่วมทำบุญ และควรส่งเสริมเผยแพร่ให้คงอยู่สืบไป
นอกจากนี้ ในโซนบนถนนสายวัฒนธรรม จะมีอาคารแสดงหนัง 3 มิติ โดยจะแบ่งออกเป็น 3 ห้อง ห้องแรกจะกล่าวถึงประวัติความเป็นมาของจังหวัดสุราษฎร์ธานี เพื่อเข้าสู่ห้องที่ 2 ที่จะเล่าขานตำนานงานชักพระจังหวัดสุราษฎร์ธานี และห้องสุดท้ายจะเป็นบทสรุปในการฉายหนัง 3 มิติ เรื่องพระพุทธเจ้าโปรดพระมารดา สู่งานชักพระสุราษฎร์ธานี
นอกจากนี้ มีการแข่งขันเรือยาวชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ประเภท 55-50 ฝีพาย ประเภท 30 ฝีพาย และประเภท 20 ฝีพาย ส่วนในตอนกลางคืนจะมีการแสดงแสง สี เสียง บนพื้นน้ำแม่น้ำตาปี มีการจุดพลุทุกคืนสุดอลังการ
สำหรับประเพณีแห่พระ หรือชักพระสืบเนื่องมาแต่ครั้งสมัยพุทธกาล พระพุทธเจ้าเสด็จขึ้นไปจำพรรษา ณ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เพื่อแสดงธรรมโปรดพุทธมารดา ครั้นถึงวันออกพรรษา จึงทรงเสด็จลงมาจากดาวดึงส์พิภพสู่โลกมนุษย์ โดยมีบันไดทิพย์ ทั้ง 3 ได้แก่ บันไดทอง อยู่ทางขวามือ เป็นที่ลงแห่งฝูงเทพยดาที่ตามเสด็จ บันไดเงิน อยู่ทางซ้ายมือ เป็นที่ลงแห่งหมู่พรหม และบันไดแก้ว อยู่ตรงกลาง เป็นทางเสด็จของพระพุทธเจ้า
เมื่อพุทธศาสนิกชนทราบข่าวต่างยินดี ชวนกันเฝ้ารอตักบาตรรับเสด็จอย่างคับคั่ง จนเกิดประเพณีตักบาตรเทโวขึ้น ควบคู่กับประเพณีชักพระชักพระ การชัก หรือลากพระโดยทางวัดจะถือเอาวันออกพรรษา ซึ่งตรงกับวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11
ทั้งนี้ งานชักพระ ทอดผ้าป่า และแข่งเรือยาว ชิงถ้วยพระราชทานฯ เป็นงานบุญที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในช่วงเทศกาลออกพรรษาของชาวสุราษฎร์ธานี ที่แสดงให้เห็นถึงวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของชาวเมืองคนดี ให้เป็นที่รู้จักกันทั้งชาวไทย และชาวต่างประเทศ ก็ลองแวะไปร่วมงานประเพณีอันดีงามของชาวสุราษฎร์ธานีกันได้
