ถ้าเอ่ยชื่อ “โคขุนโพนยางคำ” วันนี้ ไม่มีใครไม่รู้จัก เนื่องจากเป็นเนื้อโคขุนคุณภาพดี อันดับต้นๆ ของเมืองไทย คุณภาพเทียบเท่าเนื้อนำเข้าจากต่างประเทศ และโคขุนโพนยางคำ ช่วยทำให้ประเทศไทย ลดการนำเข้าเนื้อวัวคุณภาพจากประเทศ และที่สำคัญ สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรผู้เลี้ยงโคขุน ปีละหลายล้านบาท จากราคาเนื้อโคขุนคุณภาพที่ราคาสูงถึง กิโลกรัมละ 1,700 บาท ส่งโรงแรม ร้านอาหารชั้นนำ ทั่วประเทศ
ที่มา โคขุนโพนยางคำ จากหมู่บ้านเล็ก อ.โนนหอม
วันนี้ไม่มีใครไม่รู้จัก “โพนยางคำ”
นายสมพาน คำปิตะ ผู้จัดการสหกรณ์ฯ โคขุนโพนยางคำ สาขารังสิต จังหวัดปทุมธานี เล่าให้ฟังว่า ถึงที่มาที่ไป ของโคขุนโพนยางคำ ที่หลายคนรู้จักแต่อาจจะไม่ทราบว่า ประวัติความเป็นมา จนสร้างชื่อ “โพนยางคำ”หมู่บ้านเล็ก จังหวัดสกลนคร เป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศ และทั่วโลก เริ่มต้นมาอย่างไร
สำหรับจุดเริ่ต้นของโคขุนโพนยางคำ มาจากสหกรณ์ โคขุนโพนยางคำ ถือกำเนิดมาตั้งแต่ปี 2523 โดยจดทะเบียนประเภทสหกรณ์การเกษตรมีฐานะเป็นนิติบุคคล บริหารจัดการ กำกับดูแลโดยคณะกรรมการ ซึ่งดำเนินการคัดเลือกสรรประจำปี จากสมาชิก กว่า 4,000 ครอบครัว ที่เป็นสมาชิกของสหกรณ์
สหกรณ์โพนยางคำได้สานต่องานต่อจากโครงการของศูนย์ส่งเสริมการขยายพันธุ์สัตว์ กรป.กลาง (ปัจจุบันหน่วยบัญชาการทหารพัฒนา) ซึ่งเป็นโครงการร่วมมือระหว่างรัฐบาลฝรั่งเศส กับรัฐบาลไทย ในด้านการพัฒนาปศุสัตว์และสร้างอาชีพ ให้กับเกษตรกรในถิ่นธุรกันดานภาคอีสาน ระหว่างปี 2519-2523 โดยมี มร.ฟรังซัว แดร์โฟซ์ และพันเอกหญิงมัทนา โอสถหงส์ เป็นผู้ประสานงาน
โดยจุดเริ่มต้นของ สหกรณ์โคขุนโพนยางคำ มาจาก มร. ฟรังซัว แดร์โฟซ์ (Francois DERVAUX ) ผู้ก่อตั้งสหกรณ์โคขุน โพนยางคำ ได้เดินทางมาประเทศไทย และเห็นว่า หมู่บ้านโพนยางคำ ตำบลโนนหอม อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร คนส่วนใหญ่ทำเกษตรแต่ผลผลิตไม่ค่อยดี ชาวบ้านส่วนใหญ่ยากจน ทาง มร. ฟรังชัว แนะนำให้เกษตรกร ได้ทดลองเลี้ยงโคขุน สายพันธุ์ลิมูซ่า ประเทศฝรั่งเศส มาผสมกับสายพันธุ์ลูกผสมในประเทศไทย
มร.ฟรังซัว แดร์โฟซ์ ผู้บุกเบิก สร้างชื่อโคขุนโพนยางคำ
มร.ฟรังซัว แดร์โฟซ์ ได้ทุ่มเท ความรู้ สติปัญญา แรงกาย และแรงใจ ทั้งชีวิตให้กับสมาชิกสหกรณ์ ฯ โพนยางคำ ตั้งแต่จัดตั้งหน่วยงานผสมเทียมโค ที่หน่วยการส่งเสริมการเลี้ยงสัตว์ ศูนย์ส่งเสริมการขยายพันธุ์สัตว์ กรป.กลางบ้านโพนยางคำ จังหวัดสกลนคร ตั้งแต่ปี 2519 จนถึงการจัดตั้งสหกรณ์ฯ โพนยางคำ ในปี 2523 โดยจัดรูปแบบการบริหาร และส่งเสริมให้สมาชิกสหกรณ์ฯ โพนยางคำ ทำการเลี้ยงโคลูกผสมเพื่อผลิตเป็นเนื้อโคขุนโพนยางคำ หรือ รู้จักนาม Thai-French Beef ซึ่งมีคุณภาพทัดเทียมกับเนื้อนำเข้าจากต่างประเทศ จนเป็นที่ยอมรับ และสร้างชื่อให้กับ โคขุนโพนยางคำ มาจนถึงทุกวันนี้
โดยมี มร.หลุยส์ เดอ เนอวิล ( Louis de Neuville ) ประธานสมาคมผู้เลี้ยงโคพันธุ์ลิมูซ่า ฝรั่งเศส เป็นที่ปรึกษา ช่วยให้คำแนะนำด้านปศุสัตว์ การคัดเลือกพ่อพันธุ์โคเนื้อ การขุนโคเนื้อ ฯลฯ ซึ่งคำนิยามเนื้อโคขุนโพนยางคำ หมายถึง เนื้อโคขุน ที่ผลิตโดยสมาชิกสหกรณ์ฯ จังหวัดสกลนคร และจังหวัดใกล้เคียง ซึ่งปัจจุบันมีสมาชิกส่งโคขุน ที่ผ่านมาการเลี้ยง ในแบบของสหกรณ์ เป็นการเลี้ยงให้เจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยได้รับค่าอาหารที่ดี อย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็นอาหารหยาบ หญ้าหรือ ฟาง และอาหารข้น อาหารเสริม ทำให้โคเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว และได้เนื้อโคที่มีคุณภาพ
สร้างรายได้ให้กับเกษตรกร ปีละ ไม่ต่ำกว่า 400-500 ล้านบาท
ทั้งนี้ ในแต่ละปีโคขุนที่ผลิตจากสหกรณ์ฯ โพนยางคำ ปีละไม่น้อยกว่า 8,000 ตัว โดยราคาโคขุนที่ส่งขายให้สหกรณ์ ตกตัวละขั้นต่ำ 60,000 บาท – 70,000 บาท สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรผู้เลี้ยง ปีละกว่า 400-500 ล้านบาท มีเกษตรกรผู้เลี้ยง และเป็นสมาชิกของสหกรณ์ จำนวน 6,200 ราย โดยสมาชิกกระจายอยู่ในอำเภอต่างๆ จังหวัดสกลนคร และ อีก 8 อำเภอ จังหวัดนครพนม และ 2 อำเภอ จังหวัดบึงกาฬ ปัจจุบันโคขุนโพนยางคำ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสินค้า GI สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์จากกระทรวงพาณิชย์ และได้เนื้อโคขุนที่ได้รับการยอมรับจากลูกค้าผู้บริโภค ร้านอาหาร และโรงแรมชั้นนำทั่วประเทศ สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรผู้เลี้ยง และยังลดการนำเข้าเนื้อวัว คุณภาพจากต่างประเทศ
ในส่วนของเกษตรกรผู้เลี้ยง ส่วนใหญ่เลี้ยงไว้ไม่เยอะ บ้านละ 4 ตัวบ้าง 5 ตัวบ้าง เป็นอาชีพเสริมจากอาชีพหลักในการทำไร่ ทำสวน และทำนา ซึ่งขั้นตอนการเลี้ยงไม่ได้ยุ่งยาก เกษตรกร สามารถเลี้ยงไปพร้อมกับการทำอาชีพเสริมได้ ซึ่งในกระบวนการเลี้ยง ทางสหกรณ์จะเป็นผู้กำหนดให้ว่าจะต้องเลี้ยงอย่างไร ให้อาหารแบบไหน จะต้องมีการควบคุมป้องกันโรค อย่างไร ฯลฯ
กระบวนการทุกอย่างอยู่ในความควบคุมของสหกรณ์ฯ
โดยระยะเวลาในการเลี้ยงไม่น้อยกว่า 12 เดือน หรือ จนได้น้ำหนักประมาณ 600 กิโลกรัม และเมื่อสหกรณ์ได้รับซื้อโคขุนจากเกษตรกรมาแล้ว นำมาผ่านกระบวนการชำแหละในโรงฆ่ามาตรฐาน ของสหกรณ์ฯโพนยางคำ การเก็บบ่มในห้องเย็น 0-4 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 7-14 วัน ก่อนให้คะแนนไขมันตามมาตรฐาน มกอช.6001-2547 ผ่านการบรรจุที่ได้มาตรฐาน ต้องมีรายละเอียดบนฉลาก ต้องระบุชิ้นส่วนแสดงป้ายเครื่องหมาย ชัดเจนว่าเป็นส่วนไหน และมีรหัสเพื่อตรวจสอบย้อนกลับ โดยเนื้อชิ้นส่วนหลักจะบรรจุในถุงสุญญากาศ ส่วนเนื้อชิ้นส่วนย่อย บรรจุในถุงพลาสติกหรือ ถาดห่อฟิล์มยืด
ราคาโคขุนโพนยางคำ ไม่ธรรมดา เทียบชั้นเนื้อคุณภาพนำเข้าจากต่างประเทศ
ส่วนราคาเนื้อโคขุนจากสหกรณ์ ฯโพนยางคำ มีราคาแตกต่างกันไป ตามชิ้นส่วน โดยราคาเริ่มต้นกิโลกรัมละ 250 บาท เศษเนื้อ และส่วนชิ้นเนื้อหลัก ราคาตั้งแต่ 400 กว่าบาท ไปจนถึง เนื้อเกรดพรีเมี่ยม ในราคากิโลกรัมละ 1,300 บาท ถึง 1,700 บาท ถ้าเป็นชิ้นเนื้อหลัก นำไปทำสเต็ก มีราคาหลากหลายเช่นกัน มีตั้งแต่ 400 กว่าบาท ไปจนถึง 1,300บาท สำหรับเนื้อโทมาฮอว์ก แพงสุด ที่แพงรองลง เป็นเนื้อส่วนสันใน ราคาขายปลีกกิโลกรัมละ 1,247 บาท แต่ถ้าเป็นเนื้อซื้อไปทำต้ม ตุ่น ย่างสไลด์ ราคาไม่แพง มีตั้งแต่กิโลกรัมละ 332 บาท ไปจนถึง 400 -500 บาท
โคขุนโพนยางคำได้รับผลกระทบจากนำเข้าเนื้อวัวจากต่างประเทศ
นายสมพาน ผู้จัดการ สหกรณ์ฯ โพนยางคำสาขารังสิต บอกว่า ที่ผ่านมา โคขุนโพนยางคำ ได้รับการยอมรับจากร้านอาหารและโรงแรมชั้นนำทั่วประเทศ โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ เกือบทุกโรงแรมก็จะสั่งซื้อจากร้านสหกรณ์ของเรา เช่นที่สาขารังสิต มีส่งเกือบทุกโรงแรมในกรุงเทพ ฯ อย่างไรก็ดี ในช่วงระยะหลังที่มีการเปิดนำเข้าเนื้อวัวจากต่างประเทศ เข้ามามากขึ้นกระทบต่อยอดของเราพอสมควร เพราะเนื้อวัวบางชนิดที่นำเข้าจากต่างประเทศ สามารถทำราคาให้ได้เท่ากับเราในระดับคุณภาพเดียวกัน ซึ่งส่วนหนึ่งมาจากการยกเว้นภาษี นำเข้าให้ถูกลงด้วย
นอกจากนี้ ปัจจุบัน ประเทศไทยมีการพัฒนาการเลี้ยงโคขุน ที่ได้เนื้อวัวคุณภาพสายพันธุ์อื่นๆ ออกมาขายในตลาดเพิ่มมากขึ้น เช่น เนื้อวัวสายพันธุ์จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน ซึ่งถือว่าเป็นคู่แข่งที่สำคัญของโคขุนโพนยางคำของเราด้วย ซึ่งส่งผลให้ยอดขายของเราในช่วงนี้ ลดลงไปบ้าง เมื่อถามว่า สหกรณ์มีการปรับราคาลงแข่งไหม ทางผู้จัดการสาขารังสิต บอกว่า ส่วนราคาทางสหกรณ์เองอิงราคาตลาด ไม่ได้มีแผนที่จะลดราคาลงมาแข่งกับคู่แข่ง มีแต่จะปรับเพิ่มขึ้น ตามต้นทุนที่เพิ่มขึ้น อย่างปีนี้ เนื้อวัวคุณภาพเกรดพรีเมี่ยม ของเราราคาอยู่ที่กิโลกรัมละ 1,700 บาท
ติดต่อ Facebook : สหกรณ์การเลี้ยงปศุสัตว์ กรป.กลางโพนยางคำ จำกัด
* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของหน้า "SMEsผู้จัดการ" รับข่าวสารในแวดวงธุรกิจเอสเอ็มอีที่สมบูรณ์แบบที่สุด* * *
