ฟาร์มแพะอาชีพคนไทยมองข้าม ครั้งนี้ เกษตรกรเจ้าของฟาร์มแพะและประธานตัวแทนเครือข่ายผู้เลี้ยงแพะแกะจังหวัดยโสธร บอกเล่าถึงตลาดแพะในประเทศไทย ว่ามีการทำตลาดกันอย่างไรในเมื่อคนไทยไม่กินแพะ และแพะที่เลี้ยงในภาคอีสานถูกส่งไปขายที่ไหนบ้าง พร้อมกับทิ้งท้ายว่าจริงๆ ตลาดแพะไทยยังสดใส มีตลาดรับซื้อแน่นอน
จากขายสินค้าเกษตรยอดขายหด หันมาเป็นเกษตรกรแทน
นางสาวกฤติมา สมประสงค์ หจก. เกษตรรุ่งอนันต์ จำหน่ายสินค้าเกษตร และอุปกรณ์การเกษตร จังหวัดยโสธร เล่าว่า เดิมตนเองเปิดร้านขายผลิตภัณฑ์การเกษตร แต่ด้วยราคาสินค้าเกษตรปรับขึ้นราคาตลอด ทำให้ลูกค้าไม่มีกำลังซื้อ ยอดขายของเราลดลงไปเรื่อย โดยเฉพาะอาหารสัตว์ที่ปรับขึ้นราคาตลอดจน เกษตรกรเลิกเลี้ยงไปบ้าง และหาเลี้ยงสัตว์ ที่ต้นทุนต่ำไม่ต้องพึ่งพาอาหารสัตว์ที่ราคาแพง
ด้วยเหตุนี้เอง เราก็เลยได้ทดลองเลี้ยงสัตว์หลายประเภท เพื่อเป็นอีกหนึ่งอาชีพ เพราะมีอาหารสัตว์จำหน่ายอยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นการเลี้ยงไก่ เลี้ยงหมู หรือ เลี้ยงปลา แม้แต่เลี้ยงวัว ซึ่งจากการทดลองเลี้ยงสัตว์หลายประเภท พบว่ามีต้นทุนค่าอาหารที่สูงมาก จนวันหนึ่งได้ไปรู้จักกับผู้ส่งออกแพะไปขายเวียดนาม พอได้ฟังเรื่องตลาดแพะเริ่มมองเห็นโอกาสขึ้นมา และพอได้ฟังเรื่องต้นทุนการเลี้ยง โดยเฉพาะต้นทุนด้านอาหาร ยิ่งทำให้เราอยากจะเลี้ยงมากขึ้น ก็เลยมาปรึกษาครอบครัว และก็ตัดสินใจเลี้ยงแพะ
โดยตอนเลี้ยงแรกๆ ใช้พื้นที่แค่ไม่กี่ร้อยตารางวา ซึ่งคนที่เคยเลี้ยงพอเห็นก็บอกเลี้ยงแบบนี้ ไม่ได้ เพราะด้วยความที่แพะกินพืช เช่น กระถิ่น หญ้าต่างๆ เช่น หญ้าเนเปียร์ หญ้าหวานอิสลาแอล หญ้ามูลาโต้ ฯลฯ ซึ่งเราก็ต้องออกไปหาอาหารตัดหญ้า เก็บกระถิ่น มาให้แพะกินทุกวัน มันเหนื่อยมาก ตอนหลังก็เลยนำแพะไปเลี้ยงในพื้นที่ของเราเอง มีอยู่ประมาณ 10 ไร่ ที่อำเภอไทยเจริญพร้อมกับปลูกหญ้าในพื้นที่เพื่อให้แพะกิน โดยไม่ต้องเหนื่อยออกไปหาตัดหญ้าอีก และมีพื้นที่ให้แพะได้เดินเล่นออกกำลังกว้างขึ้น
ราคาขายแพะในปัจจุบันจากหน้าฟาร์ม
สุดท้ายจากที่เลี้ยงสัตว์มาหลายชนิด ก็มาจบที่การเลี้ยงแพะ เพราะต้นทุนอาหารต่ำแพะกินแค่หญ้าและใบไม้จะมีให้อาหารวัวร่วมด้วยเล็กน้อย ส่วนระยะเวลาในการเลี้ยง 60-90 วัน คือ 2-3 เดือน ราคาขายตามน้ำหนัก ราคาปัจจุบันอยู่ที่กิโลกรัมละ 130 บาท เพราะเข้าใกล้ฤดูหนาวความต้องการตลาดมีเยอะราคาสูง ยิ่งเดือนอากาศหนาวมากราคาสูงไปถึง 150 บาท ซึ่งแพะหนึ่งตัวจะมีน้ำหนักประมาณ 20-30 กิโลกรัม แพะหนึ่งตัวขายได้ประมาณ 7,000 บาท ถึง 8,000 บาท
ระยะเวลาการเลี้ยงสั้นต้นทุนอาหารต่ำ
ทั้งนี้ แพะที่ส่งขายหลักคือที่ตลาดเวียดนาม ซึ่งแพะที่มีน้ำหนักตั้งแต่ 10 กิโลกรัม หรือ 15 กิโลกรัมสามารถขายได้แล้ว ถ้าคนที่รีบขายเลี้ยงแค่ 2 เดือนก็ขายได้ และด้วยความที่เราไม่มีต้นทุนอาหารกำไรที่ได้จากการเลี้ยงแพะค่อนข้างสูง เมื่อก่อนมีส่งตลาดทางภาคใต้ไปประเทศมาเลเซียบ้าง แต่ปัจจุบัน ทำเฉพาะตลาดเวียดนาม เพราะทางภาคใต้มีการเลี้ยงแพะกันเยอะอยู่แล้ว ปัญหาของการเลี้ยงแพะตอนนี้ คือ น่าจะเป็นเรื่องของการทำตลาดในประเทศ เพราะบ้านเราไม่นิยมบริโภคเนื้อแพะ ก็เลยไม่มีตลาดในประเทศรองรับ เกษตรกรก็เลยไม่นิยมเลี้ยง ภาคอีสานหันไปเลี้ยงวัวมากกว่า
ส่วนราคาแพะที่ขายกันในปัจจุบัน เปลี่ยนแปลงตามฤดูกาล ถ้าเป็นช่วงหน้าร้อนแพะราคาถูกกิโลกรัมละ 90-105 บาท เพราะความต้องการของผู้บริโภคมีน้อย ซึ่งปกติการบริโภคแพะนิยมบริโภคช่วงฤดูหนาวตามความเชื่อ ว่าแพะมีฤทธิ์เป็นยา นิยมมาตุ๋นยาจีน และบริโภคกันมากในฤดูหนาว พอเริ่มเข้าฤดูฝนราคาแพะเริ่มราคาขึ้นประมาณ 110-120 บาท เป็นช่วงฤดูหนาวอยู่ที่ 130-150 บาท เป็นราคาต่อกิโลกรัม สำหรับแพะเป็นๆ ที่ขายกันหน้าฟาร์ม
ส่งออกเวียดนามทางธรรมชาติ แวะพักสินค้าที่ลาว
สำหรับตลาดรับซื้อแพะ “คุณกิติมา” เล่าให้ฟังว่า ที่ผ่านมานอกจากจะเลี้ยงแพะแล้ว เราก็ยังเป็นคนกลางรับซื้อแพะจากเกษตรกร ในพื้นที่ด้วย ซึ่งแพะที่เรารับซื้อจะส่งไปขายกับพ่อค้าชาวเวียดนามที่รับซื้อทั้งหมด โดยผ่านทางประเทศลาว ก่อนแพะจะเข้าเวียดนามจะนำไปพักและดูแลที่ประเทศลาวก่อน ถึงจะส่งไปฮานอย ประเทศเวียดนาม เป็นการส่งออกตามเส้นทางธรรมชาติ
เจ้าของฟาร์มเกษตรรุ่งอนันต์ เล่าว่า พ่อค้าเวียดนามต้องการแพะจำนวนมาก เนื่องจากประเทศของเค้านิยมรับประทานแพะตุ๋นยาจีน โดยเฉพาะช่วงฤดูหนาว แต่เค้าไม่นิยมเลี้ยง ส่วนใหญ่จึงมาหาซื้อจากประเทศลาวบ้าง ประเทศไทยในภาคอีสาน แต่ปัจจุบัน ในภาคอีสานหันไปเลี้ยงวัว เลี้ยงควายกันเยอะ การเลี้ยงแพะน้อยลงไป พ่อค้าเวียดนามหันไปหาซื้อแพะแถวภาคกลาง โดยเฉพาะในแถบจังหวัดกาญจนบุรี ราชบุรี หรือ สุพรรณบุรี ย่านนั้นเริ่มมีการเลี้ยงแพะกันเยอะขึ้น
แพะเนื้อขายเฉพาะตัวผู้ ตัวเมียขายเป็นแม่พันธุ์
ทั้งนี้ การเลี้ยงแพะจะมีการเลี้ยง 2 แบบ เหมือนการเลี้ยงวัว คือ เลี้ยงแพะเพื่อเอาเนื้อ เรียกว่าแพะขุน และเลี้ยงแพะเพื่อใช้รีดนม ซึ่งจังหวัดยโสธร ส่วนใหญ่เลี้ยงแพะขุนมากกว่า ซึ่งแพะขุนที่รับซื้อเฉพาะตัวผู้เท่านั้น ส่วนแพะตัวเมียเกษตรกรเก็บไว้สำหรับการขยายพันธุ์ โดยราคาแพะตัวเมียจะอยู่กิโลกรัมละ 50 บาท ไปจนถึง 70 บาท ราคาแม่พันธุ์ขึ้นอยู่กับน้ำหนัก และอายุของแพะด้วย
สำหรับการเลี้ยงแพะตัวเมีย เพื่อนำมาเป็นแม่พันธุ์นั้น จะต้องใช้เวลาเลี้ยงประมาณ 8 เดือน แพะจะเริ่มที่จะผสมพันธุ์ หรือเป็นสัตว์ และพอตั้งท้องจะอุ้มท้องอยู่ประมาณ 5 เดือน คลอดลูกครั้งแรกจะให้ลูกแค่ 1 ตัว แต่ถ้าคลอดลูกในครั้งต่อไปจะให้ลูกแฝด 2 ตัว และในช่วงคลอดลูกนี้ เราสามารถที่จะรีดนมแพะมาใช้ได้ ปัจจุบัน ได้นำน้ำนมแพะมาทำเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น สบู่นมแพะ
ตั้งกลุ่มเครือข่ายเลี้ยงแพะแกะยโสธร
นมแม่แพะต่อยอดทำสบู่นมแพะขาย
ในส่วนของผลิตภัณฑ์สบู่นมแพะที่ทำออกมาจำหน่าย ทำออกมาในนามของกลุ่มเครือข่ายผู้เลี้ยงแพะแกะจังหวัดยโสธร เป็นกลุ่มโอทอป มีสินค้าหลักตอนนี้คือ สบู่นมแพะ แบรนด์กลุ่มผู้เลี้ยงแพะแกะยโสธร การจัดตั้งกลุ่มไม่ได้เน้นการสินค้าเท่านั้น แต่ต้องการรวมกลุ่มกันเพื่อดูแลเรื่องการตลาด การต่อรองกับพ่อค้าคนกลาง ไม่ให้กดราคา ทำให้แพะราคาตกต่ำ ส่วนการแปรรูปเนื้อแพะในตอนนี้ ยังไม่ได้ทำ ในอนาคตอาจจะมีสินค้าที่เป็นเนื้อแพะแปรรูปออกมาจำหน่ายภายใต้แบรนด์ของกลุ่มโอทอป ด้วย
สำหรับผลิตภัณฑ์สบู่น้ำนมแพะ ของเรามีการทำตลาดในช่องทางออนไลน์ อย่าง Tiktok และเฟสบุ๊ก พร้อมกับหาตัวแทนจำหน่าย เพื่อมาช่วยกระจายสินค้าให้กว้างขึ้นด้วย
ติดต่อ โทร. 08-3208-6540
* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของหน้า "SMEsผู้จัดการ" รับข่าวสารในแวดวงธุรกิจเอสเอ็มอีที่สมบูรณ์แบบที่สุด* * *
