ชาหลายใจจากสมุนไพร “ไผ่จืด” เลือกชิมได้หลากรสชาติตาม “สุขภาพ” ของคนกิน!

ใจเดิม, เชยชม, ไกลใจ, จวนใจ, หวานใจ และ รัญจวน ทุกรสชาติล้วนคิดสูตรมาดีต่อสุขภาพทั้งสิ้น! คนกินชาเลือกชิมได้ตามความชอบ ต้องการลดหรือเพิ่มอะไร ในชา 6 สูตร 6 รสชาตินี้ ที่ดีต่อใจมาก ๆ จากสมุนไพร “ไผ่จืด”


โครงการธนาคารความหลากหลายทางชีวภาพระดับชุมชน (Community Biodiversity Bank หรือCommunity BioBank) ที่ดำเนินการโดย สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน) หรือ BEDO ถือเป็นอีกกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ ตามนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจชีวภาพจากความหลากหลายทางชีวภาพ สนับสนุนและส่งเสริมให้ชุมชนท้องถิ่นเป็นเจ้าของฐานทรัพยากร ที่กำหนดเป้าหมายว่าภายใน 10 ปี จะเกิด “ธนาคารความหลากหลายทางชีวภาพระดับชุมชน” ทั้งประเทศและนำไปสู่การจัดตั้งศูนย์รวบรวมความหลากหลายทางชีวภาพระดับชุมชนในทุกตำบล


นางสุวรรณา เตียรถ์สุวรรณ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน) กล่าวว่า BEDO ยังคงยึดแนวทางพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนและเป็นการน้อมนำแนวทางการดำเนินงานของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (โครงการ อพ.สธ.) ที่ใช้ฐานทรัพยากรท้องถิ่นที่มีอยู่แล้วทั่วประเทศ เป็นเครื่องมือในการพัฒนาเครือข่ายศูนย์อนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรท้องถิ่นตำบล ตามแผนปฏิรูปประเทศด้านความหลากหลายทางชีวภาพ เพื่อการสร้างความมั่งคั่งที่มั่นคง เป็นแนวทางเศรษฐกิจที่สร้างบน “จุดแข็งของประเทศ” ควบคู่ไปกับการอนุรักษ์

สำหรับพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มหมู่บ้านสมุนไพรและการท่องเที่ยวบ้านเมืองกื้ด ต.กื้ดช้าง อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ และ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มเพาะเลี้ยงฟ้ามุ่ย บ้านปงไคร้ ต.โป่งแยง อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ คือ ชุมชนต้นแบบแนวคิดของ Community BioBank การอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากรชีวภาพอย่างยั่งยืน ผ่านกระบวนการบริหารจัดการทรัพยากรชีวภาพด้วยการมีส่วนร่วมของชุมชนอย่างแท้จริง โดยชาวบ้านในชุมชนมีรายได้และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น


ชาเพื่อสุขภาพจากสมุนไพร “ไผ่จืด”
ที่ป่าชุมชนของ ต.กื้ดช้าง ชาวบ้านรู้จักและใช้ประโยชน์ทางยาของพืชสมุนไพรชนิดหนึ่งซึ่งมีชื่อว่า “ไผ่จืด”มานานหลายชั่วอายุคนแล้ว ซึ่งจากการศึกษาองค์ประกอบทางเคมีและการออกฤทธิ์ทางชีวภาพ พบว่า “ไผ่จืด” มีสารฟีนอลลิก (Phenolic) สารฟลาโวนอยด์ (Flavonoid) และสารคาโรทีนอยด์ (Carotenoid) มีผลช่วยในการต่อต้านอนุมูลอิสระ ยับยั้งการสร้างไขมันในเซลล์ และลดน้ำตาลในกระแสเลือด ความหลากหลายทางด้านชีวภาพเพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจในระดับชุมชนให้มากขึ้น มีศักยภาพสูงเหมาะสำหรับพัฒนาเป็นตำรับชาชงสมุนไพรไผ่จืด เพื่อบำรุงสุขภาพ ตามแนวทางแพทย์ทางเลือกเพื่อลดการใช้ยาแผนปัจจุบัน ตลอดจนส่งเสริมให้ชุมชนอนุรักษ์ทรัพยากรที่มีในท้องถิ่นได้มีประสิทธิผลมากขึ้น

ที่ผ่านมา BEDO ได้ร่วมกับ วิทยาลัยนวัตกรรมเกษตรอาหาร มหาวิทยาลัยรังสิต ศึกษารวบรวมความหลากหลายของไผ่จืดในชุมชนตำบลกื้ดช้าง อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ เพื่อศึกษาวิจัยองค์ประกอบทางเคมี ทดสอบฤทธิ์ทางชีวภาพคุณค่าทางโภชนาการพร้อมแนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชาไผ่จืดในระดับชุมชน จากไผ่จืดทั้งต้น พัฒนาไผ่จืดพร้อมชง บรรจุซองให้มีความหลากหลายรส สีและกลิ่นสูตรชาชงสมุนไพร


“ไผ่จืด”
ลักษณะของต้นชาไผ่จืด “ไผ่จืด”หรือ “ไผ่ร้อยกอ” มีชื่อวิทยาศาสตร์เฉพาะว่า Pogonatherum paniceum (Lamk.) hack อยู่ในวงศ์ POACEAE เป็นพืชตระกูลหญ้าต้นสูงราว 60-90 เซนติเมตร มีเหง้าหรือหน่อใต้ดิน มีข้อเป็นปล้องเหมือนไผ่ แตกเป็นกอหนาแน่น แต่ละกอมีราว 70-100 ต้น จึงเรียกกันแบบชาวบ้านว่า “ไผ่ร้อยกอ” ไผ่จืดมีลักษณะคล้ายหญ้าเป็นกอ ใบไม่มีขนมีใ ไผ่จืดนี้ขึ้นอยู่เองตามธรรมชาติทั่วทุกภาค ของประเทศ โดยเฉพาะพื้นที่เนินเขา หรือที่ราบสูงบริเวณโขดหิน ใกล้แหล่งน้ำ หรือแหล่งน้ำซับ

การนำไปใช้ประโชน์ตามคุณสมบัติดังกล่าว ที่ผ่านมาตามภูมิปัญญาพื้นบ้านเดิม โดยจะนำต้นมาตากแดดให้แห้ง ราว 1 กำมือ โดยตัดจากโคนต้น มีความยาว 2 นิ้ว ต้มในน้ำ 1 กา หรือ 1.5 ลิตร ต้มจนเดือดใช้ดื่มกินได้ตลอดเวลา สรรพคุณของชาไผ่จืด: แก้ร้อนใน ปวดหัวเป็นไข้, แก้ไข้ทับระดู, ขับปัสสาวะ, แก้/ลดน้ำตาลเบาหวาน, แก้อาการบวมน้ำ, แก้โรคความดันโลหิตสูง, แก้กระหาย, แก้กรรม(หลังคลอด อยู่ไฟไม่ได้ชาวบ้านเรียกว่า แพ้กรรม) ขับน้ำคาวปลามดลูกเข้าอู่ดี, แก้ปวดประจำเดือน, ผิวพรรณเปล่งปลั่ง มีน้ำมีนวล, ขับสารพิษจากร่างกาย, แก้เมาค้าง, แก้อาหารเป็นพิษ แก้เบื่อของพิษ แก้ยาพิษ, แก้ปวดหลังปวดเอว ปวดเข่า ขับเบาดีมาก ทำให้เล็บมือเล็บเท้า และฟันแข็งแรง


ชาไผ่จืดสูตรรวมใจ
ปัจจุบันวิสาหกิจชุมชนกลุ่มหมู่บ้านสมุนไพรและการท่องเที่ยวบ้านเมืองกื้ด สามารถแปรรูปชาไผ่จืดจำนวน 4 สูตร ดังนี้ 1) สูตรหอมละมุน ไผ่จืด 50% เจียวกู่หลาน 10% ดอกลาเวนเดอ 10% ดอกอัญชัน 15% มะตูม 15% 2) สูตรผสมตรีผลา ไผ่จืด 50% เจียวกู่หลาน 25% ตรีผลา 15% ดอกเก็กฮวยป่า 10% 3) สูตรหอมหมื่นลี้ ไผ่จืด 50% ดอกหอมหมื่นลี้ 50% 4) สูตรผสมคาร์โมมาย ไผ่จืด 50% เจียวกู่หลาน 25% คาร์โมมาย 25%


และได้พัฒนาต่อยอดในเรื่องบรรจุภัณฑ์และสูตรของชาไผ่จืด (ใหม่!) สมุนไพรจากธรรมชาติสู่ตลาด อีก 6 รสชาติ ได้แก่ 1) ใจเดิม ผลิตจากไผ่จืด100% 2) เชยชม ผลิตจากไผ่จืด และกุหลาบ 3) ไกลใจ ผลิตจากไผ่จืด และหอมหมื่นลี้ 4) จวนใจ ผลิตจากไผ่จืด และมะลิ 5) หวานใจ ผลิตจากไผ่จืด ใบเตย และหญ้าหวาน 6) รัญจวน ผลิตจากไผ่จืด อัญชัน และลาเวนเดอ โดยทั้งหมดนี้ ไม่ใช้วัตถุกันเสีย ไม่เจือสีสังเคราะห์ มีขนาดบรรจุ 1 กรัม/ซองชง บรรจุ 10 ซอง/กล่อง โดย ชา1 ซอง ชงในน้ำร้อน 1 แก้ว ดื่มได้วันละ 2-3 ครั้ง




สร้างอาชีพเสริมให้คนในชุมชน
จากความช่วยเหลือของ BEDO พร้อมด้วยหน่วยงานพันธมิตรต่าง ๆ ที่ได้เข้ามาช่วยพัฒนาเรื่องชาไผ่จืด จนทำให้กลุ่มฯสามารถดำเนินการผลิตภายใต้ระบบที่ได้มาตรฐานเพื่อการจำหน่ายเชิงพาณิชย์ ซึ่งจากแต่เดิมการผลิตแบบภูมิปัญญาพื้นบ้านต้องใช้ระยะเวลานานและโดยที่ไม่รู้ว่าในระหว่างกระบวนการนั้น ทำให้คุณค่าของสารสำคัญทางยาที่ได้ลดลงไปอย่างมากต่อครั้ง แต่พอมีการนำเทคโนโลยีการผลิตที่ทันสมัยเข้ามาช่วยก็ทำให้จากสมุนไพรสด(ไผ่จืด) ที่เก็บมาจากแปลงของสมาชิก ใช้เวลาเพียง 1 วัน ก็สามารถแปรรูปให้อยู่ในรูปแบบของชาพร้อมชงที่บรรจุในซองชาได้แล้ว จากไผ่จืด(สด) 10 กก.เมื่อผ่านกระบวนการอบแห้งแล้วจะได้เพียง 1 กก.(แห้ง) และพอบดทำผงชาชงก็จะเหลืออยู่เพียง 700 กรัมเท่านั้น ปัจจุบันทางกลุ่มฯ เปิดจำหน่ายชาไผ่จืดอยู่ที่ราคา 159 บาท/กล่อง ผ่านช่องทางการตลาดทั้งแบบออฟไลน์และออนไลน์ครบวงจร สมาชิกมีรายได้จากวัตถุดิบเกษตรอินทรีย์ที่ปลูกส่งให้ 30 บาท/กก. โดยกลุ่มฯ มีกำลังการผลิตชาชงสมุนไพรอยู่ที่ประมาณ 1 ตัน/เดือน


ในตอนท้ายปธ.กลุ่มฯ ยังแอบกระซิบมาด้วย ใครที่มีปัญหาเรื่องน้ำตาลหรือกำลังคุมเรื่องน้ำตาลอยู่ ชาไผ่จืดนี้เหมาะมากเพราะดื่มแล้ว ไม่มีปัญหาเรื่องเอฟเฟกต์ที่ตามมาเหมือนยาหรือสมุนไพรขนานอื่น เป็นเทคนิคโกงหมอที่แม่อุ๊ยหมู่บ้านนี้ใช้อย่างได้ผลเคล็ดลับในการมีสุขภาพดี!



สอบถามเพิ่มเติม โทร.092-179-2548

* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของหน้า "SMEsผู้จัดการ" รับข่าวสารในแวดวงธุรกิจเอสเอ็มอีที่สมบูรณ์แบบที่สุด* * *