รศ.ดร.พงศ์พันธ์ แก้วตาทิพย์ รองผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) เปิดเผยว่า วันนี้ (17 กันยายน 2564) ที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภา ครั้งที่ 7 (สมัยสามัญประจำปีครั้งที่หนึ่ง) ได้พิจารณาร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมการใช้ประโยชน์ผลงานวิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. .… ซึ่งคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาเสร็จแล้ว โดยที่ประชุมได้ลงมติในวาระที่ 3 เห็นชอบให้ประกาศใช้เป็นกฎหมาย ด้วยคะแนนเสียง 494 เสียง โดยร่าง พรบ.ส่งเสริมการใช้ประโยชน์ผลงานวิจัยและนวัตกรรมฯ นี้ เป็นความพยายามของ สกสว. และสำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) รวมถึงหน่วยงานในระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ววน.) ร่วมผลักดันกันมาอย่างต่อเนื่อง
ทั้งนี้เพื่อให้มีการนำผลงานวิจัยและนวัตกรรมไปใช้ อันจะเป็นประโยชน์ทั้งการต่อยอดการวิจัยและต่อเศรษฐกิจของประเทศในภาพรวม และเป็นแรงจูงใจให้มีการวิจัยและสร้างนวัตกรรมเพิ่มขึ้น สมควรกำหนดให้ผู้รับทุนหรือนักวิจัยสามารถเป็นเจ้าของผลงานวิจัยและนวัตกรรมที่เกิดจากเงินสนับสนุนของภาครัฐได้มีกลไกการบริหารจัดการและติดตามการนำผลงานวิจัยและนวัตกรรมไปใช้ประโยชน์ รวมทั้งกำหนดมาตรการบังคับใช้สิทธิโดยรัฐ ในกรณีจำเป็นเพื่อประโยชน์สาธารณะ เพื่อให้เกิดความสมดุลระหว่างประโยชน์ของผู้เป็นเจ้าของผลงานวิจัยและนวัตกรรมรวมถึงประโยชน์ส่วนรวม ประการสำคัญกฎหมายฉบับนี้โดยหลักการแล้วเป็นการให้สิทธิแก่ผู้รับทุน ซึ่งส่วนใหญ่ ได้แก่ สถาบันวิจัย มหาวิทยาลัย และนักวิจัย ให้ได้มีโอกาสเป็นเจ้าของผลงานวิจัยและนวัตกรรม ในการนำผลการวิจัยไปใช้ให้เกิดประโยชน์ โดยไม่ติดข้อกฎหมายหรือกฎระเบียบของหน่วยงานให้ทุน ทั้งนี้กฎหมายฉบับนี้มีต้นแบบจากสหรัฐอเมริกา และมีตัวอย่างการนำไปประยุกต์ใช้ในหลายประเทศ ทำให้ประสบผลสำเร็จในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจบนฐานนวัตกรรม ถือเป็นก้าวแรกที่ปลดล็อคความเป็นเจ้าของผลงานวิจัยและนวัตกรรมและเป็นแรงจูงใจให้นักวิจัย สร้างเทคโนโลยีและนวัตกรรมพร้อมใช้ให้เพิ่มขึ้น
โดยในวันพรุ่งนี้ (18 ก.ย.) สกสว. จะนำมติเห็นชอบประกาศใช้กฎหมาย แจ้งในที่ประชุมหารือกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ในการประชุมรับฟังความคิดเห็น “(ร่าง) กฎหมายลำดับรองของร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมการใช้ประโยชน์ผลงานวิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. ....” ครั้งที่ 2 ต่อจากครั้งที่ 1 ที่จัดขึ้นเมื่อวันที่ 11 ก.ย.ที่ผ่านมา เพื่อรับฟังความคิดเห็น ร่างประกาศสภาฯ ว่าด้วยหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการให้ทุนของหน่วยงานของรัฐที่อยู่ภายใต้บังคับกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการใช้ประโยชน์ผลงานวิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. .... (ในส่วนของกฎหมายลำดับรอง) ให้ร่างกฎหมายนี้มีความสมบูรณ์ และครบถ้วนตามเจตนาของการผลักดันการใช้ประโยชน์ผลงานวิจัยและนวัตกรรม และสร้างแรงจูงใจแก่นักวิจัย ที่จะผลิตและสร้างสรรค์เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่พร้อมใช้ให้เพิ่มมากขึ้นต่อไป
