คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ระดมนักวิจัย คณาจารย์ นักวิชาการของคณะฯ พร้อมผนึกความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายทั้งไทย และต่างประเทศ ขับเคลื่อนธรรมศาสตร์โมเดล รับการเติบโตของสังคมผู้สูงอายุในอนาคตอันใกล้นี้ ภายใต้โครงการ Centre of Excellence for Ageing Business and Care Development (ABCD CENTRE) หวังเสนอภาครัฐฯ ขับเคลื่อนสู่นโยบายรองรับสังคมผู้สูงอายุ
ผศ.ดร.ดวงใจ หล่อธนวณิชย์ รองคณบดีฝ่ายกิจการพิเศษ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้กล่าวถึงแนวโน้มของสังคมผู้สูงอายุไทยในอนาคตว่า จากการวิจัยในปี 2016 ผู้สูงอายุในประเทศไทยคิดเป็นสัดส่วน 16.5% ของประชากร และจะเพิ่มขึ้นเป็นประมาณร้อยละ 30 ของประชากรในอีก 20 ปีข้างหน้า (Koide, JICA 2018) การเข้าสู่สังคมสูงอายุอย่างรวดเร็ว โดยที่ประเทศไทยไม่ใช่รัฐสวัสดิการและประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศ ดังนั้น ในปี 2040 พลเมืองชราอาจจะเป็นระเบิดเวลาของประเทศไทย
ทั้งนี้ คณะพาณิชย์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จึงจัดตั้ง ABCD CENTRE เพื่อเป็นแพลตฟอร์มของกลุ่มนักวิจัยจากหลากหลายสาขาที่มีความสนใจการทำวิจัยด้านผู้สูงอายุ ด้านการบริหารจัดการเศรษฐกิจ การสร้างงาน สร้างรายได้ สวัสดิการสังคม สังคมวิทยามานุษยวิทยา การแพทย์ พยาบาล สาธารณสุข สิ่งแวดล้อม สถาปัตยกรรม วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อสร้างงานวิจัยเชิงนโยบายเพื่อเป็นแนวทางให้กับภาครัฐและภาคเอกชน ตลอดจนประดิษฐ์คิดค้นอุปกรณ์ เครื่องมือเพื่อพัฒนาด้านการดูแลคุณภาพชีวิตของคนในสังคมสูงอายุดีขึ้น
“ความตื่นตัวของไทยที่เข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ทาง ม.ธรรมศาสตร์ เริ่มทำการวิจัยและศึกษาข้อมูลมาเมื่อ 10 ปีที่แล้ว พร้อมกับมีผลิตภัณฑ์ต้นแบบ เช่น เตียงเซ็นเซอร์ (Bed Censor) แต่ยังไม่ได้ทำเป็นเชิงพาณิย์ ซึ่งผลงานวิจัยดังกล่าวเป็นการต่อยอดการศึกษาดูงานที่ประเทศญี่ปุ่น เพื่อนำแนวคิดและการบริหารจัดการบางอย่างมาปรับใช้กับสังคมไทย” ผศ.ดร.ดวงใจกล่าว
สำหรับโครงการ ABCD จะอยู่ภายใต้แนวคิด 3 เรื่อง คือ Better Life - “Active Ageing Lifestyle” ยกระดับคุณภาพชีวิตด้วยนวัตกรรมที่ทำให้ผู้สูงวัยสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีศักดิ์ศรีและมีความสุข แข็งแรงทั้งร่างกายและจิตใจ สร้างประสบการณ์ชีวิตใหม่ๆ ได้ทั้งในบ้านและนอกบ้าน
Better Care - กลุ่มงานวิจัยคณะสหเวชศาสตร์ สาธารณสุขศาสตร์ พยาบาลศาสตร์ แพทยศาสตร์ และสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ พัฒนาการดูแลผู้สูงวัยให้มีชีวิตยืนยาวครอบคลุมทั้งด้าน prventive care (ตัวอย่างเช่น การปกป้องการล้ม) และงานด้านการดูแลผู้ป่วยสูงอายุ (Dementia care) และ Better Society-เปลี่ยน “สังคมแห่งภาระ” เป็นสังคมสูงวัยที่มีพลัง สร้างอาชีพใหม่ เข้าใจเศรษฐกิจยุคผู้สูงวัย รู้ความต้องการตลาด ทันความเปลี่ยนแปลงทางสังคม วัฒนธรรม และพฤติกรรมของผู้บริโภค
ผศ.ดร.ดวงใจกล่าวต่ออีกว่า ABCD CENTRE เป็นแพลตฟอร์มที่จะบูรณาการและจัดการความรู้ข้ามศาสตร์สาขา และสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับหลายฝ่าย เช่น องค์กรระหว่างประเทศ Economic Research Institute for ASEAN and Asian Countries (ERIA) และ Japan International Corporation Agency (JICA) หน่วยงานภาครัฐ เช่น กระทรวงสาธารณสุข สสส. สกว. ฯลฯ ภาคธุรกิจ เช่น ฮิตาชิ เอสซีจี ซีพี ฯลฯ และองค์กรระหว่างประเทศที่ทำงานด้านผู้สูงอายุ เปลี่ยนสังคมแห่งภาระ เป็น สังคมแห่งพลังที่ Active เป็นที่รวมองค์ความรู้ด้านการดูแลผู้สูงอายุ เพื่อออกแบบและพัฒนาสังคมสูงอายุที่มีความสุข สุขภาพดี พึ่งพาตัวเองได้ สร้างผู้ประกอบการธุรกิจโอกาสทางธุรกิจ สร้างงาน สร้างรายได้ให้แก่ผู้สูงอายุ ซึ่งคาดการณ์ว่ากลุ่มธุรกิจสตาร์ทอัพใหม่ๆ ก็จะเกิดขึ้นจำนวนมากตามไปด้วย อันจะขยายผลไปสู่การขับเคลื่อนเศรษฐกิจชาติต่อไป
ขณะที่ภาคธุรกิจที่ต้องปรับตัวและเข้ามามีบทบาทในสังคมผู้สูงอายุของไทย ได้แก่ กลุ่มธุรกิจบริการ การท่องเที่ยว ไมซ์ อาหาร เครื่องสำอาง เครื่องแต่งกาย และผลิตภัณฑ์แปรรูปต่างๆ ดังนั้นจึงถือเป็นโอกาสของภาคธุรกิจ SMEs ที่จะเติบโตได้หากมีการศึกษาอย่างเจาะลึกเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ตอบโจทย์ผู้สูงอายุที่มีกำลังซื้อสูง
“ตลาดจะเปลี่ยนเยอะ ภาคธุรกิจต้องปรับตัวเองเพื่อจะรองรับสังคมผู้สูงอายุ ซึ่งจะเป็นกลุ่มใหญ่ในอนาคต ดังนั้นจะผลิตอะไรต้องคำนึงถึงรายละเอียด เช่น อาหารสำหรับผู้สูงอายุ ต้องใส่ใจในเรื่องการขบเคี้ยว ย่อยง่าย และดีต่อสุขภาพ ขณะที่ในส่วนของเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม ต้องเป็นใยธรรมชาติ เนื่องจากผู้สูงอายุผิวจะบอบบางแพ้ง่าย เป็นต้น ดังนั้นถ้าธุรกิจไม่ปรับตัวก็จะส่งผลต่อเศรษฐกิจประเทศก็จะสะดุดตามไปด้วย” รองคณบดีฝ่ายกิจการพิเศษ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าว
อย่างไรก็ตาม การที่ภาพของโครงการ ABCD Center จะเกิดขึ้นเป็นรูปธรรม และช่วยผลักดันให้เกิดเป็นระดับนโยบายประเทศได้นั้น เพื่อเปลี่ยนคุณภาพชีวิตของสังคมผู้สูงอายุให้ดีขึ้น ต้องอาศัยบูรณาการร่วมจากหลายฝ่ายไม่ว่าจะรัฐและเอกชน ทำให้จึงเป็นที่มาของงานสัมมนา Thailand Ageing Strategy Forum อันเป็นเวทีในการร่วมแลกเปลี่ยนทางความคิด ปิดจุดอ่อนเสริมจุดแข็งร่วมกันจากหลายฝ่าย ในวันพฤหัสที่ 29 พฤศจิกายน 2561 นี้ ที่ Wecosystem ชั้น 9 อาคารเกษรทาวเวอร์
