ผ้าที่ทอขึ้นมาแต่ละผืนล้วนแล้วแต่มีภูมิปัญญาบรรพบุรุษ และแรงบันดาลใจของผู้ผลิตเป็น Story ซ่อนอยู่ อย่างผ้าฝ้ายพื้นเมืองบัวขาว ของดี จ.กาฬสินธุ์ แต่ละลวดลาย แต่ละฝีปัก ล้วนทรงคุณค่างานทำมือ โดยมี คุณสี คนหาญ ประธานกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบัวขาว หมู่ 13 คอยดูแลภาพรวมการผลิตของสมาชิก และทำหน้าที่จำหน่ายทั้งช่องทางออฟไลน์และออนไลน์ เพื่อนำรายได้กลับไปหล่อเลี้ยงชีพ ต่อลมหายใจให้กับสมาชิกในกลุ่มทอผ้าต่อไป
คุณสีสืบทอดการทอผ้าต่อจากคนรุ่นพ่อรุ่นแม่ ที่มักใช้เวลาที่ว่างเว้นจากการทำนา มาทอผ้าสำหรับใช้ในครัวเรือน เช่น ทอผ้าห่มด้วยลายไทยพื้นบ้าน ดังที่พบเห็นตามผนังวัดในท้องถิ่น ลวดลายดั้งเดิมที่โดดเด่น และได้รับการสืบต่อมาคือ ลายปักนก ลายลูกแก้ว ลายดอกพิกุลที่สวยงาม
เมื่อชุมชนหมู่ 13 เป็นแหล่งรวมพลคนมีฝีมือ จึงเกิดปิ๊งไอเดียร่วมกันว่า แทนที่ทุกบ้านจะทอผ้าไว้ใช้เองแค่ในครัวเรือน เป็นของฝากให้ญาติสนิทมิตรสหาย หรือทอผ้าสำหรับแจกตามเทศกาลงานบุญต่างๆ ทำไมไม่ลองทอผ้าเพิ่มเพื่อหารายได้เสริม เพราะเหตุนี้เลยเกิดการรวบรวมสมาชิกตั้งแต่ปี 2543 สมาชิกส่วนใหญ่เป็นบรรดาแม่บ้านประมาณ 10 คน แล้วมากระจายงานกันทำ ใครเชี่ยวชาญการทอ ถนัดปัก หรือเก่งด้านหาตลาด ก็แบ่งงานกันไปทำตามความถนัด
“ในกาฬสินธุ์มีการทอผ้าพื้นเมืองกันอยู่หลายกลุ่มด้วยกัน แต่ละกลุ่มก็มีความโดดเด่นแตกต่างกันไป แต่กลุ่มของเราเป็นงานผ้าฝ้ายทอมือจากกี่ดั้งเดิม และเป็นงานปักที่ทำจากมือจริงๆ เพื่ออัพเกรดสินค้าผ้าทอของชุมชน เราจึงนำสินค้าไปคัดสรรดาว OTOP จาก 3 ดาว พัฒนามาเป็น 4 ดาว ทำให้ลูกค้ามั่นใจในคุณภาพ ความประณีต ความใส่ใจที่เราทุ่มเทลงไปในผืนผ้า ยิ่งเราผลิตได้ไว ทันต่อความต้องการของตลาด ก็ยิ่งช่วยให้สินค้าขายได้ง่ายมากขึ้น”
ความสามัคคีคือพลัง และทำให้งานของกลุ่มประสบความสำเร็จ ดังจะเห็นได้จากผลิตภัณฑ์จากผ้าฝ้ายทอมือหลากหลายประเภท ฝีมือของกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบัวขาว หมู่ 13 โดยมีทั้งผ้าผืนและสินค้าแปรรูป เช่น ผ้าห่ม ผ้าพันคอ ผ้าคลุมไหล่ ผ้าสะไบ เสื้อพื้นบ้านเย็บมือปักมือ ย่าม กระเป๋า พรมตกแต่งบ้าน พรมเช็ดเท้า ผ้าม่าน ผ้าปูโต๊ะ เป็นต้น ทั้งนี้ คุณสีไม่ลืมที่จะสอดแทรกอัตลักษณ์และภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ ผ่านลงไปในลวดลายของสินค้าแต่ละชิ้นด้วย
“ลายลูกแก้วเป็นลายที่ทำยากสุด รวมทั้งลายลูกหวาย ทั้งสองลายนี้สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยปู่ย่าตาทวด นอกจากนี้ เรายังมีการประยุกต์ลายใหม่ขึ้นมา อย่างลายดอกแก้วเล็ก ลายปีกนก ลายดอกพิกุล ลายลูกโซ่ รวมถึงลายเก็บที่ทางกลุ่มได้เนรมิตออกมาเป็นรูปช้าง เพื่อสื่อถึงความอุดมสมบูรณ์ สมาชิกแต่ละคนมีอิสระในการออกแบบ แกะลายตามจินตนาการ และพัฒนาสีตามความต้องการของตลาด เช่น คนเมืองหรือตลาดต่างประเทศจะชอบสีธรรมชาติ แต่คนต่างจังหวัดจะชอบสีสดๆ เด่นๆ หากมีลวดลายหรือสีสันใหม่ๆ ก็จะมาแบ่งปันและเรียนรู้กันในกลุ่มด้วย”
สำหรับช่องทางการจำหน่ายสินค้า คุณสีในฐานะประธานกลุ่ม ถือเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงสำคัญในการทำตลาด โดยสินค้าผ้าทอของกลุ่มจะส่งมาขายที่หน้าร้านของเธอที่สนามหลวง 2 (คลองทวีวัฒนา) เป็นหลัก โดยจะมีผู้มารับสินค้าไปจำหน่ายอีกต่อหนึ่งด้วย ขณะเดียวกันเธอก็เดินสายนำสินค้าออกร้านตามงาน OTOP ที่ทางกรมพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย จัดขึ้นเป็นประจำตลอดทั้งปี นี่ยังไม่รวมช่องทางออนไลน์ที่ลูกหลานในชุมชน มาช่วยกันเปิดหน้าร้านขายผ่านโซเชี่ยลมีเดีย ก็ช่วยสร้างรายได้ให้กับทางกลุ่มได้อย่างน่าสนใจ
“สินค้าที่ขายดีทั้งช่องทางออฟไลน์และออนไลน์คือ ผ้าห่มลายลูกแก้ว ลายลูกหวายที่ห่มแล้วอุ่น สินค้าอีกตัวที่ทำตลาดอย่างโดดเด่น คือ พรมเช็ดเท้า ที่มีความนุ่ม ซับน้ำได้ดี จะซื้อไปใช้งานก็ได้ ซื้อเป็นของฝากของขวัญก็เหมาะ ด้วยความที่ผ้าของเราสามารถซักเครื่องได้ จึงสะดวกต่อการใช้งาน ไม่มีสีตก ลูกค้าหลายรายจึงนิยมกลับมาซื้อซ้ำ ที่สำคัญผ้าฝ้ายนั้นมีเสน่ห์ในตัว ทุกชิ้นเราทำมาจากความตั้งใจ ด้วยใจรัก ผ้าจึงออกมาสวยงาม อบอุ่นเปื้อนยิ้ม”
เพราะผู้ทอผ้าของกลุ่มที่รวมตัวกันประมาณ 30 ครัวเรือน ส่วนใหญ่เป็นคนวัยคุณยาย การอุดหนุนซื้อหาสินค้าจากผ้าฝ้ายไปใช้ ไม่เพียงแต่สร้างรายได้พอกิน พอใช้ ให้กับครอบครัวของเหล่าสมาชิก แต่ยังส่งเสริมการทำงานร่วมกันของคนหลากกลุ่ม หลายวัย ชุมชนอบอุ่นมีแต่ความเกื้อกูลกัน ครอบครัวรักใคร่กลมเกลียว ผู้อาวุโสของบ้านรู้สึกว่าตนยังแข็งแรง และมีคุณค่าในสายตาของลูกหลาน
อย่างไรก็ดี ในการรวมกลุ่มทำงานทอผ้าอย่างแข็งขัน จำเป็นต้องใช้เงินทุนในการขับเคลื่อนกิจการให้เดินหน้าเพื่อล่าฝัน ในช่วงที่ใกล้หมดสัญญาการออกร้านที่สนามหลวง 2 ที่ทางกรมพัฒนาชุมชนเคยออกค่าออกบูธให้มาตลอดระยะเวลา 1 ปี แต่คุณสีมองว่าทำเลดังกล่าวมีศักยภาพที่ดี ทั้งร้านของเธอยังเป็นร้านค้าผ้าทอมือเพียงแห่งเดียวในย่านนั้น โอกาสในการขายจึงสูงมาก และยังคงไปได้อีกไกล
ด้วยเจตนาจะรักษาทำเลทองการขายไว้ให้ได้ และหวังให้ร้านค้าที่สนามหลวง 2 เป็นศูนย์กลางในการกระจายสินค้าของกลุ่ม คุณสีจึงได้รับการสนับสนุนด้วยดีจากสถาบันการเงิน โดยมี บสย. ช่วยค้ำวงเงินสินเชื่อให้โดยไม่ต้องใช้หลักประกันอะไรในการกู้ ในโครงการค้ำประกันสินเชื่อเพื่อผู้ประกอบการรายย่อย (Micro Entrepreneur) เธอจึงได้นำเงินกู้จำนวน 2 แสนบาท มาใช้ในการต่อสัญญา สั่งซื้อวัตถุดิบสำหรับออกแบบสินค้ารูปแบบใหม่ ที่เหลือก็เก็บไว้เป็นทุนรอนหมุนเวียนในกิจการต่อไป
“แม้ว่าจะเป็นเงินก้อนไม่ใหญ่นัก แต่มีความสำคัญกับกลุ่มของเราอย่างมาก ช่วยให้กิจการของเราสามารถเดินต่อไปได้ ต้องขอบคุณ บสย. ที่เห็นความสำคัญของเราที่เป็นผู้ประกอบการรายเล็กมากๆ เพราะถ้าไม่มี บสย. ช่วยเหลือในวันนั้น เราคงต้องกลับไปอยู่ ณ จุดเดิม ไม่สามารถเดินหน้าต่อไปได้อย่างเช่นทุกวันนี้” ประธานกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบัวขาว หมู่ 13 กล่าวขอบคุณจากใจ
ติดต่อ : กลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบัวขาว ได้ที่ หมู่ 13 ตำบลบัวขาว อำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ โทร.081-278-9091 และ 095-781-9091
บทความโดย: บรรษัทประกันสินเชื่ออุตสาหกรรมขนาดย่อม (บสย.) (Link : www.tcg.or.th
* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของหน้า "SMEsผู้จัดการ" รับข่าวสารในแวดวงธุรกิจเอสเอ็มอีที่สมบูรณ์แบบที่สุด และร่วมสนุกกับกิจกรรมลุ้นรับของรางวัลมากมายคลิกที่นี่เลย!! * * *
SMEs manager
