บ้านบากชุม เฟอร์นิเจอร์ไม้ใต้น้ำ ชุมชนดำน้ำหาไม้แห่งเดียวในไทย

ปัจจุบัน เฟอร์นิเจอร์ทำจากไม้ตามธรรมชาติยังคงได้รับความนิยม แต่แหล่งที่มาของไม้เริ่มหายากมากขึ้น แต่สำหรับที่หมู่บ้านบากชุม อ.สิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี แห่งนี้ ยังคงสามารถผลิตเฟอร์นิเจอร์ไม้สวย ออกมาจำหน่าย ได้โดยไม่ต้องไปตัดไม้ทำลายป่า

หลายคนคงสงสัยว่า ไม้ที่ได้มาจากไหน ครั้งนี้ มีคำตอบ ก็คือ งมมาจากใต้น้ำ และเป็นที่มาของหมู่บ้านผลิตภัณฑ์เฟอร์นิเจอร์ไม้ใต้น้ำ ของ บ้านบากชุมแห่งนี้ จุดเด่นของเฟอร์นิเจอร์ไม้ใต้น้ำ อยู่ที่ลวดลายที่มาจากการรังสรรค์ตามธรรมชาติ ใต้น้ำหลายสิบปี ที่ทำให้ไม้เกิดลวดลายบนไม้ ที่ไม่สามารถหาได้จากไม้ทั่วไป

นายประยูร พลศรี ประธานกลุ่ม เฟอร์นิเจอร์โต๊ะไม้ใต้น้ำ บ้านบากชุม เล่าว่า บ้านบากชุม ตั้งอยู่ในอำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี ชาวบ้านในอดีตประกอบอาชีพหลักโดยการปลูกมัน หรือกรีดยางพารา ด้วยบ้านบากชุมติดกับเขื่อนสิรินธร ทำให้ชาวบ้านเกิดอาชีพใหม่ คือ ผลิตเฟอร์นิเจอร์ จากไม้ที่ได้มาจากใต้น้ำ

โดยจุดเริ่มต้นมาจากหมู่บ้านหินกอง ซึ่งหมู่บ้านแห่งนี้มีอาชีพดำน้ำเก็บไม้ใต้น้ำ อยู่ที่เขื่อนสิรินธร และในขณะเดียวกัน หมู่บ้านบากชุมของเรา มีฝีมือด้านการทำเฟอร์นิเจอร์ไม้อยู่บ้าง ชาวบ้านหินกองที่ดำน้ำ หาไม้มาได้ ก็นำมาขายให้ โดยไม้ที่ได้ส่วนใหญ่เป็นรากไม้หรือตอไม้ใหญ่บ้างเล็กบ้าง ซึ่งไม้เหล่านั้น มาจากผู้ที่เคยได้สัมปทานจากการตัดไม้ในช่วงที่การสร้างเขื่อน และมีไม้บางส่วนที่ไม่เอา ก็จะทิ้งจมอยู่ใต้น้ำ แบบนี้มานานหลายสิบปี จนกระทั่ง ความต้องการไม้มีมากขึ้น ชาวบ้านนักดำน้ำหาไม้ ก็ได้นำไม้เหล่านั้นขึ้นมา เพื่อขายให้กับ กลุ่มชาวบ้านบากชุม มีอาชีพผลิตเฟอร์นิเจอร์ไม้ จำหน่าย

สำหรับชนิดของไม้ ที่จมอยู่ใต้น้ำ "ประธานกลุ่มฯ" เล่าให้เราฟังว่า จริงไม้ใต้น้ำมีเกือบทุกชนิด แต่ที่พบได้บ่อย เช่น ไม้ตะเคียน ไม้ประดู่ ไม้เต็ง ไม้สัก ฯลฯ ราคาไม้เหล่านี้ ขึ้นอยู่กับขนาดและชนิด ตั้งแต่หลักพันบาท หลักหมื่นบาท หรือ บางตอที่ใหญ่มาก แพงไปถึงหลักแสนบาท ก็มี ทุกอย่างขึ้นอยู่กับขนาด และชนิดของไม้ เช่นเดียวกับ ไม้ที่ตัดจากป่า ปัจจุบัน ห้ามตัดไม้ ชาวบ้านผู้ผลิตเฟอร์นิเจอร์ ต้องอาศัยไม้ จากการดำน้ำแบบนี้มาใช้

ทั้งนี้ เสน่ห์ของไม้ใต้น้ำ คือ ลวดลาย เป็นเอกลักษณ์ไม่เหมือนที่ใดคือลาย“แมงมาลี”และลาย“ฉีกน้ำ” ที่มาของชื่อ ลายแมงมาลี มาจากแมลงที่อยู่ใต้น้ำทำให้เกิดลวดลายบนผิวของไม้ เช่นเดียวกับลายฉีกน้ำ เกิดจากการต้องอยู่ในน้ำนาน เกิดลวดลาย ซึ่งทั้ง 2 ลายได้รับความนิยมจากลูกค้าที่ชื่นชอบลวดลายที่เกิดจากธรรมชาติ เป็นเหตุผลที่ทำให้เขาเลือก ซื้อเฟอร์นิเจอร์ไม้ใต้น้ำเหล่านี้

นายประยูร บอกอีกว่า ปัจจุบันไม้ใต้น้ำยังมีอีก แต่คาดว่า น่าจะนำมาใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ได้อีกกว่า 10 ปี อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันความต้องการมีสูง เพราะทุกครั้งที่ได้ไม้ และทำเฟอร์นิเจอร์ออกมาจำหน่าย มีลูกค้า ที่เป็นพ่อค้า คนกลางมารับซื้อไปเกือบทั้งหมด แต่เมื่อ ช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา ได้มีโอกาสนำสินค้ามาขายเองที่ งานแสดงสินค้าโอทอปที่เมืองทองธานี ได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี ที่สำคัญ คือ สามารถขายได้ราคาสูงกว่า ขายส่งให้กับพ่อค้าคนกลาง ทำให้ในปี 2560 ทางกลุ่มบ้านบากชุมของเรามีรายได้สูงไปถึง 40 ล้านบาท

สำหรับชุมชนบ้านบากชุม มีทั้งหมด 83 หมู่บ้าน ปัจจุบันทุกบ้านจะมีอาชีพทำเฟอร์นิเจอร์ไม้ใต้น้ำเป็นอาชีพหลัก มีรายได้ต่อครัวเรือนประมาณ 3-5 หมื่นบาท ต่อเดือน

ส่วนบ้านหินกอง นับเป็นหมู่บ้านที่มีวิถีชีวิตชุมชนที่น่าสนใจ โดยเฉพาะภูมิปัญญาหาปลา และหาไม้ใต้น้ำ โดยผู้ที่ดำน้ำจะใช้หน้ากากที่สอดสายยางส่งลม จากเครื่องปั๊มน้ำส่งลงไปในน้ำใช้หายใจ เพื่อหาไม้ใต้น้ำ สามารถอยู่ได้นานเป็นชั่วโมง ส่วนการตัดไม้ จะดำลงไปครั้งละ 2 คน เลื่อยจนขาดผูกไว้กับแพ แล้วนำขึ้นมา และส่งขายให้กับชุมชนบ้านบากชุม เริ่มทำเฟอร์นิเจอร์ออกจำหน่ายเมื่อปี 2548

สำหรับกลุ่มผลิตภัณฑ์เฟอร์นิเจอร์ไม้ใต้น้ำ บ้านบากชุม ปัจจุบันเป็นหมู่บ้าน OTOP ที่ผลิตเฟอร์นิเจอร์ไม้ใต้น้ำแห่งเดียวในประเทศไทย รูปแบบของเฟอร์นิเจอร์ จะเน้นโชว์เนื้อไม้ และเป็นไม้แผ่นใหญ่ การออกแบบเฟอร์นิเจอร์ได้รับความช่วยเหลือ จากมหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี ทำให้งานออกแบบเฟอร์นิเจอร์ออกมาถูกใจลูกค้า โดยเฉพาะกลุ่มคนที่ชื่นชอบการแต่งบ้าน ด้วยเฟอร์นิเจอร์ไม้ แม้ว่าปัจจุบัน เฟอร์นิเจอร์ไม้ มีราคาพุ่งสูงไปถึงหลักหลายหมื่น ไปจนถึงหลักแสนบาท ก็ตาม

คุณประยูร บอกว่า สาเหตุที่เฟอร์นิเจอร์ไม้ใต้น้ำได้รับความนิยมค่อนข้างสูง มีหลายปัจจัย ทั้งลวดลายไม้ตามธรรมชาติที่ไม่ใช่ว่าจะหาได้ง่ายในปัจจุบัน และที่สำคัญ คือ การได้ครอบครองเป็นเจ้าของเฟอร์นิเจอร์ไม้แผ่นขนาดใหญ่ บ่งบอกถึงฐานะของเจ้าของบ้าน และยังมีความคงทน แข็งแรงกว่า เฟอร์นิเจอร์ที่ขายตามทัองตลาดมาก ทั้งหมดเป็นเหตุผลที่ทำให้ที่ผ่านมายอดขายเฟอร์นิเจอร์ไม้ใต้น้ำของเรายอดขายเพิ่มขึ้นมาตลอด

อย่างไรก็ตาม แม้ว่ารายได้จากการขายเฟอร์นิเจอร์ไม้จะสูง โดยแต่ละครอบครัวมีรายได้หลักหลายหมื่นบาท แต่การลงทุนก็สูงเช่น กัน ไม่ว่าจะเป็นเงินทุนที่ต้องซื้อไม้ ซื้ออุปกรณ์ในการทำงาน ทำให้ทางกลุ่มก็ต้องมีเงินทุนหมุนเวียนให้กับสมาชิก โดยครั้งนี้ ได้รับการสนับสนุนด้านเงินทุน จากธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย ในสินเชื่อเศรษฐกิจติดดาว โครงการสินเชื่อเพื่อยกระดับเศรษฐกิจชุมชน

สนใจ โทร. 08-1321-6344
* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของหน้า “SMEs ผู้จัดการ” รับข่าวสารในแวดวงธุรกิจเอสเอ็มอีที่สมบูรณ์แบบที่สุด และร่วมสนุกกับกิจกรรมลุ้นรับของรางวัลมากมาย คลิกที่นี่เลย!! * * *