สืบทอดกันมาอย่างต่อเนื่องสำหรับภูมิปัญญาชาวบ้าน ที่มีการนำ “หางอวน” หรือยอดใบลานที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาทำเป็นเส้นตากแห้ง และทอเพื่อใช้เป็นอุปรณ์ในการหาปลา โดยใช้ติดที่ปลายอวน แต่ปัจจุบันใช้เชือกไนลอนแทน ทำให้หางอวนเริ่มถูกลืมเลือน ชาวบ้านจึงรวมกลุ่มเป็น “กลุ่มทอหางอวนบ้านหน้าทับ” จ.นครศรีธรรมราช นำมาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์หนึ่งเดียวในไทย
คำว่า “หางอวน” สำหรับคนภาคกลาง อาจจะไม่คุ้นเคย ซึ่งไม่แปลกเพราะหางอวน ในอดีตนั้นเคยเป็นส่วนหนึ่งของอาชีพประมงพื้นบ้าน ที่จะนำยอดใบลานที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาทำเป็นเส้น แล้วตากแดดให้แห้ง จากนั้นก็นำมาทอและม้วนคล้ายกรวย เพื่อทำเป็นอุปกรณ์ในการหาปลาขนาดเล็ก โดยนำไปติดไว้ที่ปลายอวน จึงเรียกติดปากกันว่าหางอวน แต่ปัจจุบันชาวประมงเปลี่ยนมาใช้เชือกไนลอนแทน ทำให้หางอวนถูกลดบทบาทลง
แต่ “นางจินดา เลาหวิวัฒน์” ประธานกลุ่มหางอวนบ้านหน้าทับ จ.นครศรีธรรมราช กลับเห็นความสำคัญ และเกรงว่าหางอวนจะถูกลืมเลือนไป คนรุ่นใหม่จะไม่รู้จัก จึงเกิดไอเดียนำเส้นหางอวนมาทอคล้ายผ้าผืน แล้วนำมาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้ชีวิตประจำวัน อย่าง หมวก กระเป๋า พวงกุญแจ กล่องทิชชู และกล่องใส่ของอเนกประสงค์ เป็นต้น จากคุณสมบัติของเส้นหางอวนที่มีความแข็งแรง คงทน เหนียว ไม่เปื่อยยุ่ยง่าย และไม่เป็นเชื้อรา ทำให้ได้รับความนิยมของผู้คนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
“ในอดีตบ้านหน้าทับ จ.นครศรีธรรมราช เป็นหมู่บ้านที่ติดกับชายทะเล ชาวบ้านส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม ยึดอาชีพประมงเป็นหลัก และมีการทำหางอวนขึ้น ติดไว้ที่ปลายอวน เพื่อใช้ดักจับลูกปลา ลูกกุ้งตัวเล็กๆ รวมถึงกุ้งเคยสำหรับทำกะปิ ซึ่งผู้หญิงจะเป็นผู้ทำหางอวนเป็นหลัก แต่เมื่อมีการใช้งานหางอวนน้อยลง ชาวบ้านจึงนำมาทอเป็นผ้าผืน พร้อมนำผ้ามัดย้อม สินค้าขึ้นชื่อของ อ.คีรีวง มาผสมผสาน เพื่อเพิ่มมูลค่า และสร้างสีสันให้แก่ผลิตภัณฑ์”
ต่อมาพี่นกเล็ก (ปาริชาติ์ ตันติเสวี) หนึ่งในสมาชิกกลุ่มกลุ่มหางอวนบ้านหน้าทับ ที่เธอชอบงานถักเป็นชีวิตจิตใจ เกิดไอเดียนำเส้นหางอวนมาถัก ซึ่งยังไม่เคยมีใครทำมาก่อน เพราะที่ผ่านมาจะนำมาทอเป็นผ้าผืน แล้วจึงนำไปต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์ ซึ่งเธอก็ได้ทดลอง และถักหางอวนขึ้นเป็นหมวก สำหรับใช้เองไม่ได้คิดทำขาย แต่ด้วยอาชีพหลักคือการเป็นไกด์นำเที่ยวทั้งในและต่างประเทศ จึงเป็นการโปรโมทหมวกหางอวนไปในตัว รวมถึงเพื่อนๆ ต่างชื่นชอบและให้ถักให้บ้าง ซึ่งหมวกหางอวนทำมาจากธรรมชาติล้วนๆ
เมื่อกระแสตอบรับดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง เธอก็ตัดสินใจเปิดรับออเดอร์อย่างจริงจัง โดยรับซื้อเส้นหางอวนจากพี่จินดา มาในกิโลกรัมละ 1,800 บาท ทำหมวก และพวงกุญแจขาย ล่าสุดได้ส่งออกยังประเทศญี่ปุ่นแล้ว ตอบโจทย์กลุ่มลูกค้าที่รักในผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ ปราศจาการเคมีเจือปน และยังเป็นงานแฮนด์เมดล้วนๆ ซึ่งเธอขายในราคาตั้งแต่ 250 ถึงหลักพันบาท ปัจจุบันการผลิตยังมีไม่มากนัก เพราะยังผลิตได้ช้า และใช้เวลาว่างจากงานนำเที่ยวมาถักหมวกเท่านั้น โดยลูกค้าส่วนใหญ่เข้าใจและยินดีที่จะรอสินค้านานนับเดือน
นับเป็นผลงานที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ให้รุ่นลูกรุ่นหลานสืบไป เพราะเป็นความภาคภูมิใจของคนในชุมชน ที่ไม่ต้องการให้คำว่า “หางอวน” เลือนหายไปจากวิถีท้องถิ่นชาวประมงเมืองคอน
ส่วนใครที่ต้องการไปสัมผัสผลิตภัณฑ์จากหางอวน แบบใกล้ชิดก็ไปได้ที่ เลขที่ 251 หมู่ 15 บ้านหน้าทับ ตำบลท่าศาลา อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช 80160 หรือโทร.08-1696-7277, 08-6593-5157 และ Line id : 0816967277
* * * คลิก Like เพื่อมาเป็นแฟนเพจของหน้า "SMEsผู้จัดการ" รับข่าวสารในแวดวงธุรกิจเอสเอ็มอีที่สมบูรณ์แบบที่สุด และร่วมสนุกกับกิจกรรมลุ้นรับของรางวัลมากมายคลิกที่นี่เลย!! * * *
