คอกระเช้า ‘ป้าระเบียบ’ แฟชั่นยายไม่อายหลาน

“นางระเบียบ บุญแมะ” ชาวบ้านคลองแตงโม ต.โกสัมพี จ.กำแพงเพชร อดีตทำนาหาเช้ากินค่ำ แต่ด้วยความพยายามดิ้นรนหนีความจน จนสามารถสร้างธุรกิจเสื้อชั้นใน และเสื้อคอกระเช้า สำหรับผู้สูงอายุ ในชื่อ “ป้าระเบียบ” มีจุดเด่นออกแบบดูทันสมัย เน้นสีสดใส กลายเป็นสินค้าที่ส่งขายไปทั่วประเทศ ซึ่งนอกจากจะพาตัวเองพ้นความยากจนได้แล้ว ยังสร้างงานให้แก่คนในชุมชนด้วย

นางระเบียบ บุญแมะ ผู้ริเริ่มทำเสื้อชั้นใน และเสื้อคอกระเช้า “ป้าระเบียบ” เล่าถึงที่มาธุรกิจ เดิมทำนา ทำไร่ เหมือนชาวบ้านคนอื่นๆ ในบ้านคลองแตงโม จ.กำแพงเพชร แต่ยิ่งทำก็ยิ่งจน เป็นหนี้สินอยู่กว่า แสนบาท จึงคิดหาอาชีพใหม่ที่มีรายได้ดีกว่าเดิม

และเมื่อน้องสาว ซึ่งไปทำงานรับจ้างโรงงานเย็บชุดชั้นใน กลับมาบ้านเกิด และนำความรู้ถ่ายทอดให้พี่สาว จากนั้นสองพี่น้องช่วยกันผลิตเสื้อชั้นในทำด้วยผ้าแบบโบราณลองออกขาย เมื่อประมาณปี 2534

“ฉันไม่มีความรู้มาก่อนเลย อาศัยใจรัก เย็บจักรก็ไม่เป็น ก็ลองฝึกทำ แรกๆ ก็ไม่สวยเลย ดูไม่ได้ แต่ก็ลองไปวางขายอยู่ที่ตลาดนัด ใน จ.กำแพงเพชร ทำไปลองขายแค่ 4-5 ตัว มันก็ขายได้ แต่แรกๆ ก็ไม่ดีมาก แต่ก็ลองสู้ ทำมาเรื่อยๆ ล้มลุกคลุกคลานกันมา”

ด้วยวิถีชีวิต และวิธีคิดแบบชาวบ้านที่เชื่อว่า จะต้องทำเกษตรเป็นอาชีพหลัก เมื่อนางระเบียบ จะมามุ่งทำอาชีพเย็บเสื้อชั้นในแทนการทำนา สามีเธอจึงไม่เห็นด้วย

“ทำแรกๆ ลุง (หมายถึงสามีนางระเบียบ) ก็ไม่สนับสนุนหรอก เขาบอกว่า คิดอย่างไง จะมาทำอย่างนี้ เราทำไร่ทำนา มาหันทำอะไรอย่างนี้ มันผิดทาง และทำก็ไม่เป็น เดี๋ยวจะยิ่งจน เขาก็บอกเราอย่างนี้ แต่เราใจรัก ก็หัดตัดเย็บเรื่อย เขาก็ไม่ชอบ แต่ฉันก็ไม่ทิ้งความพยายาม ใครจะว่าอย่างไง ก็ไม่สนใจ เพราะ ถ้าลองมุ่งมั่นจะทำอะไรแล้ว ก็ต้องทำให้ได้”

หลังวางขายสักระยะ สินค้าเริ่มขายดีขึ้นตามลำดับ ซึ่งมาจากที่นางระเบียบ ไม่หยุดพัฒนาคุณภาพ และรูปแบบ ทั้งคิดเอง และนำความต้องการจากลูกค้ามาปรับปรุง โดยเพิ่มเสื้อคอกระเช้าออกขายด้วย

“การออกแบบ จะมาจากลูกค้า เอาตัวอย่างมาให้ ลองทำ เราก็ได้ครูจากตรงนี้ ทำให้เราทำได้หลายรูปแบบ และก็อาศัยดูความต้องการของลูกค้า เมื่อก่อนเป็นเสื้อในตัวสั้น แต่ตัวเองเวลาใส่ ไปเดินตลาด ก็อยากมีซิปเก็บสตางค์ได้ เลยมาทำเสื้อในมีซิปก่อน ลูกค้าก็ชอบ แต่กว่าจะเข้าทรง ก็ลองผิดลองถูกอยู่นาน”

จากตอนแรกอาศัยวางขายแบกะดินตามตลาดนัด พอขึ้นปีที่สอง ยอดขายดีขึ้น ทำให้มีทุนซื้อรถกระบะ ใช้ตระเวนไปกับสามี เพื่อเร่ขายตามตลาดนัดทั้งในกำแพงเพชร และจังหวัดใกล้เคียง

ทว่า จุดที่ทำให้ เธอและครอบครัวลืมตาอ้าปากได้จริงๆ เกิดขึ้นเมื่อปี 2537 เมื่อทดลองมาขายที่ตลาดโบ๊เบ๊ ในกรุงเทพฯ นางระเบียบ เล่าประสบการณ์ในครั้งนั้นให้ฟังว่า

“ลองมาขายประมาณ 20 กว่าโหล แต่เราก็ไม่มีที่ขายกับเขา ต้องวางแบกะดินขายที่แถวป้ายรถเมล์ ซึ่งจะมีแม่ค้ามาวางของขายเรียงเป็นแถวเลย พอเวลาตำรวจมา ก็ต้องรีบเก็บของ แล้วก็แกล้งทำท่าเป็นผู้โดยสารมารอรถเมล์ ต้องหลอกล่ออย่างนี้ กลัวโดนจับ”

การตัดสินใจเข้ามาขายในตลาดโบ๊เบ๊วันนั้น ถือเป็นก้าวสำคัญ เพราะทำให้พบกับลูกค้าเจ้าใหญ่จากจังหวัดต่าง ๆ ซึ่งบางรายทุกวันนี้ สั่งออเดอร์เดือนละเป็นหลักแสนบาท นอกจากนี้ มีตัวแทนสั่งสินค้ารับไปขายต่างประเทศด้วย

นางระเบียบ บอกว่า เหตุที่ทำให้เสื้อชั้นใน และเสื้อคอกระเช้าของเธอ เป็นที่นิยมของลูกค้า เพราะคู่แข่งมีน้อย และพยายามคิดแบบออกมาใหม่ ๆ ไม่เหมือนใคร เน้นใช้ผ้าลูกไม้ ที่มีสีสันสดใส โดยรับผ้ามาจากกรุงเทพฯ ลูกค้าส่วนใหญ่เป็นคนสูงอายุ ซึ่งเป็นกลุ่มที่คนทั่วไปมองข้ามไป หันไปเน้นทำเสื้อวัยรุ่น ในขณะที่เสื้อสำหรับผู้ใหญ่ไม่มีใครทำ ทั้งที่จริง คนเหล่านี้ มีกำลังซื้อสูงมาก

และเมื่อปี 2540 ได้รับการสนับสนุนให้ตั้งเป็นกลุ่มตัดเย็บเสื้อผ้า บ้านคลองแตงโม เพื่อเป็นหนึ่งในสินค้าโอทอป มีสมาชิกยุคเริ่มแรก 15 คน ปัจจุบัน จำนวนเพิ่มขึ้นกว่า 75 คน ผลิตได้ประมาณ 2,000 โหล/เดือน ช่องทางจัดจำหน่าย คือ ตลาดโบ๊เบ๊ และร้านค้าส่งตามจังหวัดใหญ่ๆ ทั่วประเทศ มียอดสั่งสินค้าเดือนละกว่า 300,000-400,000 บาท สมาชิกมีรายได้เฉลี่ย คนละ 3,000 – 5,000 บาท และส่วนตัวมีรายได้เดือนละ 50,000 บาทขึ้นไป

ทุกวันนี้ มีสินค้าเป็นร้อยแบบ ราคาตั้งแต่ตัวละหลักสิบไปถึงหลักร้อย โดยนางระเบียบเป็นคนออกแบบเองทั้งสิ้น หนึ่งในนั้น เป็นแบบที่ได้รับคัดเลือกเป็นโอทอป4 ดาว เมื่อปี 2547 ด้วย ซึ่งเป็นการประยุกต์เสื้อ 5 ตะเข็บแบบโบราณ มาตัดเย็บรูปแบบใหม่

“เสื้อแบบ 5 ตะเข็บ เป็นของโบราณ ที่คนแก่จะใส่เป็นเสื้อบังทรง แล้วนุ่มโจงกระเบน การตัดจริงๆ มันต้องแยกมาเป็น 5 ชิ้น แต่เดี๋ยวนี้ ถ้าผ้าผืนใหญ่ๆ มาตัดแยกเป็น 5 ชิ้น มันเปลือง ฉันก็เลยมาประยุกต์เป็นสามชิ้น แล้วก็เย็บจีบเอา แล้วก็เรียกว่า เสื้อ 5 ตะเข็บ แต่ว่า มันไม่ใช่ 5 ตะเข็บแท้”

อีกความน่าทึ่งของนางระเบียบ คือ การคิดเครื่องหมายการค้า “ป้าระเบียบ” และโลโก้สินค้าด้วยตัวเองทั้งหมด โดยเวลานั้น รัฐบาลได้จัดอบรม “สมาร์ทโอทอป” แก่กลุ่มผู้ประกอบการ และได้นำนักศึกษาด้านวิชาศิลปะมาช่วยออกแบบเครื่องหมายการค้าให้ด้วย ทว่า เธอไม่อยากเสียเวลาต่อคิวรอ จึงออกแบบเองเสียเลย

“ตอนนั้น ต้องไปรอให้เขาคิดแบบให้ มีคนรอตั้งกว่า 800 คน มันช้า ไม่ทันใจฉัน เลยตัดสินใจ คิดเอง แล้วก็ส่ง ไม่อยากรอนาน จะได้รีบกลับบ้าน”

โลโก้ที่นางระเบียงคิดขึ้น เป็นรูปหัวใจ และมีดอกมะลิ กับดาว 5 ดวงอยู่ภายใน ซึ่งใช้เวลาคิดไม่กี่นาที ทว่า มีความหมายที่สื่อถึงสินค้าได้เป็นอย่างดี

“ฉันคิดว่า ใครที่เห็นเสื้อของฉัน ก็จะมีใจคิดถึงแม่ ฉันก็เลยคิดเป็นรูปหัวใจ และดอกมะลิ เพราะนึกถึงแม่ สัญลักษณ์ของแม่ก็คือ ดอกมะลิ เลยเอาใส่ไว้ด้วย มันจะทำให้เป็นมงคลสำหรับตราของเรา ฉันก็คิดเอาเองอย่างนี้ ตามที่เจ้าหน้าที่เขาแนะนำว่า ทำตรา ทำชื่อ ให้สอดคล้องกับผลิตภัณฑ์ของเรา และชื่อเครื่องหมายการค้า ก็ต้องเป็นชื่อที่สื่อ ก็จะให้เอาชื่อใครใส่ล่ะ ก็เราเป็นคนทำนิ ก็เลยเป็นชื่อ “ป้าระเบียบ” และก่อนหน้านี้ สินค้าเราได้โอทอป 4 ดาว ก็เลยใส่ 5 ดาวไปเลย เผื่อไว้ก่อนจะได้เป็น 5 ดาวในอนาคต”

* * * *

โทร.0-1886-7855 , 0-1043-1551