“อีสานสังคีต” ม่วนหลายสไตล์อินเตอร์

ด้วยเสน่ห์จากเสียงเครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสาน อาทิ พิณ โปงลาง แคน ฯลฯ เมื่อบรรเลงขึ้นเมื่อใด หรือที่ไหน ก็จะสร้างความสนุกสนานรื่นรมย์ให้แก่ผู้ได้ฟัง และด้วยความคิดสร้างสรรค์ของกลุ่มวงดนตรี “อีสานสังคีต” จ.บุรีรัมย์ ได้นำเทคโนโลยีของเครื่องดนตรีสากลสมัยใหม่เข้ามาประยุกต์กับเครื่องดนตรีพื้นบ้าน เป็นการต่อยอดภูมิปัญญาท้องถิ่นได้อย่างดี

สุวัฒน์ อยู่แท้กูล เจ้าของไอเดียเครื่องดนตรีอีสานประยุกต์วง “อีสานสังคีต” และหัวหน้ากลุ่มเครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสานสุขสำราญ ต.ทุ่งกระตาดพัฒนา อ.หนองกี่ จ.บุรีรัมย์ เปิดเผยว่า จุดเด่นของเครื่องดนตรีอีสานของกลุ่ม คือ การนำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ประยุกต์กับเครื่องดนตรีอีสานพื้นบ้าน โดยสินค้าที่ได้รับความนิยมที่สุด คือ “พิณ” ซึ่งได้นำตัวขยายเสียงของกีตาร์ไฟฟ้ามาใช้ และมีการปรับเทียบเสียงแบบสากล ทำให้ได้เสียงพิณที่ออกมาเป็นมาตรฐาน สามารถเล่นกับวงดนตรีสากลได้ นอกจากนี้ ยังคิดค้นเครื่องดนตรีอีสานใหม่ๆ เช่น โปงลางเหล็ก ซึ่งจะนำท่อน้ำเหล็กมาทำแทนไม้ โดยตัดจากขนาดเล็กจนถึงขนาดใหญ่ และเทียบเสียงให้เล่นกับวงสากลได้เช่นกัน

เขาเผยต่อว่า ยังให้ความสำคัญกับการเก็บรายลายละเอียดของเครื่องดนตรี ทั้งการฝังเหล็ก แกะสลักลาย ต่อประกอบตัว เช่น พิณต้องใช้เวลาทำประมาณ 2 –7 วันต่อ 1 ตัว และเมื่อปีที่แล้ว (2547) ทางกลุ่มฯ ได้ส่งผลงานเข้าประกวดสุดยอดสินค้าโอทอปด้วย และได้รับพิจารณาระดับ 4 ดาวของประเทศ

“เครื่องดนตรีอีสานพวกนี้ มีมาตั้งแต่โบราณแล้ว แต่เรามาปรับรูปลักษณ์ และทำเพิ่มเติม เช่น พิณ ก็ทำให้ดีดง่ายเหมือนกีตาร์ และมีปรับรูปทรงให้เหมาะสม และสะดวกกว่าที่ผ่านมา แต่เราจะคงความเป็นอีสานไว้ เช่น มีการแกะสลักลายหัวพญานาคไว้ด้วย”

สำหรับวัสดุไม้จะใช้ทำเครื่องดนตรี เป็นของในพื้นที่ทั้งหมด เช่น ไม้มะม่วง ไม้ประดู่ ไม้ขนุน เป็นต้น การผลิตทั้งหมดเป็นงานแฮนด์เมด โดยกลุ่มจะผลิตเครื่องดนตรีอีสานได้ทุกประเภท ราคาขาย เช่น พิณไฟฟ้า 3,000 บาท ถ้าเป็นพิณโปร่ง ราคา 1,000 – 1,500 บาท

เขาเล่าว่า ตลาดส่วนใหญ่ จะเป็นสถาบันการศึกษาต่าง ๆ จะสั่งเครื่องดนตรีเป็นชุดๆ นำไปเป็นอุปกรณ์การเรียนในชั่วโมงดนตรี หรือเป็นเครื่องดนตรีของวงประจำสถาบัน กับกลุ่มคนทั่วไป ที่จะซื้อไปเล่นเอง หรือใช้เป็นของประดับบ้าน ขณะนี้ มีออเดอร์สั่งมาจำนวนมาก แต่ทำไม่ค่อยทัน เพราะสมาชิกกลุ่มที่มีจำนวน 7-8 คน จะทำแค่เป็นอาชีพเสริมเท่านั้น มีช่องทางจำหน่ายจากการรับออเดอร์โดยตรง กับไปออกงานแสดงสินค้าเกี่ยวกับสินค้าโอทอป เช่น งาน OTOP City เฉลี่ยแล้วทางกลุ่มมีรายได้ประมาณ 20,000 บาทต่อเดือน

“การทำงานนี้ เหมือนกับเป็นอาชีพเสริม สมาชิกทุกคนก็มีงานประจำ จึงไม่มีเวลามาทำงานนี้มากนัก อย่างตัวผมเองก็ทำงานหลักเป็นครูสอนดนตรี ทำให้เวลามีออเดอร์มาเยอะๆ ก็ทำกันไม่ค่อยทัน ในขณะที่ถ้าจะแบ่งงานให้กับชาวบ้าน ก็ยาก เพราะมันเป็นงานฝีมือแฮนด์เมด แต่ถ้าจะหาแรงงานที่ทำแบบหยาบๆ ก็มีเยอะ แต่เราก็ปล่อยงานให้ไม่ได้”

สุวัฒน์ เล่าต่อว่า ทุกวันนี้ มีกลุ่มโอทอปอื่นๆ ในภาคอีสาน ทำเครื่องดนตรีอีสานรูปแบบใกล้เคียงกันออกมาขายเช่นกัน แต่รูปแบบรายละเอียดของงานจะแตกต่างกันไป ทำให้สินค้าของแต่ละกลุ่มจะมีลูกค้าเฉพาะของตัวเอง จึงไม่มีปัญหาแย่งลูกค้ากัน

สำหรับจุดเริ่มต้นของกลุ่ม “อีสานสังคีต” มาจากที่สมาชิกกลุ่ม เป็นคนในพื้นที่ต.ทุ่งกระตาดพัฒนา จ.บุรีรัมย์ และตั้งวงเล่นดนตรีพื้นบ้านอีสานในงานประจำหมู่บ้านต่างๆ เช่น การแห่นาค มาตั้งแต่ครั้งยังเรียนอยู่ชั้น ม.5 – 6 ซึ่งเครื่องดนตรีต่าง ๆ ที่ใช้ ก็จะทำกันเอง และเมื่อนำเครื่องดนตรีที่คิดขึ้น ไปเล่นที่ใดก็ตาม ก็จะเป็นที่สนใจ และบอกต่อๆ กัน ในที่สุด พัฒนามาสู่การทำออกมาขาย นับถึงปัจจุบัน ทางกลุ่มฯ ทำมานานถึง 16 ปีแล้ว

ส่วนการพัฒนาสินค้าต่อไปนั้น สุวัฒน์ บอกว่า กำลังศึกษาการทำบรรจุภัณฑ์ใส่เครื่องดนตรี เช่น เป็นกล่องบุด้วยหนัง หรือกำมะหยี่ หุ้มด้วยผ้าไหม ซองหนังใส่พิณ คล้ายกับซองหนังใส่กีตาร์ เป็นต้น เพราะเชื่อว่า ถ้ามีบรรจุภัณฑ์ดี น่าจะเป็นสินค้าส่งขายต่างประเทศได้

* * * * *
044-641-747 , 0-9286-3974