เรือนไทยจิ๋วโอทอปทรงเสน่ห์ สถาปัตยกรรมจากแผ่นกระดาษ

เรือนไทยจำลองขนาดเล็ก จากฝีมือกลุ่มโอทอป อ.บึงกุ่ม มองผิวเผิน คงคิดว่าทำมาจากวัสดุดินเผา หรือไม้ แต่นี่คือ ผลงานสุดบรรเจิดที่สร้างขึ้นด้วยกระดาษล้วนๆ แกะสลักลวดลายจากปลายมีดคัตเตอร์ ออกแบบและกำหนดสัดส่วนเหมือนบ้านคนจริงๆ ชูจุดเด่นขนาดจิ๋วกว่าสินค้าประเภทเดียวกัน สามารถสร้างรายได้ให้แก่ตนเอง และสมาชิกกลุ่มอย่างงดงาม

เทพาวุธ เทพหัสดิน ณ อยุธยา แกนนำกลุ่มสืบสานมรดกไทย เจ้าของผลงานเรือนไทยกระดาษ เล่าว่า เดิมมีอาชีพเป็นผู้รับเหมาก่อสร้างบ้าน ซึ่งจะใช้ประสบการณ์จากการเป็นพนักงานประจำด้านวิศวกรเครื่องกล รวมทั้งศึกษาจากตำรา และสอบถามจากสถาปนิก จนสามารถออกแบบบ้าน และทำโมเดลบ้านให้แก่ลูกค้าได้อย่างเชี่ยวชาญ

แต่นานวัน เริ่มเบื่อกับปัญหาขาดวินัยของคนงาน จึงตัดสินใจหันหลังให้อาชีพเดิม และไปอบรมการทำศาลาไทยกระดาษขนาดเล็ก จากศูนย์ศิลปาชีพบางไทร เพื่อยึดเป็นอาชีพ เพราะเห็นว่าเป็นงานที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบ และสามารถทำได้ด้วยตัวคนเดียว

หลังผ่านการอบรม เขาได้ประยุกต์ให้เกิดงานซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ด้วยการสร้างแบบโดยใช้การร่างสเกลเหมือนออกแบบบ้านคนจริงๆ ซึ่งเจ้าตัวบอกว่า สามารถใช้แบบไปสร้างบ้านคนได้เลย อีกทั้ง มีจุดเด่นย่อขนาดให้เล็กลงกว่าเดิม ฐานเรือนกว้างเพียง 2.5 เซนติเมตร นอกจากนั้น ยังพัฒนาแบบเป็นเรือนไทย และศาลาไทยทรงต่างๆ ตามเอกลักษณ์ของภาค

เรือนไทยกระดาษ ทำมาจากกระดาษหลายๆ ประเภท อาทิ กระดาษขาวแบบแข็ง และแบบอ่อน , กระดาษลายไม้ , กระดาษชานอ้อย เป็นต้น โดยมีจุดเด่นที่น้ำหนักเบา เคลื่อนย้ายสะดวก และมีความละเอียดสูง เป็นงานแฮนด์เมดร้อยเปอร์เซ็นต์ ลวดลายต่างๆ ใช้มีดคัตเตอร์แกะลงบนผิวกระดาษ ผู้ผลิตต้องใช้ความชำนาญอย่างมาก นอกจากนั้น การลงสีบนพื้นกระดาษจะเลียนแบบสีของจริงได้มากกว่าลงสีบนวัสดุดิบอื่นๆ

ในการทำตลาดนั้น เริ่มแรกจะตระเวนขายเองตามงานแฟร์ต่างๆ หลังจากนั้น มีเพื่อนเข้ามาร่วมทำงาน ซึ่งนำไปสู่การรวมกลุ่มสมาชิก เพื่อจดทะเบียนเป็นสินค้าโอทอป ของ อ.บึงกุ่ม และได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานพัฒนาชุมชน อ.บึงกุ่ม ในการพาออกบูทตามงานเกี่ยวกับสินค้าชุมชนต่างๆ ซึ่งปัจจุบันสมาชิก มี 10 คน ใช้ชื่อว่า “กลุ่มสืบสานมรดกไทย” นอกจากเรือนไทยกระดาษแล้ว ยังสร้างผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับของไทยอื่นๆ อาทิ ตุ๊กตาดินการละเล่นเด็กไทย และแผ่นศิลาเทวรูปจำลอง ทำจากกระดาษ เป็นต้น

ทั้งนี้ ปีที่แล้ว ได้นำเรือนไทยกระดาษเข้าประกวดสุดยอดผลิตภัณฑ์โอทอป ในนาม อ.บึงกุ่ม ด้วย แต่เนื่องจากทราบข่าวก่อนวันปิดรับสมัครแค่ 3 วัน ตัวสินค้าที่ส่งประกวด จึงเป็นสินค้าที่เตรียมไว้ขายตามปกติ ทำให้ได้ระดับ 3 ดาว ซึ่งส่วนตัวถือว่าน่าพอใจมากแล้ว เพราะไม่ได้เตรียมตัวล่วงหน้า แต่ในการประกวดปีนี้ ได้พัฒนาสินค้า ด้านบรรจุภัณฑ์ และเติมลูกเล่นเกี่ยวกับวิถีชีวิตของคนไทยไว้บริเวณรอบๆ ตัวเรือนไทย เช่น สัตว์เลี้ยง , โอ่งน้ำ ,เกวียน , กองฟาง , สระน้ำ เป็นต้น เชื่อว่า น่าจะได้ทำให้ได้รับคัดเลือกเป็นสินค้าระดับ 4-5 ดาว

เทพาวุธ เล่าต่อว่า ปัจจุบันสมาชิกของกลุ่มแต่ละคน มีรายได้เฉลี่ยต่อคน ประมาณเดือนละ 20,000 ถึง 30,000 บาท ถ้ายิ่งเป็นช่วงเทศกาล เช่น ปีใหม่ สงกรานต์ รายได้จะสูงถึงเดือนละ 50,000 บาททีเดียว ทั้งนี้ ช่วงที่ไม่มีงานแฟร์ จะต้องเตรียมทำสินค้าเป็นสต๊อกไว้ เนื่องจากช่วงเทศกาลจะขายดีมากจนผลิตไม่ทัน

สำหรับราคาขายมีตั้งแต่ 150 บาท ถึง 2,800 บาท ปัจจุบัน มีทั้งหมด 20 แบบ เวลาในการผลิตถ้าเป็นชิ้นใหญ่ ประมาณ 20 วันต่อหนึ่งชิ้น ส่วนกลุ่มลูกค้าโดยมากจะเป็นคนไทย ซึ่งปัจจุบันกลับมาให้ความสนใจสินค้าที่เป็นไทยๆ กันอย่างมาก นอกจากนั้น ยังมีโรงแรม และร้านอาหารไทยในต่างประเทศ สั่งไปตบแต่งสถานที่สม่ำเสมอ

และสำหรับผู้สนใจอยากเรียนรู้การผลิตงานแขนงนี้ เทพาวุธ ได้เปิดสอนโดยคิดสนนราคา 1,000 บาท ใช้เวลาเรียน 2 วัน ซึ่งผู้เข้ามาเรียน รับรองได้ว่าอย่างน้อยๆ ต้องทำแบบศาลาพักร้อนได้แน่นอน ส่วนจะพัฒนาฝีมือต่อไปได้มากน้อยเพียงใด ขึ้นอยู่กับความคิดสร้างสรรค์และความสามารถของผู้เรียนที่จะไปต่อยอดเอง

แกนนำกลุ่มสืบสานมรดกไทย กล่าวทิ้งท้าย ถึงแผนงานในอนาคตว่า กำลังจะคิดสร้างแบรนด์เป็นของตัวเอง ซึ่งอยู่ระหว่างหาข้อสรุปของชื่อแบรนด์ โดยที่วางไว้เบื้องต้น คือ “T.M.” ย่อมาจาก “Thai Model” ในส่วนการพัฒนาสินค้า กำลังพยายามสร้างงานกระดาษเป็นสถาปัตยกรรมประเภทอื่นๆ เช่น วัด แต่ถือเป็นก้าวที่ยากลำบาก เพราะมีรายละเอียดของชิ้นงานสูงมาก ซึ่งจะต้องพัฒนาตัวต้นแบบต่อไป

นอกจากนั้น การขยายตลาดต่างประเทศ ต้องสร้างความพร้อมของกลุ่มให้ได้เสียก่อน แม้ทุกวันนี้จะมีออร์เดอร์เข้ามา ก็ไม่สามารถรับไว้ได้ เพราะกำลังการผลิตไม่เพียงพอ สมาชิกบางคนยังทำงานประจำอยู่ จึงอยากสร้างกลุ่มให้เข้มแข็งก่อน ด้วยการขยายจำนวนสมาชิก โดยชักชวนจากผู้ที่เข้ามาเรียน และพิจารณาจากความเหมาะสม เพราะงานชนิดนี้ ต้องใช้สมาธิ และเวลานานในการทำ คนที่ทำได้ต้องมีใจรักจริงๆ หากสามารถสร้างกลุ่มให้มีความพร้อมในทุกๆ ด้าน การส่งออกอย่างจริงจังจะเป็นก้าวที่จะเดินไปในอนาคต

* * โทร.09-6855575 และ 02-3770791 * *