หมอเตือน บุหรี่ชนิดใหม่ระบาดในไทย บุหรี่ไอระเหย หรือ HTP พัฒนาใหม่ ดีไซน์สวยเก๋ เหมือนมือถือหน้าจอทัชสกรีน ขายเกลื่อนออนไลน์ในไทยกว่า 70 ร้าน ราคาถูก ส่งเสริมการขายกันฉ่ำ! ชี้อาจก่อโรค “ปอดอักเสบชนิด AEP” หวั่นเยาวชนและวัยรุ่นเข้าถึงง่าย ซ้ำเติมสุขภาพเด็กไทย
วันนี้ (7 ต.ค.) รศ.ดร.นพ.ศักดา อาจองค์ วัลลิภากร กุมารแพทย์และอาจารย์ประจำสาขาสหวิทยาการและการศึกษาตลอดชีวิต (I-GRAD) คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า ขณะนี้พบผลิตภัณฑ์ยาสูบแบบไอระเหย หรือที่เรียกว่า HTP-heated tobacco product เริ่มเป็นที่นิยมในกลุ่มเยาวชน ซึ่งเป็นบุหรี่ไฟฟ้าชนิดไม่เผาไหม้ ไม่ใช้นิโคตินเหลวเหมือนบุหรี่ไฟฟ้าทั่วไป แต่ให้ความร้อนในระดับหนึ่งผ่านนิโคตินแบบแท่งและปล่อยไอระเหยเพื่อการสูบ จากผลการศึกษาผลกระทบจากผลิตภัณฑ์ยาสูบ HTP ต่อสุขภาพ ปี 2562 จากแพทย์และผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินหายใจ โรงพยาบาลเวสต์โกเบ และมหาวิทยาลัยโอคายามะ ประเทศญี่ปุ่น พบว่า บุหรี่ HTP ก่อโรคภาวะปอดอักเสบชนิด AEP (acute eosinophilic pneumonia) หรือปอดอักเสบอีโอซิโนฟิลิกแบบเฉียบพลัน ทำให้ผู้ป่วยมีอาการเป็นไข้ ไอ หายใจหอบ เจ็บหน้าอก ปอดอักเสบ เยื่อบุทางเดินหายใจส่วนล่างอักเสบ เพิ่มโอกาสติดเชื้อทางเดินหายใจ จนนำไปสู่ภาวะหายใจล้มเหลว ผู้ที่ใช้บุหรี่ไอระเหยควรคำนึงถึงผลกระทบต่อสุขภาพที่อาจเกิดขึ้นทั้งในระยะสั้นและยาวอย่างจริงจัง
ผศ.ดร.ศรีรัช ลาภใหญ่ อาจารย์ประจำสาขาสหวิทยาการและการศึกษาตลอดชีวิต (I-GRAD) คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า บุหรี่ HTP ไม่ใช่ของใหม่ ได้เข้ามาเมืองไทยมากกว่า 5 ปีแล้ว แต่วัยรุ่นอาจยังไม่สนใจเพราะมีราคาแพงเมื่อแรกขายและใช้งานยาก บุหรี่ HTP ประกอบด้วยอุปกรณ์ 3 อย่าง คือ อุปกรณ์ชาร์จ แท่งบุหรี่สำเร็จรูปหน้าตาคล้ายบุหรี่มวนแต่สั้นกว่า และ holder สำหรับเสียบแท่งบุหรี่ ปัจจุบัน บุหรี่ HTP มีขนาดเล็กลงเกือบเท่าบุหรี่ไฟฟ้าแบบใช้แล้วทิ้ง ดีไซน์ทันสมัย แถมคอลแลปกับแบรนด์แฟชั่นในการดีไซน์ลวดลายใหม่ๆ ยิ่งไปกว่านั้น บางรุ่นมีหน้าจอทัชสกรีนและเชื่อมต่อกับโทรศัพท์มือถือได้ผ่านบลูทูธ
“จากผลสำรวจสถานการณ์การขายบุหรี่ไอระเหยในไทยของโครงการการศึกษา พัฒนา ขยายผลการเฝ้าระวังและจัดการความรู้ผลิตภัณฑ์เสี่ยงสุขภาพ ปี 2567 พบร้านขายบุหรี่ HTP ในออนไลน์ในทุกแพลตฟอร์มรวม 70 ร้าน พบใน Facebook มากที่สุดถึง 30 ร้าน ส่งเสริมการขายกันโจ่งแจ้ง มีทั้งขายมือหนึ่งมือสอง แบ่งขายไส้บุหรี่ บริการส่งด่วน มีโปรโมชันเก็บคูปองส่งฟรี แม้กระทั่งใน Tik Tok ก็ยังพบร้านขายสาธิตสินค้าให้เห็นชัดเจน ถึงแม้จะเป็นสินค้าผิดกฎหมายก็ตาม ปัจจุบัน พบผลิตภัณฑ์ HTP รุ่นใหม่ๆจากจีนเข้ามาตีตลาดไทยมากมาย ตั้งราคาต่ำแต่ดีไซน์เก๋ ใช้ง่ายแถมใช้ได้กับไส้บุหรี่ทุกยี่ห้อ น่าเป็นห่วงว่าเยาวชนอาจเข้าถึงได้ง่ายในขณะที่สังคมไทยยังไม่สามารถแก้ไขปัญหาเด็กกับบุหรี่ไฟฟ้าได้เลย” ผศ.ดร.ศรีรัช กล่าว
ผศ.ดร.ลักขณา เติมศิริกุลชัย ผู้อำนวยการศูนย์พัฒนาศักยภาพกำลังคนด้านการควบคุมยาสูบ กล่าวว่า บุหรี่ไฟฟ้าทุกชนิดล้วนเป็นอันตรายต่อสุขภาพ และหลอกล่อให้เยาวชนเสพติด โดยเฉพาะ บุหรี่ HTP มาพร้อมวาทกรรมว่าปลอดภัยกว่าบุหรี่มวนและพอด แต่ไม่เป็นความจริง ดังนั้น จึงอยากเรียกร้องให้รัฐบาล และสมาชิกสภานิติบัญญัติที่มีอำนาจหน้าที่ออกกฎหมาย จะต้องคุ้มครองสุขภาพของประชาชนไทยโดยเฉพาะเด็กและเยาวชน ทั้งนี้ภาคประชาชนทั้งคุณพ่อ คุณแม่ ผู้ปกครอง คุณครูและบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข รวมทั้งเยาวชนทุกคน จะต้องลุกขึ้นมาเฝ้าระวังไม่ให้ธุรกิจยาสูบเข้ามาแทรกแซงรัฐในการออกนโยบายที่เป็นพิษภัยต่อเยาวชนและสังคมอย่างจริงจัง