นักโภชนาการ ถามกลับ TasteAtlas จัด "แกงไตปลา" เมนูยอดแย่สุดของโลก ใช้อะไรชี้วัด ชี้เอาอาหารชาติหนึ่งให้คนอีกชาติชิมแล้วกินไม่ได้ จนมาบอกว่ายอดแย่ ไม่แฟร์กับคนพื้นถิ่น เปรียบเหมือนเรากินถั่วเน่าญี่ปุ่นไม่ได้ เผยแกงไตปลาต้องกินกับ "ผัก" เยอะๆ ช่วยได้โภชนาการหลากหลาย ได้สารต้านอนุมํลอิสระ แต่ระวังเรื่องเค็ม-โซเดียม ให้กินเหมือนเป็นน้ำพริก ไม่เยอะ ไม่บ่อย ไม่ถี่
เมื่อวันที่ 4 เม.ย. ดร.สง่า ดามาพงษ์ นักโภชนาการอิสระและที่ปรึกษากรมอนามัย ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีเว็บไซต์ TasteAtlas จัดอันดับเมนูแกงไตปลาเป็นอันดับ 1 เมนูยอดแย่ของโลก ว่า เรื่องนี้ต้องมอง TasteAtlas 2 มุม คือ มุมหนึ่งเขาก็ยกย่องอาหารไทยเป็นอันดับ 1 อันดับ 2 เยอะหลายเมนู แต่อีกมุมเขาก็ไปจัดเมนูอาหารยอดแย่ ซึ่งจัดทำไมตนก็ไม่เข้าใจ แล้วใครเป้นคนตัดสินว่ายอดแย่ ตัวชี้วัดคืออะไร อยากจะให้มีการชี้แจงในส่วนนี้ จะเป็นเรื่องรสชาติ หน้าตา รูปลักษณ์ เครื่องปรุง ภูมิปัญญา สุขภาพ หรือโภชนาการ เข้ามาตัดสินไหมว่าถึงได้ยอดแย่
"ที่สำคัญคือ การเอาเมนูใดเมนูหนึ่งของต่างชาติ แล้วให้คนอีกต่างชาติมาชิม เขามาชิมแกงไตปลาก็กินไม่ได้ เหมือนเราไปกินถั่วเน่าหรือเทมเป้ของญี่ปุ่นไม่ได้มันเหม็น หรือไปกินปลาเหม็นปลาเน่าของยุโรป เราก็บอกว่ากินไม่ได้ แล้วก็บอกว่าเป็นอาหารยอดแย่ของเรา เพราะฉะนั้น คำว่ายอดแย่มันยอดแย่ของคนทั้งโลก หรือเฉพาะคนชิม การจัดอันดับแบบนี้มันทำให้คนพื้นถิ่นของเขาเสียความรู้สึกว่า อาหารที่เขากินมาตั้งแต่บรรพบุรุษ เป็นอาหารภูมิปัญญาเลยไม่แฟร์ที่จะบอกว่าอาหารเขายอดแย่" ดร.สง่ากล่าว
ดร.สง่ากล่าวอีกว่า ส่วนแกงไตปลามีประโยชน์อย่างไร แกงไตปลามีผักเยอะแล้วต้องกินกับผักข้างเคียง แล้วเป็นผักพื้นบ้าน เมื่อมีผักเยอะก็ได้ไฟเบอร์ วิตามิน แร่ธาตุในผัก ที่จะดูดซับเอาสารพิษทั้งหลายออกจากร่างกาย และถ้ามีผักเยอะก็มีพฤกษาเคมีหรือไฟโตเคมิคอล ซึ่งจะต้านอนุมูลอิสระ นอกจากนี้ แกงไตปลามีโปรตีนสูง เพราะทำมาจากปลาที่เป็นปลาย่าง ปลาแห้งที่มีความเข้มข้นของโปรตีนอยู่ค่อนข้างสูง และมีพริก มีความเป็นสมุนไพร ซึ่งมีสารหลายตัวที่ต้านอนุมูลอิสระได้ ทำให้ระบบลำไส้ขับเคลื่อนดี ถ่ายดีถ่ายสะดวก สุดท้ายคือ เป็นอาหารแห่งภูมิปัญญา สะท้อนถึงการใช้วัตถุดิบตามพื้นบ้าน ทำให้คนในพื้นถิ่นนั้นๆ มีสุขภาพดี กินมานมนานแล้ว
"สิ่งที่ต้องระมัดระวังคือ แกงไตปลามันเค็ม โซเดียมสูง เวลากินคือ ปรุงอย่าให้เค็มมาก อย่ากินปริมาณที่เยอะในครั้งเดียวกัน และอย่ากินถี่มากจนเกินไป ต้องกินกับกับข้าว และข้อเสียอีกอย่างคือ มันอร่อยสำหรับคนไทย เลยทำให้กินเยอะ อ้วนก็จะตามมา" ดร.สง่ากล่าว
ถามว่าแกงไตปลามีโซเดียมเยอะ กลุ่มเสี่ยงกลุ่มไหนต้องระมัดระวังในการกินเป็นพิเศษหรือไม่ ดร.สง่า กล่าวว่า แกงไตปลาเป็นอาหารของผู้ใหญ่ เด็กไม่ควรจะกินอยู่แล้ว เพราะเด็กทนเผ็ดไม่ค่อยได้ ส่วนผู้สูงอายุต้องระวังเพราะเป็นอาหารรสจัด กินเข้าไปแล้วอาจทำให้เสาะท้อง หรือกินบ่อยๆ ถี่ๆ เป็นแผลในกระเพาะอาหารได้ โดยเฉพาะความเผ็ด ส่วนโซเดียมไม่เหมาะกับทุกวัยเลย ไม่ว่าเด็ก ผู้ใหญ่ สุงอายุ ไม่ควรกินเค็ม เพราะตอนนี้อาหารเค็มที่เป็นอาหารพื้นถิ่นเยอะเหลือเกิน
"แต่คนโบราณกินแล้วทำไมไม่เป็นโรคไตและความดัน เพราะเขากินเป็น ไม่ได้กินแกงไตปลาซ้ำซากจำเจ ไม่ได้กินบ่อยกินมาก และมีการกินผักเยอะ ซึ่งการกินแกงไตปลาที่ไม่ใช่คนใต้จริงๆ จะกินไม่เป็น จะเอาแกงไตปลาราดข้าว แล้วไม่กินผัก จริงๆ กินแกงไตปลาต้องกินผัก เป็นกุศโลบายให้คนกินผัก ฉะนั้น ต้องระวังโซเดียม กินได้อย่าบ่อย อย่าถี่มาก กินทีอย่าใส่เยอะมาก ถือว่าเป็นน้ำพริก โดยเฉลี่ยแล้ว ถ้าจะเทียบแกงไตปลาเป็นน้ำพริก สัปดาห์นึงหนึ่งครั้งกำลังพอดี กินทุกวันไม่สนับสนุนแน่นอนก" ดร.สง่ากล่าว