สพฉ.เผยคนโทร 1669 เพิ่มขึ้นเป็น 8.1 ล้านสาย จากปีก่อน 6 ล้านสาย พบทีมแพทย์ฉุกเฉินถึงที่เกิดเหตุใน 8 นาทีลดลง ตายก่อนทีมไปถึงเพิ่มขึ้น “ชลน่าน” สั่ง กพฉ.แก้ปัญหา เร่ง Workshop ด่วน คาดสาเหตุหลายตำบลขาดหน่วยปฏิบัติการฯ พบตำบล 31% ไม่มีหน่วยปฏิบัติการ 24% มีหน่วยแต่ไม่วิ่ง
เมื่อวันที่ 18 ธ.ค. ที่โรงแรมเซ็นทรา บายเซ็นทารา ศูนย์ราชการฯ ร.อ.นพ.อัจฉริยะ แพงมา เลขาธิการสถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ (สพฉ.) กล่าวตอนหนึ่งในการบรรยายนโยบายและทิศทางการพัฒนาระบบการแพทย์ฉุกเฉิน เพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมไทยให้มีสุขภาวะที่ดีและยั่งยืน ภายในการประชุมวิชาการการแพทย์ฉุกเฉินระดับชาติครั้งที่ 15 ประจำปี 2566 ว่า สถานการณ์การแพทย์ฉุกเฉินของไทย พบว่า สถิติปริมาณการโทรหมายฉุกเฉินของไทย ตั้งแต่ ม.ค. - ต.ค. 2566 แบ่งเป็น เบอร์ 1669 มีคนโทร 8,180,908 คอลล์ เพิ่มขึ้นจากปี 2565 ที่มีคนโทรเข้ามา 6 ล้านคอลล์ คาดว่าสิ้น ธ.ค.นี้จะเพิ่มเป็น 10 ล้านคอลล์ ส่วนเบอร์ 191 โทรเข้า 5,815,970 คอลล์ และเบอร์ 199 ดับเพลิงมีคนโทร 158,832 คอลล์
ร.อ.นพ.อัจฉริยะ กล่าวว่า เบอร์ 1669 ประชาชนเริ่มรู้จักและคาดหวังมากขึ้น หมายความว่า มีความคาดหวังคุณภาพ มาตรฐานการบริการที่ดี ตนได้มอบทีมงานทำการศึกษาค่าดัชนีประเมินสมรรถนะของระบบการแพทย์ฉุกเฉินระดับจังหวัด หรือ PEPSI (Provincial Emergency Medical Service Performance Scoring Index) ย้อนหลังข้อมูล 2560 - 2566 พบว่า แนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น โดยเฉพาะประเด็น Response Time ระยะเวลาตั้งแต่รับแจ้งเหตุจนถึงที่เกิดเหตุหรือถึงผู้ป่วยภายใน 8 นาที โดยข้อมูลปี 2555 ใน 100 เคสไปถึงผู้ป่วยใน 8 นาที 47 เคส และปี 2565 ใน 100 เคสไปถึงผู้ป่วย 8 นาทีจำนวน 32 เคส และปี 2566 มีเพิ่มขึ้นเล็กน้อย อยู่ระหว่างเก็บข้อมูลเพิ่มเติม แต่ข้อมูลที่น่าสนใจคือ แนวโน้มเสียชีวิตขณะรักษาและนำส่งไม่มาก แต่เสียชีวิตก่อนทีมไปถึงเพิ่มขึ้น ซึ่งตรงนี้สัมพันธ์กัน คือ เมื่อหน่วยแพทย์ขั้นสูงไปถึงจุดเกิดเหตุภายใน 8 นาทีลดลง การเสียชีวิตก่อนทีมไปถึงกลับเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตาม สำหรับอัตราการรอดชีวิตจากระบบการแพทย์ฉุกเฉินค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 93%
“นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ทราบปัญหาดังกล่าว และมอบให้คณะกรรมการการแพทย์ฉุกเฉิน (กพฉ.) ไปทำ Workshop ว่าจะแก้ปัญหาตรงนี้อย่างไร” เลขาธิการสพฉ.กล่าวและว่า Response Time ลดลง ผู้ป่วยฉุกเฉินวิกฤตเสียชีวิตก่อนทีมไปถึงเพิ่มขึ้น เสียชีวิตนอก รพ.เพิ่มขึ้น มองว่าส่วนหนึ่งจากหน่วยปฏิบัติการการแพทย์ไม่เพิ่ม หน่วยบริการไม่เพิ่ม โดย รพ.ทั่วประเทศ 1,000 แห่ง เป็น รพ.ชุมชน 800 แห่ง รพ.ศูนย์ รพ.ทั่วไป หรือรพ.ขนาดใหญ่ระดับมหาวิทยาลัยประมาณ 200 แห่ง ส่วนใหญ่อยู่ในเมือง แต่ในต่างจังหวัด ต่างอำเภอพื้นที่ห่างไกล หน่วยบริการไม่เพิ่ม สาเหตุอาจมาจากงบฯ รถ บุคลากรไม่เพียงพอ พบว่า 7 พันตำบลประมาณ 2,253 แห่ง หรือ 31% ไม่มีหน่วยปฏิบัติการแพทย์ ขณะที่ตำบลที่มีหน่วยปฏิบัติการแพทย์แต่ไม่วิ่งมี 1,745 แห่ง หรือ 24% ส่วนตำบลที่มีหน่วยปฏิบัติการทำงานจริง 3,293 แห่ง หรือ 45% จึงเป็นความท้าทายของการแพทย์ฉุกเฉินต้องเพิ่มจำนวนมากขึ้น
ร.อ.นพ.อัจฉริยะ กล่าวว่า เรามี พ.ร.บ.การแพทย์ฉุกเฉิน พ.ศ.2551 โดยมีกฎหมายต่างๆ มารองรับ รวมไปถึงมีอำนาจปรับการปกครอง ซึ่งเป็นไปตามกฎหมาย โดยไม่ได้ขู่ใคร แต่เป็นหน้าที่ ซึ่งตามกฎหมาย หากใครไม่ทำตามมาตรฐานก็ย่อมมีโทษปรับสูงสุด 1 แสนบาท ที่ผ่านมาเราเน้นการสร้างองค์ความรู้ มีแผนการดำเนินการต่างๆ สื่อสารความรู้ความเข้าใจมาตลอด
