"ชลน่าน" ประชุมผู้บริหาร สธ. อนุมัติแผน Quick Win 13 ประเด็น ให้เห็นผลใน 100 วัน เป็นของขวัญปีใหม่ เล็งสร้าง รพ. 120 เตียงในเขตดอนเมือง ตั้งมินิธัญญารักษ์บำบัดยาเสพติดทั่วประเทศ ฉีดวัคซีนเอชพีวีสาวไทย 11-20 ปี 1 ล้านโดสในช่วง ต.ค.นี้ ลุยเทเลเมดิซีน 1 จังหวัด 1 รพ. มีสถานชีวาภิบาล-คลินิกส่งเสริมมีบุตร จังหวัดละแห่ง นำร่อง 4 เขต บัตรปชช.ใบเดียวรักษาทุกที่ ยันคนไม่แห่ไป รพ.ใหญ่ ไม่กระทบคนทำงาน เหตุพื้นที่เสนอเอง
เมื่อวันที่ 20 ก.ย. ที่กระทรวงสาธารณสุข นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) แถลงภายหลังประชุมผู้บริหารระดับสูง สธ. ครั้งที่ 9/2566 ว่า การขับเคลื่อนนโยบาย 13 ประเด็น Quick Win หรือแผนเร่งรัดปฏิบัติการให้สัมฤทธิ์เห็นผลลัพธ์ใน 100 วัน ของ สธ.ที่ประกาศตามนโยบาย 30 บาทพลัส เพื่อสุขภาพดีของประชาชน ที่ประชุมอนุมัติเห็นชอบตามนโยบายและมอบหมายให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องไปดำเนินการ ทั้ง 13 ประเด็น แต่จะให้เขตบริการสุขภาพคัดเลือกที่เด่นๆ ตอบโจทย์ประชาชนที่เป็นแผนปฏิบัติการเร่งรัดที่รวดเร็วและเห็นผล เพื่อนำเสนอต่อนายกรัฐมนตรีและประชาชน แต่ที่เหลือใน 13 Quick Win เราไม่ทิ้งก็จะทำต่อ
นพ.ชลน่านกล่าวว่า สำหรับ 13 Quick Win ได้แก่ 1.โครงการเกี่ยวกับพระราชดำริและโครงการเฉลิมพระเกีรยติของพระบรมวงศานุวงศ์ ที่จะดำเนินการคือ คัดกรองมะเร็งในผู้ต้องขังทุกราย , โครงการ รพ.อัจฉริยะต้นแบบใน รพ.เฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา จำนวน 10 แห่ง และ รพ.เทพรัตน์ราชานุกูล อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่ และโครงการสุขศาลาพระราชทานผ่านการรับรองคุณภาพบริการทุกแห่ง 2.กทม.และปริมณฑลตามนโยบาย 50 เขต 50 รพ. ประกาศตั้ง รพ.ขนาด 120 เตียงในเขตดอนเมือง จะเป็นการก่อสร้างใหม่ ส่วนงบประมาณจะต้องไปดูรายละเอียดอีกครั้ง
3.สุขภาพจิตและยาเสพติด จะมีการตั้งศูนย์ธัญญารักษ์ทุกจังหวัด (มินิธัญญารักษ์) เป็นศูนย์บำบัดฟื้นฟูยาเสพติด มีหอผู้ป่วยจิตเวชทุกจังหวัด และกลุ่มงานจิตเวชทุกอำเภอ 4.มะเร็งครบวงจร ที่ประกาศได้เด่นชัดคือ ฉีดวัคซีนเอชพีวีป้องกันมะเร็งปากมดลูก ในหญิงอายุ 11-20 ปี หรือ ป.5 ถึงมหาวิทยาลัยปี 2 จำนวน 1 ล้านคน เราจะเปิดโครงการ 1 ล้านโดสในเดือนต.ค. จะมีการกำหนดวันที่อีกครั้ง , การคัดกรองพยาธิใบไม้ในตับ ทั้งภาคเหนือและอีสาน , มี Cancer Warrior ทุกจังหวัด
5.การสร้างขวัญกำลังใจบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข จะมีทีม Care D+ หรือทีมดีต่อใจ ในทุกหน่วยบริการทุกระดับ จะเข้าไปช่วยดำเนินการให้ความรู้ความเข้าใจ ปฏิสัมพันธ์ระหว่างญาติ ผู้ให้บริการ โดยเฉพาะในสถานการณ์ที่มีความฉุกเฉินหรือแออัด , เราจะประกาศบรรจุข้าราชการชำนาญการพิเศษครบทุกตำแหน่ง เป็นขวัญกำลังใจให้บุคลากร และได้รับสิทธิการเลื่อนเงินเดือนระหว่างที่รับสิทธิลาไปศึกษา คือ ไม่แป้กเงินเดือน เดิมที่ผ่านมาเงินเดือนจะอยู่ระดับเดิมจนกว่าจะจบการศึกษา
6.การแพทย์ปฐมภูมิ บริการระดับต้นมีการตรวจเลือด รับยา โครงการเทเลเมดิซีน แพทย์ทางไกลใกล้บ้าน 1 จังหวัด 1 รพ. , อนามัยโรงเรียน 1 อำเภอ 1 โรงเรียน 7.สาธารณสุขพื้นที่เฉพาะและชายแดน มีการขึ้นทะเบียนเบิกจ่ายอย่างเรียลไทม์ บุคคลที่มีปัญหาสถานะและสิทธิ ลงทะเบียนเพิ่มการเข้าถึงการบริการกลุ่มประชากรเฉพาะ 5 จังหวัด จะมีการประกาศในโครงการนี้ 8.สถานชีวาภิบาล จะประกาศตั้งจังหวัดละ 1 แห่ง เรียกว่า Hospital at Home หรือ Homeward โดยจะมีสถานที่อาจเป็น รพ. หรือในชุมชน เช่น วัด เป็นต้น เราจะดูตามความเหมาะสม ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายเพื่อให้จากไปด้วยดีที่สุด นอกจากนี้ จะให้มีคลินิกผู้สูงอายุครบทุก รพ.
9.โครงการพัฒนา รพ.ชุมชนแม่ข่าย เติมเต็มศักยภาพให้ รพ.ชุมชนรับการดูแลระดับทุติยภูมิ เรากำหนดเป้าหมาย รพ.แม่ข่าย ทำแผนพัฒนาเพิ่มศักยภาพการวินิจฉัยโรคด้วย CT Scan และ MRI 10.Digital Health ประกาศการเข้าถึงบริการด้วยบัตรประชาชนใบเดียว รักษาทุกที่ทุกโรค (One Card Smart Hospital) 4 เขตนำร่องสุขภาพ ได้แก่ เขตสุขภาพที่ 1 ภาคเหนือตอนบน เขตสุขภาพที่ 4 ภาคกลาง เขตสุขภาพที่ 9 ภาคอีสานตอนใต้ และเขตสุขภาพที่ 12 ภาคใต้ตอนล่าง
11.ส่งเสริมการมีบุตร จะประกาศให้มีคลินิกส่งเสริมการมีบุตรอย่างน้อย 1 จังหวัด 1 แห่ง ลูกเกิดรอด แม่ปลอดภัย เด็กเกิดมาอย่างมีคุณภาพ และเติมเต็มด้วยการคัดกรองเด็ก ซึ่งปัจจุบันเราดำเนินการ 24 กลุ่มโรค อาจจะเพิ่มการคัดกรองเป้น 40 กลุ่มโรค 12.เศรษฐกิจสุขภาพ จะประกาศให้มี Wellness Community หรือ Blue Zone ศัพท์นี้มาจากภาพยนตร์ใน Netflix เป้นเมืองที่คนที่อยู่อาศัยมีอายุยืน อยู่อย่างสุขภาพดี มีคุณภาพชีวิตที่ดี เขตละ 1 แห่ง หรือเติมเต็มบางเขตที่มีความพร้อม เช่น เชียงใหม่ ที่ประกาศตัวเอง หรือน่านที่จะทำเรื่องนี้ เป็น Wellness Community หรือ City นอกจากนี้จะขึ้นทะเบียน Wellness Center อีก 500 แห่ง อนุญาตผลิตภัณฑ์สุขภาพชุมชน 100 รายการ สร้างงานสร้างอาชีพ เช่น นวดไทย 500 คน และ 13.นักท่องเที่ยวปลอดภัย Safety Tourist เขตสุขภาพละ 1 แห่ง คือ 13 แห่ง โดยสถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน (สพฉ.) ประกาศจะทำ 1 เขตสุขภาพ 1 Sky Doctor
ถามว่ากรณีบัตรประชาชนใบเดียวที่จะนำร่องจะเชื่อมโยงเฉพาะ รพ.ในสังกัดสำนักงานปลัด สธ.ก่อนหรือไม่ นพ.ชลน่านกล่าวว่า เบื้องต้นทำในส่วนที่เรารบผิดชอบก่อน รพ.ในสังกัดของเราสามารถบริหารจัดการตาม Quick Win ได้ เป้าหมายต่อไปเรามีคณะกรรมการพัฒนาสุขภาพแห่งชาติ มีนายกฯ เป็นประธาน จะเข้าไปดำเนินการเชื่อมโยงเชื่อมต่อหน่วยบริการสังกัดต่างกระทรวง ส่วนที่เลือก 4 เขตนำร่องนั้น เราประเมินว่าต้องเกิดผลลัพธ์อย่างแท้จริง ซึ่งคณะกรรมการเข้าไปดูก็พบว่ามีความพรเอมประกาศผลลัพธ์ในเชิงของการดำเนินการ อย่างเขตสุขภาพที่ 12 หลายคนอาจนึกไม่ถึง แต่หลังจากลงไปดูและสัมผัส เขตสุขภาพที่ 12 มีความโดดเด่นมากเรื่อง Digital Health มี Smart Hospital อย่าง รพ.ยี่งอเฉลิมพระเกียรติฯ ก็เป็น Paperless ระบบบริการทุกอย่างเป็นดิจิทัล เน้นสิ่งแวดล้อมเป็น Green Hospital และเป็นรมณียสถาน รพ.ตากใบก็มีความพร้อมสามารถเป็นสถานที่ฝึกสอนนักเรียนแพทย์ได้
ถามย้ำว่าในเขตพื้นที่นำร่อง ประชาชนสิทธิบัตรทองสามารถไปรักษา รพ.ไหนก็ได้ในสังกัด สธ.ถูกต้องหรือไม่ นพ.ชลน่านกล่าวว่า ถูกต้อง ไม่ต้องขอใบส่งตัว เรามีฐานข้อมูลที่สามารถเชื่อมโยงเชื่อมต่อโดยใช้บัตรประชาชน เมื่อถามต่อว่าต้องรอ 100 วันถึงจะใช้ได้ใช่หรือไม่ หรือจะเริ่มเมื่อไร นพ.ชลน่านกล่าวว่า จริงๆ เขตสุขภาพเหล่านี้มีความพร้อมและดำเนินการอยู่แปล้ว แต่เรามาเติมเต็มความเชื่อมโยงแล้วประกาศขึ้นมาและสนับสนุนในส่วนขาด ไม่กระทบการบริการ ขณะนี้ก็บริการเรื่อง Smart Hospital อยู่แล้วในเขต ถามต่อว่าจะประกาศเป็นของขวัญปีใหม่เลยหรือไม่ นพ.ชลน่านกล่าวว่า ตั้งใจจะให้เป็นของขวัญประชาชน
ถามว่าการไปรักษาที่ไหนก็ได้ทำให้เกิดข้อกังวลว่าจะแห่ไป รพ.ใหญ่ ทำให้เกิดความแออัด และบุคลากรกังวลว่าจะเป็นการเพิ่มภาระงาน นพ.ชลน่านกล่าวว่า ไม่กังวลว่าจะแห่ไปสถานบริการที่คิดว่าดีกว่า เพราะระบบเราทำระบบและให้ความรู้มิติสุขภาพ ขั้นตอนวิธีการต่างๆ ในเขตประกาศ Quick Win ต้องทำเต็มที่ และจริงๆ ไม่มีใครอยากป่วย ฉุกเฉินทางการแพทย์ นิยามของแพทย์และคนไข้ต่างกัน เราจะดูเหตุผลความจำเป็น และเชื่อว่าประชาชนจะไม่มีพฤติกรรมแห่ไป รพ.ใหญ่ เพาะการเข้าถึงบริการสะดวกรวดเร็ว คือ สิ่งที่เขาหวัง และความเชื่อมั่นการบริการ เดิมอาจเห็นว่าบาง รพ.มีศักยภาพและเชื่อมั่นมากกว่า เราแก้ตรงนี้ให้มั่นใจว่าสถานบริการที่มีไว้จะเข้ารับการรักษาได้ทันท่วงทีรวดเร็ว และมีระบบเชื่อมโยงข้อมูล
"ถ้าจำเป็นต้องใช้แพทย์เฉพาะทาง แพทย์ที่ดูแลเบื้องต้นจะมีข้อแนะนำ ระบบการส่งต่อก็ไม่จำเป็นต้องมีใบส่งตัว สามารถให้ไปใช้บริการที่เราแนะนำได้ทันที ไม่กังวลว่าจะใช้ รพ.อย่างไม่สมเหตุสมผล ทั้งนี้ ทั้ง 4 เขตผู้ปฏิบัติงานเสนอขึ้นมาตามระบบ ไม่ได้ชี้ลงไป เขตที่ประกาศต้องพร้อม ไม่กระทบคนทำงาน" นพ.ชลน่านกล่าว
นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ ปลัด สธ. กล่าวว่า Quick Win จะเสร็จเร็วและมีผลกระทบต่อประชาชน เรากำหนดต้องเสร็จอย่างน้อยภายใน 100 วัน ถ้าเสร็จแล้วก็ดำเนินการก่อนได้ แต่เดดไลน์สุดท้ายคือ 100 วันในส่วนของ Quick Win
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า 4 เขตสุขภาพที่นำรองมี 27 จังหวัด ได้แก่ เขตสุขภาพที่ 1 ครอบคลุม 8 จังหวัด คือ เชียงใหม่ เชียงราย แพร่ น่าน พะเยา ลำปาง ลำพูน และแม่ฮ่องสอน , เขตสุขภาพที่ 4 ครอบคลุม 8 จังหวัด คือ สระบุรี นนทบุรี ลพบุรี อ่างทอง นครนายก สิงห์บุรี พระนครศรีอยุธยา และปทุมธานี , เขตสุขภาพที่ 9 ครอบคลุม 4 จังหวัด คือ นครราชสีมา ชัยภูมิ บุรีรัมย์ และสุรินทร์ และเขตสุขภาพที่ 12 ครอบคลุม 7 จังหวัด คือ พัทลุง ตรัง สตูล สงขลา ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส
