สช. – เมืองพัทยา ประกาศใช้ "กติกาเกาะล้าน" ชูเป็นธรรมนูญสุขภาพชุมชน ข้อตกลงทุกทุกฝ่ายเห็นชอบร่วมกันแก้ไขปัญหาแหล่งท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน สร้างสมดุลเศรษฐกิจ คุณภาพชีวิต สุขภาวะ ด้วยกระบวนการนโยบายสาธารณะ
เมื่อวันที่ 8 ก.ย. นายปรเมศวร์ งามพิเชษฐ์ นายกเมืองพัทยา และกรรมการสุขภาพแห่งชาติ เปิดเผยว่า สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) ร่วมกับ เมืองพัทยา ชาวชุมชนเกาะล้าน และหน่วยงานภาคีเครือข่าย จัดเวที “สมัชชาสุขภาพเกาะล้าน ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2566” เมื่อวันที่ 6 ก.ย.ที่ผ่านมา พร้อมประกาศใช้ “ธรรมนูญสุขภาพชุมชนเกาะล้าน” ซึ่งเป็นการประกาศเจตนารมณ์ร่วมกันในการกำหนดทิศทางการมีส่วนร่วม เพื่อแก้ไขปัญหาด้านสุขภาวะและความเป็นอยู่ของชาวชุมชนคนเกาะล้าน ณ วัดใหม่สำราญ (เกาะล้าน) อ.บางละมุง จ.ชลบุรี
"เกาะล้านเป็นพื้นที่สำคัญของเมืองพัทยา หลังโควิด 19 เกาะล้านกลายเป็นหนึ่งหมุดหมายที่ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้นจากเดิมมาก ตัวเลขถึง ก.ค. 2566 มีนักท่องเที่ยวเข้ามาในชลบุรีแล้ว 13.5 ล้านคน ใกล้เคียงกับช่วงก่อนโควิดที่มีเฉลี่ยปีละ 18 ล้านคน ปัจจุบันเป็นสัดส่วนของนักท่องเที่ยวชาวไทยเพิ่มมากขึ้น เฉพาะพื้นที่เกาะล้าน มีนักท่องเที่ยวข้ามเรือเฉลี่ยวันละหลายพัน กระทั่งถึงหลักหมื่นคนในวันหยุด ทำให้การบังคับใช้ระเบียบต่างๆ ของเมืองพัทยาที่ดำเนินการอยู่ อาจไม่เพียงพอที่จะรับมือ ดังนั้น ธรรมนูญสุขภาพชุมชนเกาะล้าน จะมีส่วนช่วยพัฒนาให้เกาะล้านกลายเป็นพื้นที่ท่องเที่ยวที่มีความยั่งยืน ควบคู่ไปกับการสร้างสมดุลในคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชนได้" นายปรเมศวร์กล่าว
นายปรเมศวร์ กล่าวว่า ส่วนของเมืองพัทยามีแผนดูแลเกาะล้าน ไม่ว่าจะเป็นล่าสุดที่กำลังเกิดเตาเผาขยะ เพื่อจัดการปัญหาขยะบนเกาะที่มีมาอย่างยาวนาน บูรณะท่าเรือแหลมบาลีฮาย ขณะที่กระบวนการมีส่วนร่วมเองก็ดำเนินมาตั้งแต่ปี 2565 ที่ได้จัดสมัชชาสุขภาพสากลเมืองพัทยาครั้งแรก โดยมีฉันทามติออกมาร่วมกันเพื่อแก้ไขปัญหาของคนในเมืองพัทยา ตามมาด้วยความคืบหน้าของพื้นที่เกาะล้าน ที่คนในชุมชนได้ร่วมมือกันจัดงานสมัชชาฯ ในครั้งนี้ขึ้น ด้วยความร่วมมือกันเป็นอย่างดีของชาวชุมชน และแรงหนุนเสริมจากหน่วยงานภาคีที่เกี่ยวข้อง ได้ช่วยกันผลักดันให้ความคิดเห็นและความต้องการของพี่น้องประชาชน สามารถออกมาสู่ธรรมนูญสุขภาพของชุมชนอย่างเป็นทางการ ซึ่งหวังว่าธรรมนูญฯ ฉบับนี้จะเป็นเจตนารมณ์ร่วมของคนเกาะล้าน เป็นภูมิคุ้มกันอันศักดิ์สิทธิ์ที่ช่วยรักษาแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของประเทศแห่งนี้ ให้อยู่กับทุกคนได้อย่างยั่งยืนต่อไป
นายธนกร สุขขี ประธานคณะทำงานยกร่างธรรมนูญสุขภาพชุมชนเกาะล้าน กล่าวว่า เกาะล้านเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีนักท่องเที่ยวจากทั่วโลกเดินทางมาจำนวนมาก เมื่อเกิดการประกอบธุรกิจ มีกิจกรรมท่องเที่ยวต่างๆ มากขึ้น จึงตามมาด้วยปัญหา ทั้งการละเมิดสิทธิชุมชน การใช้พื้นที่สาธารณะอย่างไม่เป็นระเบียบ ปล่อยน้ำเสียลงสู่ทะเล ฯลฯ ส่งผลกระทบต่อคนในชุมชน ทำให้เกิดการใช้กระบวนการพัฒนานโยบายสาธารณะแบบมีส่วนร่วม และจัดทำธรรมนูญฯ ฉบับนี้ขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหาที่กระทบกับความเป็นอยู่ของทุกคนร่วมกัน สำหรับเนื้อหาของธรรมนูญฯ ฉบับนี้ กำหนดข้อตกลงหรือแนวทางต่างๆ อาทิ การมีส่วนร่วมของคนในชุมชน การส่งเสริมและอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น การป้องกันยาเสพติด การพัฒนาบริการสาธารณสุข การสร้างเสริมสุขภาพ การส่งเสริมกลุ่มอาชีพและความมั่นคงทางเศรษฐกิจ การส่งเสริมศักยภาพเยาวชน การควบคุมขยะ รักษาทรัพยากรธรรมชาติ รวมถึงการใช้น้ำ เป็นต้น
“ชาวชุมชนอยู่ร่วมกันบนเกาะนี้มาเป็นร้อยปี มาวันนี้กำลังจะมีกฎกติกาหรือธรรมนูญฯ ขึ้นมาเป็นฉบับแรก ที่เกิดจากการร่วมกันคิด ร่วมกันสะท้อนปัญหาและความต้องการออกมา ซึ่งธรรมนูญฯ ฉบับนี้ก็คือพิมพ์เขียว หรือแบบแปลนที่พวกเรามาร่วมกันออกแบบว่าต้องการให้เกาะล้านเป็นอย่างไร โดยเป้าหมายที่เราวางไว้ของเนื้อหาทุกอย่างในนี้คือการนำไปสู่ เกาะล้านน่าอยู่ น้ำทะเลใส หาดทรายขาว ปะการังสวย ชุมชนสามัคคี รักษาประเพณี ท่องเที่ยวยั่งยืน” นายธนกร กล่าว
