ปลัด สธ. เล็งตั้งศูนย์ฝึกอบรมด้านสาธารณสุขเฉพาะพื้นที่ แก้ปัญหา รพ.แนวชายแดน ทุรกันดาร และบนเกาะ เหตุมีลักษณะเฉพาะ ไม่จำเป็นต้องการเงินติดลบ หวังดึงหมอจบใหม่ฝึกอบรม พื้นที่ได้หมอ ส่วนหมอได้ประสบการณ์ พ่วงเป็นศูนย์วิจัยพัฒนาได้งบประมาณดำเนินการ
เมื่อวันที่ 17 ส.ค. นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ให้สัมภาษณ์กรณี รพ.อุ้มผาง จ.ตาก ประสบวิกฤตการเงินระดับ 7 ขาดกำลังคน จากงานสาธารณสุขชายแดนที่ต้องดูแลผู้ที่ไม่ใช่คนไทย เนื่องจากมนุษยธรรมและป้องกันโรคมาสู่คนไทย ว่า รพ.ชายแดนและถิ่นทุรกันดารนั้น เบื้องต้นที่มีปัญหาขาดแคลนแพทย์ บุคลากร และเป็น รพ.ที่มีลักษณะเฉพาะ อย่าง รพ.ที่อยู่ในเขตอุทยานฯ เช่น รพ.แก่งกระจานทั้งรพ.ตามแนวชายแดนและห่างไกล เช่น แม่ฮ่องสอน บึงกาฬ หลีเป๊ะ กำลังรวบรวมว่ามีกี่กลุ่ม จากนั้นจะจัดกระบวนการในการดูแลให้เหมาะสม
“เบื้องต้นจะจัดเป็นศูนย์ฝึกอบรมด้านสาธารณสุขในพื้นที่เฉพาะ เช่น ตามแนวชายแดน ก็จะมีศูนย์ที่เมื่อมีบุคลากรจบการศึกษา และอยากทราบปัญหาชายแดนก็ส่งไปฝึกอบรมตรงนั้น รวมไปถึงการศึกษาวิจัยต่างๆ ซึ่งตรงนี้จะเป็นการแก้ปัญหาระยะกลาง และระยะยาวได้” นพ.โอภาส กล่าว
ถามว่ากรณี นพ.วรวิทย์ ตันติวัฒนทรัพย์ ผอ.รพ.อุ้มผาง เสนอตั้งกองทุนเฉพาะสาธารณสุขชายแดน นพ.โอภาส กล่าวว่า จริงๆศูนย์ที่จะตั้งขึ้นนั้น ทำเยอะกว่ากองทุนอีก เพราะเป็นโครงการต่อเนื่อง มีทั้งฝึกอบรม ทั้งวิจัยพัฒนา ซึ่ง รพ.ที่มีลักษณะเฉพาะ จำเป็นต้องได้รับการดูแลต่อเนื่อง รวมถึงการวิจัยด้วย และอยากให้เป็นสถานที่ที่สามารถฝึกอบรมด้วย เพื่อให้มีคนไปหมุนเวียน ส่วนจะตั้งกองทุนหรือไม่อย่างไรค่อยมาพิจารณาอีกครั้ง เพราะการวิจัยพัฒนาจะมีงบประมาณลงไปอยู่แล้ว โดยการตั้งศูนย์ฯดังกล่าวจะพิจารณาตามความจำเป็นในแต่ละพื้นที่ อย่างจ.แม่ฮ่องสอน มีความจำเป็น แต่อย่างจ.นนทบุรี บริบทไม่เหมือนกันก็ไม่ต้อง เพราะไม่มีพื้นที่พิเศษ แต่อย่างชายแดน บุคลากรทางการแพทย์ หมอไม่ค่อยไปอยู่ พื้นที่ไหนมีประเด็นก็จะมีการจัดตรงนี้ เพื่อให้เกิดความครบวงจรด้วย
เมื่อถามว่าปัจจุบันกองทุนคืนสิทธิ์สำหรับคนที่อยู่ในประเทศไทยแต่ไม่มีสถานะ ยังมีอยู่ใช่หรือไม่ นพ.โอภาส กลาวว่า กองทุนคืนสิทธิ์ยังมีอยู่ แต่ข้อเสนอให้ตั้งกองทุนสาธารณสุขชายแดนอีกนั้น ก็ต้องพิจารณาอย่างถี่ถ้วน เพราะหากตั้งเพิ่มก็จะมีข้อจำกัดต่างๆ อีก อย่างไรก็ตาม มองว่าน่าจะทำเป็นเรื่องการวิจัย การฝึกอบรมบุคลากรน่าจะยั่งยืนมากกว่า และเท่าที่ถามน้องๆหมอหลายคนก็อยากทราบว่ารพ.ชายแดนอยู่กันอย่างไร มีการดำเนินการ ให้บริการอย่างไรบ้าง ซึ่งหากตั้งเป็นศูนย์ฝึกอบรมฯ ก็จะได้นำประสบการณ์มาใช้กับพื้นที่ตัวเอง และยังเกิดประโยชน์ทุกฝ่าย คนไปฝึกอบรมก็ได้ประโยชน์ ทางพื้นที่ก็ได้หมอ และยังได้งบประมาณจากการฝึกอบรม การวิจัยพัฒนา ก็จะมีงบตรงนี้ด้วยเช่นกัน
ถามว่ากรณีการตั้งศูนย์ดังกล่าวจะเป็น รพ.ที่มีปัญหาสถานะทางการเงินระดับ 7 หรือไม่ นพ.โอภาส กล่าวว่า ไม่ใช่ แต่เป็นรพ.ที่อยู่ในพื้นที่ที่มีปัญหาเฉพาะ อย่างแม่ฮ่องสอน เป็นชายแดน หมอก็อาจไม่ค่อยอยากไปอยู่ เป็นต้น หรือบึงกาฬก็เช่นกัน ส่วนแก่งกระจาน ไม่ได้ติดลบ แต่เป็นพื้นที่สูง มีอุทยานฯแห่งชาติ การมีศูนย์ฝึกอบรมก็จะช่วยให้บุคลากรทราบว่า เป็นอย่างไร เพราะบางครั้งอยู่แต่ในเมืองก็จะไม่ทราบได้ ทั้งนี้ สำหรับรพ.เหล่านี้ไม่ได้มีปัญหาติดลบทางการเงิน แต่เป็นปัญหาเฉพาะ ส่วนใหญ่เป็นเรื่องบุคลากร
เมื่อถามว่ากรณีการให้บริการของรพ.พื้นที่เฉพาะ อย่างกรณีชายแดนมีปัญหาค่าใช้จ่าย นพ.โอภาส กล่าวว่า ค่าใช้จ่ายแต่ละแห่งก็จะไม่เหมือนกัน อย่างชายแดนมีคนอพยพมา ไม่รักษาก็ไม่ได้ เป็นเรื่องมนุษยธรรม แต่เราก็ต้องหาทางทำอย่างไรให้รพ.อยู่ได้ อย่างไรก็ตาม กรณีบัตรทองไม่สามารถนำมาใช้ในการดูแลกลุ่มไม่ใช่คนไทย ตรงนี้ก็ต้องหาแหล่งงบประมาณด้านอื่นๆ เช่น เงินวิจัยอย่างที่กล่าวมา เป็นต้น