สสส.เผยปี 66 พบคนไร้บ้าน 2,499 คน ครึ่งหนึ่งอยู่ใน กทม. พบพระนคร-ราชดำเนินกระจุกตัวมากสุด 500-600 คน ชูจุด Drop-in ดูแลคนไร้บ้านครบวงจร ใต้สะพานพระปิ่นเกล้า ช่วยดูแลแบบเชิงรุกแก้ปัญหาป้องกันไร้บ้านหน้าใหม่ วางแผนสิทธิ-ที่อยู่-สวัสดิการ ให้หลุดพ้นสภาวะไร้บ้านถาวร
เมื่อวันที่ 10 ก.ค. ที่จุดประสานงานคนไร้บ้าน ใต้สะพานพระปิ่นเกล้า เขตพระนคร กทม. นพ.วีระพันธ์ สุพรรณไชยมาตร ประธานกรรมการกำกับทิศการสร้างเสริมสุขภาวะคนไร้บ้าน สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวภายหลังนำคณะกรรมการกำกับทิศการสร้างเสริมสุขภาวะคนไร้บ้าน สสส. ลงพื้นที่แลกเปลี่ยนเรียนรู้สร้างเสริมสุขภาวะคนไร้บ้านใน กทม.และ จ.ปทุมธานี ว่า ข้อมูลการแจงนับคนไร้บ้านปี 2566 พบคนไร้บ้านทั่วประเทศ 2,499 คน เฉพาะ กทม. มีคนไร้บ้าน 1,217 คน พื้นที่เขตพระนครและราชดำเนินมีการกระจุกตัวมากที่สุด 500-600 คน ที่ผ่านมา สสส. โดยภาคีเครือข่าย มูลนิธิพัฒนาที่อยู่อาศัย และสถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ประสานความร่วมมือกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) สปสช. ศูนย์คุ้มครองคนไร้ที่พึ่ง กทม. สำนักพัฒนาสังคม กทม. และภาคีเครือข่าย เข้าร่วมกระบวนการจนเกิดจุด Drop-in คนไร้บ้านครบวงจร ปัจจุบันจุดใต้สะพานพระปิ่นเกล้าประสบความสำเร็จอย่างมาก ทั้งบริการด้านสิทธิรักษาพยาบาล สวัสดิการคนพิการ ผู้สูงอายุ ทำบัตรประชาชนเคลื่อนที่ บริการซัก-อบผ้า ห้องน้ำ จัดหางาน และด้วยโครงการที่อยู่อาศัยคนละครึ่ง ทำให้บริเวณหัวลำโพง จำนวนคนไร้บ้านลดลงอย่างเห็นได้ชัด ซึ่ง พม. ได้ปรับรูปแบบเรียกว่าเดินเท้าเข้าหา ให้การช่วยเหลือ รวมถึง กทม.ให้ความสำคัญกับนโยบายคนไร้บ้าน
“แผนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ สสส. พัฒนาโมเดลขับเคลื่อนสุขภาวะคนไร้บ้าน ถอดบทเรียนการทำงานกับภาคีเครือข่าย พัฒนาแนวทางฟื้นฟูและพัฒนาคนไร้บ้านในศูนย์พักคนไร้บ้าน 3 จังหวัด กทม. ปทุมธานี และเชียงใหม่ พัฒนาต้นแบบระบบการดูแลสุขภาพ และบ้านพักพิงชั่วคราวทางการแพทย์สำหรับคนไร้บ้านใน กทม. ลดโอกาสเกิดคนไร้บ้านหน้าใหม่ เพราะการสร้างเสริมสุขภาพของคนไร้บ้าน ต้องเริ่มที่การลบแต้มลบในชีวิต”นพ. วีระพันธ์ กล่าว
น.ส.ฐาปนีย์ ศิริสมบูรณ์ ผอ.ศูนย์คุ้มครองคนไร้ที่พึ่ง กทม. กล่าวว่า จากการเก็บข้อมูลจุด Drop-in ใต้สะพานพระปิ่นเกล้า พบคนไร้บ้านหน้าใหม่ 50% อายุ 40-60 ปี นอกจากสุขอนามัย สิทธิสวัสดิการต่างๆ แล้ว จัดหางานเป็นสิ่งที่คนไร้บ้านเข้ารับบริการมากที่สุด โดยศูนย์ฯ ได้ประสานจัดหางานสำเร็จ 159 คน เข้าสู่ระบบการทำงานประจำได้ 26 คน จัดหางานตามความสนใจและคุณสมบัติ เช่น พนักงานรักษาความปลอดภัย แม่บ้าน คนดูแลสวน พม. พยายามปรับการทำงานเป็นเชิงรุกมากขึ้น ป้องกันการเกิดคนไร้บ้านมากขึ้น ซึ่งจุด Drop-in ไม่ได้ให้บริการแค่คนไร้บ้านเท่านั้น ยังให้บริการประชาชนใกล้เคียง ผู้มีรายได้น้อย สามารถใช้บริการได้เช่นกัน
ด้าน น.ส.นพพรรณ พรหมศรี เลขาธิการมูลนิธิพัฒนาที่อยู่อาศัย (มพศ.) กล่าวว่า ปัจจุบันศูนย์พักคนไร้บ้าน “บ้านพูนสุข” จ.ปทุมธานี มีผู้อาศัย 39 คน ประจำ 27 คน หมุนเวียน 12 คน แบ่งเป็น ผู้สูงอายุ 7 คน คนพิการ 5 คน และจิตเวช 2 คน เป็นบ้านพักที่อยู่อาศัยร่วมกัน การดำรงชีวิตต้องจัดการเอง ค่าน้ำ-ไฟ เฉลี่ยกันออก มีกฎกติกาที่คนไร้บ้านร่วมกันคิด ร่วมกันดูแล แต่ในระยะหลังนอกจากคนไร้บ้านแล้ว ศูนย์ฯ เจอกรณีวัยรุ่นมีปัญหาครอบครัว หนีออกจากบ้าน บางครอบครัว ต้องออกจากบ้านเพราะไม่มีเงินจ่ายค่าเช่า อย่างน้อยศูนย์นี้ยังเป็นสถานที่ที่จะดูแลเบื้องต้นได้ เมื่ออยู่สักระยะ ศูนย์ฯ มีกิจกรรมการพัฒนา ฝึกทักษะ ส่งเสริมอาชีพ รับงานรายวัน แปลงเกษตร เปิดตลาดนัดหน้าศูนย์ เพื่อให้เขามีรายได้ ตั้งหลัก เริ่มต้นชีวิตในสังคมอีกครั้ง