สรพ.ลงนามร่วมสมาพันธ์ฯ สังคมไทยปลอดบุหรี่-เครือข่ายวิชาชีพแพทย์ฯ จ่อใช้กลไกรับรองคุณภาพ รพ. ส่งเสริมกระบวนการคัดกรอง รักษา บำบัด ฟื้นฟู ติดตาม ป้องกัน ภาวะติดนิโคติน ช่วยผู้ป่วยได้รับบริการดีขึ้น จ่อกำหนดเป็นมาตรฐานสำคัญจำเป็นทั้งการรักษาและส่งเสริมสุขภาพ
เมื่อวันที่ 28 เม.ย. ที่อาคารสุขภาพแห่งชาติ กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) พญ.ปิยวรรณ ลิ้มปัญญาเลิศ ผอ.สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) หรือ สรพ. ร่วมกับ ศ.พญ.สมศรี เผ่าสวัสดิ์ ประธานสมาพันธ์เครือข่ายแห่งชาติเพื่อสังคมไทยปลอดบุหรี่และประธานเครือข่ายวิชาชีพแพทย์ในการควบคุมการบริโภคยาสูบ ได้ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือทางวิชาการ การพัฒนาระบบบริการสุขภาพเพื่อส่งเสริมสุขภาพ ป้องกัน รักษาภาวะการติดนิโคติน ด้วยกระบวนการพัฒนาและรับรองคุณภาพ
พญ.ปิยวรรณ กล่าวว่า ภาวะติดนิโคตินเป็นต้นตอของโรคเรื้อรัง ก่อให้เกิดความสูญเสีย ทั้งทรัพยากรที่ต้องใช้ดูแลรักษาเมื่อเจ็บป่วย การสูญเสียชีวิตด้วยโรคที่เกิดจากภาวะติดนิโคติน สรพ. ซึ่งมีบทบาทประเมินและรับรองระบบบริการสุขภาพของสถานพยาบาล จึงร่วมมือกับสมาพันธ์เครือข่ายฯ และเครือข่ายวิชาชีพแพทย์ฯ พัฒนาคุณภาพในระบบบริการสุขภาพของสถานพยาบาล ในการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกัน รักษาและฟื้นฟูภาวะติดนิโคติน ป้องกันการติดซ้ำในประชากรทุกกลุ่มวัย ครอบคลุมกลุ่มปกติ กลุ่มเสี่ยงและกลุ่มป่วย การบริหารจัดการอนามัยสิ่งแวดล้อมของสถานพยาบาลให้ปลอดบุหรี่ โดยใช้กลไกการรับรองคุณภาพสถานพยาบาลมาพัฒนาและส่งเสริมให้มีสถานพยาบาลต้นแบบที่ดำเนินการทั้งเชิงรุกและเชิงรับ ครอบคลุมทั้งด้านวิชาการ การขับเคลื่อนจัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย พัฒนากลไกหรือนวัตกรรมบริการที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันรักษาและฟื้นฟูภาวะติดนิโคตินให้กับสถานพยาบาลที่เข้าสู่กระบวนการพัฒนาและรับรองคุณภาพ ให้คำปรึกษาการพัฒนาสถานพยาบาล การประเมินและรับรองสถานพยาบาลตามมาตรฐานเฉพาะโรคหรือเฉพาะระบบเรื่องภาวะติดนิโคติน และบูรณาการเรื่องส่งเสริมสุขภาพ ป้องกัน รักษาและฟื้นฟูภาวะติดนิโคตินในมาตรฐาน รพ.
ด้าน พญ.เอกจิตรา สุขกุล รอง ผอ.สรพ. กล่าวว่า กระบวนการดูแลเมื่อติดนิโคติน จะมีตั้งแต่การคัดกรอง การช่วยเลิกบุหรี่ ซึ่งมีทั้งการบำบัดด้วยยาเลิกบุหรี่ การให้คำปรึกษา การให้กำลังใจ และการติดตาม ยังมีการป้องกันส่งเสริมสุขภาพฟื้นฟู ซึ่ง สรพ.ใช้กระบวนการลงไปดูแลรับรองคุณภาพการรักษาตั้งแต่ส่งเสริมสุขภาพ ป้องกัน คัดกรอง ดูแลรักษาเป็นวงจร เมื่อไปเน้นย้ำกับ รพ.ก็จะได้คุณภาพมากขึ้น ซึ่งเดิมอาจจะได้ไม่ครบหรือครอบคลุมก็จะเพิ่มความครอบคลุมมากขึ้น นอกจากนี้ ยังต้องมีเรื่องของนโยบายและการสนับสนุน กระบวนการรับรองจะพูดถึงสิ่งเหล่านี้ รพ.และผู้บริหารจะให้ความสนใจมากขึ้น เป็นสิ่งหนึ่งที่ช่วย รพ. ทำให้ รพ.ดูแลคนไข้ได้ดีและเลิกบุหรี่ได้มากขึ้น
"ปกติเรามีกระบวนการมาตรฐาน HA เป็นมาตรฐานใหญ่ของกระบวนการทั้งหมด โดยเราจะกำหนดให้เรื่องของบุหรี่เป็นหนึ่งในมาตรฐานการรับรองคุณภาพด้วย ซึ่งมาตรฐานสำคัญจำเป็นต่อความปลอดภัยจะมีเรื่องของการรักษาที่ทุก รพ.ต้องมี แต่เรากำลังผลักดันให้เข้าสู่มาตรฐานสำคัญจำเป็นต่อการส่งเสริมสุขภาพ ด้วย ซึ่งกำลังจะออกเซ็ตนี้ที่เกี่ยวกับบุหรี่ อาหารปลอดภัย และเรื่องอื่นๆ เป็นก้าวต่อไป อาจเป็นในปีงบประมาณนี้หรือต้นปีงบประมาณหน้า ส่วนสิ่งที่ รพ.จะทำ ก็จะเป็นแนวทางปฏิบัติที่แต่ละ รพ.ไปคิดและจะดำเนินการอย่างไร หากทำได้ตามที่ รพ.วางไว้ก็จะให้การรับรองคุณภาพ" พญ.เอกจิตรากล่าว
ด้าน ศ.พญ.สมศรี กล่าวว่า สมาพันธ์เครือข่ายฯ มีสมาชิกประกอบด้วยองค์กร/บุคลากรหลายฝ่าย ทั้งภาครัฐและเอกชน ทั้งในและต่างประเทศรวม 971 องค์กร 9,823 คน ที่ช่วยกันรณรงค์คุ้มครองสุขภาพประชาชนให้ปลอดภัยจากโรคที่เกิดจากบุหรี่และบุหรี่ไฟฟ้า ส่วนเครือข่ายวิชาชีพแพทย์ฯ ได้รับการสนับสนุนจาก สสส. มุ่งเน้นรวบรวมข้อมูลทางวิชาการด้านการควบคุมการบริโภคยาสูบ และการสร้างความรู้ในการส่งเสริมสุขภาพป้องกัน รักษาและฟื้นฟูภาวะติดนิโคติน ให้แก่แพทย์ พยาบาล และบุคลากรวิชาชีพสุขภาพต่าง ๆ เพื่อร่วมกันช่วยเลิกบุหรี่แก่ประชาชน ได้จัดตั้งคลินิกเลิกบุหรี่ชื่อ “คลินิกฟ้าใส” ปัจจุบันมีทั้งหมด 554 แห่งทั่วประเทศ ความร่วมมือในครั้งนี้ สมาพันธ์เครือข่ายฯ และเครือข่ายวิชาชีพแพทย์ฯ จะเป็นที่ปรึกษาส่งเสริมและสนับสนุนทีมวิทยากร องค์ความรู้ และหลักสูตรหรือแนวทางปฏิบัติให้กับ สรพ. และสถานพยาบาล ร่วมพัฒนามาตรฐานกลไกและกระบวนการพัฒนาและรับรองสถานพยาบาลเรื่องส่งเสริมสุขภาพ ป้องกัน รักษาและฟื้นฟูภาวะติดนิโคติน จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้และถ่ายทอดองค์ความรู้จากสถานพยาบาลที่ผ่านการรับรองในเวทีระดับต่างๆ ถือเป็นก้าวสำคัญของการขับเคลื่อนการควบคุมยาสูบของไทยร่วมกับ สรพ.ลดนักสูบหน้าใหม่ ลดอัตราผู้ป่วย และผู้เสียชีวิตจากการสูบบุหรี่
