สธ.ตั้งเป้า รพ.ตรังเป็นศูนย์รักษาโรคหัวใจและหลอดเลือดสมอง เผยผลสำเร็จใช้สายสวนลากลิ่มเลือดในเส้นเลือดใหญ่สมอง ร่วมกับเครื่องเอกซเรย์ เพิ่มแม่นยำ ไม่ต้องผ่าตัด ลดความเสี่ยงภาวะแทรกซ้อนและพิการ พัฒนาระบบส่งต่อแบบแบ่งพื้นที่
เมื่อวันที่ 19 ก.พ. นพ.สวัสดิ์ อภิวัจนีวงศ์ ผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เขตสุขภาพที่ 12 เปิดเผยว่า โรคหลอดเลือดสมอง เป็นสาเหตุของความพิการและเสียชีวิตอันดับ 2 ของประชากรไทย โดยพบว่า ร้อยละ 80 เกิดจากลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือด อีกร้อยละ 20 เกิดจากเลือดออกในสมอง การรักษาจะต้องแข่งกับเวลา เพราะทุกๆ 1 นาที จะสูญเสียเซลล์สมองไป 1.9 ล้านเซลล์ การนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีทางการแพทย์มาใช้ ร่วมกับการพัฒนาศักยภาพบุคลากรทางการแพทย์ และพัฒนาระบบส่งต่อผู้ป่วย เป็นเรื่องสำคัญเพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาโดยเร็วที่สุดและเพิ่มโอกาสรอดชีวิต ดังนั้น รพ.ตรัง ซึ่งเป็น รพ.ศูนย์ที่รองรับการดูแลประชาชนในเขตสุขภาพที่ 12 และพื้นที่ใกล้เคียง ได้พัฒนาระบบการรักษาโรคหลอดเลือดสมองมาอย่างต่อเนื่อง
"ปัจจุบันได้นำวิธีรักษา Mechanical thrombectomy การใส่สายสวนหลอดเลือดสมองเพื่อลากลิ่มเลือดโดยขดลวด ร่วมกับเครื่องเอกซเรย์ที่ทันสมัยมาใช้รักษาผู้ป่วยที่มีเส้นเลือดใหญ่สมองอุดตัน โดยไม่ต้องผ่าตัด ลดความเสี่ยงการเกิดภาวะแทรกซ้อนและความพิการเนื่องจากความเสียหายของสมอง มีความปลอดภัยสูง เป็นทางเลือกหนึ่งในการรักษาผู้ป่วยลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดสมองเส้นใหญ่ นอกเหนือจากการรักษาด้วยยาละลายลิ่มเลือด" นพ.สวัสดิ์กล่าว
ด้าน นพ.สมบัติ สธนเสาวภาคย์ ผอ.รพ.ตรัง กล่าวว่า วิธี Mechanical thrombectomy เป็นการรักษาโดยใส่สายสวนเข้าไปในหลอดเลือดแดงขนาดใหญ่ เพื่อลากลิ่มเลือดออกจากหลอดเลือด ร่วมกับการเอกซเรย์ด้วยเครื่อง biplane or single plane (DSA) สำหรับการตรวจวินิจฉัยทางรังสีวิทยาระบบหลอดเลือดโดยเฉพาะ ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษา ทำให้ผู้ป่วยสามารถกลับไปใช้ชีวิตได้ปกติ ร้อยละ 40 โดยในปี 2563 – 2565 มีผู้ป่วยเข้ารับการรักษา 204 ราย ผู้ป่วยส่วนใหญ่รับส่งต่อจาก สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช กระบี่ และพัทลุง ซึ่งระยะทางที่ไกลทำให้มีผลต่อการรักษา โดยมีผู้ป่วยที่มารักษาทันภายใน 6 ชั่วโมง เพียงร้อยละ 15 รพ.จึงพัฒนาระบบการส่งต่อผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง 14 จังหวัดภาคใต้แบบไร้รอยต่อ โดยแบ่งพื้นที่รับผิดชอบระหว่าง รพ.ตรัง รพ.หาดใหญ่ และ รพ.สงขลานครินทร์ ร่วมมือทีม Sky doctor ลำเลียงทางอากาศ โดยเฉพาะจังหวัดที่ใช้ระยะเวลาเดินทางนานกว่า 3 ชั่วโมง ทำให้ผู้ป่วยเข้าถึงการรักษาได้เร็วยิ่งขึ้น เพิ่มโอกาสรอดชีวิต
นอกจากนี้ ยังเพิ่มศักยภาพการรักษาโรคหลอดเลือดสมองโป่งพองและโรคหลอดเลือดเชื่อมต่อผิดปกติในสมอง ด้วยการใส่ขดลวดผ่านสายสวนหลอดเลือดโดยไม่ผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ (Coil Embolization) ปัจจุบันมีผู้เข้ารับการรักษาแล้ว 19 ราย พร้อมทั้งจัดตั้งศูนย์โรคหลอดเลือดสมองเพื่อดูแลผู้ป่วยหลอดเลือดสมองตีบและหลอดเลือดสองแตกแบบครบวงจร โดยตั้งเป้าหมายให้ รพ.ตรังเป็น รพ.ศูนย์ชั้นนำด้านโรคหัวใจและหลอดเลือดสมอง ในปี 2570