แม้ว่าเรายังไม่ถึงกับเข้าสู่ยุค "ข้าวยากหมากแพง" ตามสำนวนที่ใช้ในการเปรียบเปรยถึงการตกอยู่ในสภาวะขาดแคลนอาหาร และปัจจัยในการดำรงชีวิตอื่น ๆ ที่จำเป็น โดยอาจจะเกิดจากหลายสาเหตุ ได้แก่ ปัญหาเศรฐกิจ การเมือง สงคราม หรือภาวะโรคระบาด ที่ทำให้อาหารนั้นขาดแคลน และมีราคาที่สูงขึ้นมากกว่าปกติ
แต่จากสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในปัจจุบันไม่ใช่ก็ใกล้เคียง !
ด้วยสถานการณ์สงครามรัสเซียยูเครนที่เป็นปัจจัยหลักทำให้ราคาน้ำมันทั่วโลกพุ่งสูงขึ้น และแน่นอนเมื่อราคาน้ำมันมีราคาสูงขึ้น ต้นทุนต่าง ๆ ในการผลิตก็สูงขึ้น ทำให้สินค้าส่วนใหญ่ปรับราคาเพิ่มสูงขึ้นไปด้วย
ในช่วงที่ผ่านมานอกเหนือจากราคาน้ำมันที่สูงขึ้น ข้าวของเครื่องใช้สินค้าอุปโภคบริโภคต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันก็ราคาสูงขึ้นตามไปด้วย สวนทางกับรายได้ของผู้คนที่เท่าเดิมหรือลดลง ซึ่งยังไม่นับรวมกับสถานการณ์โควิดที่ทำให้สถานการณ์ก่อนหน้านี้ย่ำแย่และส่งผลกระทบต่อชีวิตครัวเรือนของผู้คนอยู่แล้ว
สำหรับครอบครัวที่มีลูกอยู่ในวัยเรียนก็อาจได้รับผลกระทบมากเพิ่มขึ้นไปอีก เพราะยังมีค่าใช้จ่ายเรื่องการศึกษาของลูกด้วย ยิ่งแนวโน้มการเปิดเทอมในครั้งหน้ามีโอกาสที่เด็ก ๆ จะได้กลับไปเรียนที่โรงเรียนได้ ก็ต้องเตรียมค่าใช้จ่ายอีกจิปาถะ จึงนับว่าน่าเห็นใจยิ่งนักต่อสภาวะการณ์ที่ต้องเผชิญขณะนี้
แต่ก็นั่นแหละ เมื่อชีวิตต้องดำเนินต่อไป การไม่ยอมจำนนต่อชีวิตก็ต้องเดินไปข้างหน้า หาทางอยู่รอดให้ได้ภายใต้เงื่อนไขและข้อจำกัดของชีวิต งัดเอาวิชาทักษะชีวิตเอาตัวรอดและการบริหารจัดการการใช้เงินให้ผ่านพ้นช่วงข้าวของแพงในช่วงนี้ไปให้ได้
ทำบัญชีรายรับรายจ่าย
ยิ่งสถานการณ์ปัจจุบันยิ่งต้องทำบัญชีรายรับรายจ่ายของตัวเองและครอบครัว ยิ่งถ้าเป็นผู้ดูแลเงินของครอบครัวต้องหาทางทำบัญชีของครอบครัว เพื่อที่จะได้รู้ถึงค่าใช้จ่ายที่จำเป็น หรือส่วนเกิน หรือฟุ่มเฟือย ซึ่งไม่ใช่เพื่อบริหารเงินรายวันเท่านั้น แต่เพื่อนำไปสู่การวางแผนทางการเงินอย่างมีเป้าหมายในอนาคตอันใกล้หรือไกลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ปรับรูปแบบการใช้ชีวิต
ช่วงนี้อาจต้องปรับเปลี่ยนรูปแบบการใช้ชีวิตไปบ้าง เช่น ชอบกินอาหารนอกบ้าน ก็อาจปรับมาทำกินเองที่บ้านเป็นหลัก หรือแม้แต่ทำอาหารกลางวันไปรับประทานที่ทำงานหรือทำให้ลูกไปกินที่โรงเรียน หรือแม้แต่เคยชินกับการซื้อกาแฟดื่มทุกวัน ก็อาจต้องลด ละบ้าง ฯลฯ เรียกว่าไม่ตามใจปากมากเกินไป
ยับยั้งชั่งใจ
ในยุคข้าวของสินค้าราคาแพง สินค้าจำนวนมากที่ขายยากขึ้น ต่างก็ต้องทำโปรโมชั่นเพื่อขายสินค้า แน่นอนว่าราคาก็ต้องยั่วยวนใจ ท่ามกลางสังคมบริโภคนิยม ก็ต้องใช้วิธียับยั้งความอยากของตัวเอง หรือไม่ก็พยายามหลีกเลี่ยงไม่ไปในสถานที่ที่มีความเสี่ยงจะยับยั้งชั่งใจตัวเองไม่ได้
อย่าใช้เงินล่วงหน้า
ข้อห้ามอย่างหนึ่งในช่วงที่ข้าวของแพงก็คืออย่าใช้เงินล่วงหน้า ประเภทซื้อของแล้วใช้บัตรเครคิต หรือเห็นสินค้าว่ามีการผ่อนชำระง่าย หรือกู้เงินง่าย ๆ เพราะสุดท้ายก็ต้องชำระเงินเหล่านั้นอยู่ดี อีกทั้งยังต้องเสียดอกเบี้ยอีกด้วย ง่าย ๆ ก็คือพยายามอย่าก่อหนี้โดยไม่จำเป็น
หาทางสร้างรายได้เพิ่ม
ลองดูว่าเรามีฝีมือในทางไหนบ้าง ในยุคโลกออนไลน์ ถ้ามองเห็นโอกาสก็อาจเป็นช่องทางทำรายได้เพิ่มได้เช่นกัน
มองหาความสุขรอบตัว
ท่ามกลางความตึงเครียดของสภาวการณ์ต่าง ๆ รอบตัว ภาวะความเครียดถามหาบ่อย ๆ ถ้าเราไม่พยายามหาความสุขง่าย ๆ รอบตัวก็จะทำให้ชีวิตยิ่งหดหู่และตกอยู่ในสภาวะซึมเศร้าได้ พยายามสร้างความสุขง่าย ๆ จากสิ่งที่มีอยู่รอบตัว
บอกความจริงกับลูก
เมื่อครอบครัวต้องเผชิญกับสถานการณ์ความยากลำบาก ทำให้ครอบครัวต้องรัดเข็มขัดไปด้วย ก็ควรบอกเล่าให้ลูกได้รู้สถานการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นทั้งภายนอก และภายในครอบครัว รวมไปถึงการขอความร่วมมือว่าครอบครัวต้องช่วยกันประหยัดอย่างไร เพื่อให้ลูกได้เข้าใจและเห็นภาพ ใครจะไปรู้ว่าลูกอาจจะให้คำแนะนำดี ๆ กับพ่อแม่ก็ได้
จริงอยู่ว่าสถานการณ์อย่างนี้ไม่ได้ผ่านไปได้ง่าย ๆ และไม่ได้ทำง่ายเหมือนพูด แต่ในเมื่อไม่ว่าจะอย่างไรเราต้องอยู่กับมัน หนีไปไหนไม่ได้ ก็อยู่แบบรับมือและเอาตัวรอดให้ได้
สุดท้ายสิ่งต่างๆ ที่พ่อแม่ทำก็จะส่งผลโดยตรงที่ตัวลูก !