ผศ. นพ.วีรภัทร โอวัฒนาพานิช
ภาควิชาอายุรศาสตร์
หากมีจุดเลือดออกสีแดงเล็ก ๆ กระจายไปทั่วแขนขา มีเลือดออกตามไรฟัน สงสัยว่าอาการแบบนี้เกิดขึ้นจากสาเหตุใด เป็นอะไรร้ายแรงหรือไม่ มาไขข้อสงสัยเกี่ยวกับเรื่องนี้กัน
ลักษณะอาการจุดเลือดสีแดงเล็ก ๆ กระจายทั่วแขนขา เข้าได้กับเลือดออกบริเวณผิวหนัง รวมทั้งมีเลือดออกตามไรฟัน เหล่านี้เข้าได้กับลักษณะภาวะเกล็ดเลือดต่ำที่มีในคนไข้ที่มีระดับเกล็ดเลือดที่ต่ำ จุดแดงเล็ก ๆ กดไม่จาง หรืออาจจะมีเลือดออกตามเยื่อบุต่าง ๆ เช่น มีอาการเลือดออกตามไรฟัน
ภาวะเกล็ดเลือดต่ำคืออะไร
เกล็ดเลือด คือ เม็ดเลือดชนิดหนึ่งที่อยู่ในกระแสเลือด ในร่างกายเรา ทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้เลือดออก หรือในกรณีที่มีบาดแผลเกิดขึ้น ก็จะทำหน้าที่ช่วยให้เลือดหยุดไหล
ในกรณีที่เกล็ดเลือดต่ำ คือ ระดับเกล็ดเลือดน้อยกว่า 150,000 เซลล์/ไมโครลิตร แต่อย่างไรก็ตาม หากมีเกล็ดเลือดต่ำ ไม่จำเป็นต้องมีอาการได้ ยกเว้นกรณีที่ต่ำมาก คือ มีระดับเกล็ดเลือดที่น้อยกว่า 30,000 เซลล์/ไมโครลิตร จะเป็นความเสี่ยงที่อาจจะเกิดเลือดออกได้เอง โดยที่ไม่จำเป็นต้องมีอุบัติเหตุ หรือการกระทบกระแทกก่อนได้เลย
สาเหตุของภาวะเกล็ดเลือดต่ำ คืออะไร
ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ สาเหตุเกิดจาก 3 สาเหตุหลัก ได้แก่ 1. ไขกระดูกสร้างเกล็ดเลือดได้น้อยลง 2. การที่เกล็ดเลือดถูกทำลายมากกว่าปกติ เช่น ภาวะที่ร่างกายสร้างแอนติบอดี้ต่อเกล็ดเลือด ทำให้เกล็ดเลือดโดนทำลายมากขึ้น 3. เกิดจากกรณีที่คนไข้มีภาวะโรคตับ ทำให้มีม้ามโต เกล็ดเลือดส่วนหนึ่งจึงเข้าไปอยู่ในม้าม เมื่อเจาะเลือดจะพบว่ามีระดับเกล็ดเลือดต่ำลงได้
หากเกล็ดเลือดต่ำควรทำอย่างไร
ควรรีบมาปรึกษาแพทย์ แพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และตรวจทางห้องปฏิบัติการเพิ่มเติม เพื่อยืนยันสาเหตุเกร็ดเลือดต่ำว่าเกิดจากอะไร เพื่อให้การรักษาตรงตามสาเหตุนั้น ๆ ต่อไป ภาวะเกล็ดเลือดต่ำจะไม่อันตรายถึงชีวิต หากรู้เท่าทัน เข้ารับการรักษา และปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่าง เคร่งครัด
***********************