ด้วยความรักและหวงแหนทรัพยากรธรรมชาติที่อยู่บนโลกใบนี้ของคนจำนวนไม่น้อย ที่ต่างจะพยายามอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติไว้ให้คงอยู่สืบไป บางคนต้องใช้แรงกาย แรงใจ ในการทุ่มเทและเสียสละโดยที่ไม่หวังสิ่งตอบแทน เพียงเพื่อที่จะช่วยปกป้องและดูแลรักษาธรรมชาติไว้ส่งต่อให้คนรุ่นหลัง
“รางวัลลูกโลกสีเขียว” จึงถือกำเนิดขึ้นในปี 2542 และได้มีพิธีมอบรางวัลลูกโลกสีเขียวขึ้นในครั้งแรก เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม 2542 ด้วยความร่วมมือจากผู้ทรงคุณวุฒิในสาขาต่างๆ เช่น องค์กรพัฒนาเอกชน นักอนุรักษ์ นักวิชาการ นักเขียน สื่อมวลชน ฯลฯ เข้ามาร่วมเป็นคณะกรรมการพิจารณาผลงาน โดยมีเป้าหมายเพื่อสนับสนุนเป็นกำลังใจยกย่องและเผยแพร่การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของบุคคล ชุมชน และกลุ่มเยาวชน ให้เป็นที่รับรู้ของสังคมในวงกว้าง
สำหรับในปีนี้ กลุ่มเยาวชนรักถิ่นโรงเรียนบ้านโนนศิลาราศรี จังหวัดขอนแก่น ผ่านเกณฑ์เข้ารับรางวัล ลูกโลกสีเขียว ครั้งที่ 19 ไปได้สำเร็จ ด้วยคุณสมบัติที่โดดเด่นคือ โรงเรียนสามารถใช้พื้นที่ป่า (5 ไร่) เชื่อมโยงสู่กระบวนการเรียนรู้อย่างเป็นรูปธรรม สู่กิจกรรมการพึ่งตนเอง เช่น การใช้ประโยชน์ของต้นไม้แต่ละชนิด การทำปุ๋ยหมัก น้ำหมักชีวภาพจากใบไม้เศษไม้ อีกทั้งยังสามารถบูรณาการองค์ความรู้จากภูมิปัญญาท้องถิ่น (ปราชญ์ชุมชน) เช่น ทอเสื่อ ทอผ้า สมุนไพร ดนตรีพื้นบ้าน การทำเกษตร มีการสืบทอดกิจกรรมรักถิ่นตั้งแต่ปี 2519 โดยศิษย์รุ่นแรกซึ่งปัจจุบันเป็นครูผู้สอนในโรงเรียน อีกทั้งบุคลากรครูของโรงเรียนส่วนใหญ่เป็นคนในท้องถิ่น จึงสามารถเชื่อมโยงโรงเรียนกับชุมชนได้ดี
ในขณะที่ด้านวิชาการก็ไม่ได้ถดถอย จากนโยบายของโรงเรียนที่เน้นการเรียนรู้ผ่านกิจกรรม การลงมือปฏิบัติจริง ส่งผลให้ นักเรียนมีสมาธิ ในการคิดวิเคราะห์ ด้านภาษา ด้านคำนวณ ด้านเหตุผล ทำให้ผลการทดสอบความสามารถพื้นฐานของผู้เรียนระดับชาติ (National Test : NT) มีคะแนนเฉลี่ยร้อยละสูงกว่าระดับประเทศ และผลการประเมินความสามารถด้านการอ่านออกของผู้เรียน (Reading Test : RT) ทั้งสมรรถนะการอ่านออกเสียงและการอ่านรู้เรื่อง มีคะแนนเฉลี่ยร้อยละสูงกว่าระดับประเทศ และผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ในวิชาภาษาไทย มีคะแนนเฉลี่ยร้อยละสูงกว่าระดับประเทศ
นายอัศนัย วารีศรี ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านโนนศิลาราศรี ให้ข้อมูลว่า กลุ่มเยาวชนรักถิ่นโรงเรียนบ้านโนนศิลาราศรี มีจุดเริ่มต้นในการดำเนินกิจกรรมงานอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจากการที่จัดเข้าค่ายลูกเสือสำรองในโรงเรียน โดยใช้พื้นที่บริเวณสวนป่าภูมิรักษ์ ที่มีความร่มรื่น มีสัตว์ป่า มีต้นไม้ มีเห็ด มีสมุนไพรเกิดขึ้นหลายชนิด ถ้าหากไม่มีการเริ่มต้นอนุรักษ์ พื้นที่ป่าของชุมชนอาจโดนทำลาย และไม่สามารถใช้ประโยชน์จากป่าได้อีกต่อไป จึงได้ดำเนินกิจกรรมด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมาอย่างต่อเนื่อง เช่น การปลูกป่า การปลูกต้นไม้ การบวชป่า การเรียนรู้ป่าชุมชนในส่วนป่าภูมิรักษ์ การทำปุ๋ยหมักชีวภาพ การทำไร่ การทำนา เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้พื้นฐานรากเหง้าดั้งเดิมของชุมชนในอดีต ซึ่งเป็นวิถีพอเพียงโดยแท้จริง โดยกลุ่มเยาวชนรักถิ่นโรงเรียนบ้านโนนศิลาราศรี ได้ดำเนินการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2535 จนถึงปัจจุบัน เป็นเวลา 26 ปี
สำหรับจำนวนสมาชิกกลุ่มเยาวชนรักถิ่นโรงเรียนบ้านโนนศิลาราศรี มีทั้งหมด 42 คน เป็นเยาวชนในระบบโรงเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 และมีที่ปรึกษากลุ่ม คือ ครูในโรงเรียน นอกจากนี้ยังมีกลุ่มเยาวชนรุ่นพี่ที่จบไปแล้ว เข้ามามีส่วนร่วมในกิจกรรมกับน้องๆ โดยมีวัตถุประสงค์ของการดำเนินงานประการแรก คือ เพื่อให้กลุ่มเยาวชนมีความตระหนักและมีจิตสำนึกในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม รู้สึกรัก หวงแหนทรัพยากรต่างๆ และเรียนรู้รากเหง้าความเป็นมาของถิ่นฐานบ้านเกิดตนเอง ประการที่สอง เพื่อให้กลุ่มเยาวชนเข้าใจหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต ในครอบครัวและชุมชนได้ และประการสุดทายคือ ให้สมาชิกในชุมชนยอมรับและมีส่วนร่วมในกิจกรรมด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และมีการสืบทอดสานต่อจากรุ่นสู่รุ่น
ส่วนผลที่ได้จากการดำเนินงานของกลุ่มเยาวชนรักถิ่นฯ นั้น นายอัศนัย วารีศรี ผู้อำนวยการโรงเรียนฯ ระบุว่า เยาวชนมีความตระหนักและมีจิตสำนึกในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม รู้สึกรักถิ่นฐานบ้านเกิดตนเอง เมื่อเรียนจบแล้วก็หาทางกลับมาพัฒนาบ้านเกิดของตนเอง ปฏิบัติตนตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงได้เป็นอย่างดี สืบทอดแนวคิดจากพี่สู่น้อง และขยายผลสู่ชุมชน ให้เข้ามามีส่วนร่วมในกิจกรรมด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
ในขณะเดียวกันผลที่เกิดขึ้นกับ โรงเรียนบ้านโนนศิลาราศรี ก็คือ โรงเรียนมีสิ่งแวดล้อมที่ร่มรื่น สวยงาม นักเรียนมีจิตสำนึกรักสิ่งแวดล้อม และรักโรงเรียน โรงเรียนมีป่าเป็นแหล่งเรียนรู้ นักเรียนมีทักษะชีวิตเรื่องการปลูกพืช ปลูกข้าว อีกทั้งโรงเรียนยังได้ ผลผลิตจากการทำกิจกรรมของนักเรียน สามารถนำมาใช้ในกิจกรรมการเรียนการสอน และนำมาบริโภค เช่น ผัก ข้าว น้ำ สมุนไพร อีกด้วย ซึ่งผลลัพธ์ทั้งหมดดังกล่าว ทำให้ กลุ่มเยาวชนรักถิ่นโรงเรียนบ้านโนนศิลาราศรี จังหวัดขอนแก่น ได้รับรางวัลด้านการอนุรักษ์อันทรงคุณค่านี้
ทั้งนี้ สถาบันลูกโลกสีเขียว ได้จัดให้มีการมอบ “รางวัลลูกโลกสีเขียว” อย่างต่อเนื่องนับเป็นปีที่ 19 แล้ว รวมมีผู้รับรางวัลแล้วทั้งสิ้น 685 รางวัล สามารถขยายพื้นที่ผืนป่าอนุรักษ์ได้กว่า 1,871,164 ไร่ เพื่อสร้างพลังเปลี่ยนโลก และสร้างอนาคตความสมบูรณ์ทางทรัพยากรธรรมชาติให้แก่ประเทศสืบไป
(พื้นที่ประชาสัมพันธ์)
