“หมออิสระ” แจงที่มาชื่อกัญชาสายพันธุ์ “อิสระ 01” ไม่ใช่แค่ชื่อตัวเอง แต่เป็นการประกาศว่าสายพันธุ์นี้ถูก กม. หลังถูกจองจำมา 85 ปี เผยรับจากชาวม้งมาปลูก 20 ต้น แล้วเอาไปขอนิรโทษกรรม ทำให้เมล็ดพันธุ์ที่ได้ 4.5 หมื่นเมล็ดถูก กม.ไปด้วย ก่อนส่งให้ ม.แม่โจ้ปลูก เผยตรวจดีเอ็นเอไม่ตรงกับ 6 สายพันธุ์ชื่อดัง จึงใช้ชื่อ “อิสระ 01” รับต้องรีบทำก่อนต่างชาติแย่งไป
นพ.อิสระ เจียวิริยบุญญา ผู้อำนวยการโรงพยาบาลมะเร็งอุดรธานี กล่าวถึงกรณีการปลูกกัญชาทางการแพทย์สายพันธุ์ไทย “พันธุ์อิสระ 01” ที่กรมการแพทย์ ร่วมกับมหาวิทยาลัยแม่โจ้ และองค์การเภสัชกรรม (อภ.) ว่า ต้องขอขอบคุณท่านอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ที่ให้เกียรติตน โดยระบุว่า การปลูกกัญชาในครั้งนี้ให้ชื่อว่า “อิสระ 01” อาจเพราะเห็นว่าตนเป็นผู้ทำเรื่องนี้มาอย่างต่อเนื่อง แต่ตนอยากให้สังคมเข้าใจความหมายที่แท้จริงของชื่อ “อิสระ 01” ซึ่งมีที่มาที่ไปและลึกซึ้งมากกว่าจะมองว่ามาจากชื่อของตน แต่หมายความถึงการปลดปล่อยกัญชาสายพันธุ์ไทยให้เป็นอิสระ จึงใช้ชื่อว่าอิสระเพื่อเป็นเชิงสัญลักษณ์
“นับตั้งแต่ปี 2477 ถึงปัจจุบัน กัญชาถูกกฎหมายพันธนาการให้เป็นสิ่งผิดกฎหมาย 85 ปีผ่านไป วันที่ 21 ก.ย.ที่ผ่านมา เป็นวันประกาศว่าเรามีสายพันธุ์กัญชาไทยที่ถูกต้องตามกฎหมาย จึงใช้ชื่อว่าอิสระ 01 ซึ่งเราไม่ได้เริ่มต้นจากศูนย์แต่เริ่มจากหนึ่ง เพราะกัญชาสายพันธุ์นี้มาจากการปลูกของชาวม้ง ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในแถบเชียงราย แม่ฮ่องสอน ที่จะปลูกเอาเส้นใย เอามาทำเป็นยา ทำเครื่องนุ่งห่ม เพราะความเชื่อของม้งคือเวลาตายจะต้องสวมเสื้อผ้าที่ทอด้วยใยม้ง จึงจะไปพบบรรพบุรุษได้ จึงมีการรักษาพันธุ์กันมาอย่างยาวนาน แม้จะต้องหลบๆ ซ่อนๆ เพราะผิดกฎหมายก็ตาม” นพ.อิสระกล่าว
นพ.อิสระกล่าวว่า ตนได้รับกัญชาสายพันธุ์นี้มาประมาณ 20 ต้น ก่อนหน้าที่ พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562 จะบังคับใช้เมื่อวันที่ 19 ก.พ. 2562 และเริ่มมีการปลูกกัญชา จนกระทั่งเปิดให้มีการนิรโทษกรรมผู้ครอบครองกัญชา ตนจึงนำต้นกัญชาที่ปลูกไว้มาขอนิรโทษกรรมที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) อุดรธานี เมื่อช่วง พ.ค.ที่ผ่านมา ซึ่งเป็นช่วงที่ออกดอกพอดี ดังนั้น เมล็ดที่เกิดขึ้นมาจากการปลูก 20 ต้นของตนจึงถือว่าเป็นเมล็ดพันธุ์ที่ถูกกฎหมาย เพราะผ่านการนิรโทษกรรมมาแล้ว โดยใน 20 ต้น 2 ต้น ตนไปให้ ม.แม่โจ้ จ.แพร่ ขยายด้วยวิธีทิชชูคัลเจอร์ อีก 18 ต้นเป็นตัวเมีย 12 ตัน ตัวผู้ 6 ต้น มีดอกเมล็ดเกิดมาทั้งหมดรวม 45,000 เมล็ด จึงทำเรื่องไปยังสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ว่า 1.2 หมื่นเมล็ด จะให้ ม.แม่โจ้ จ.เชียงใหม่ ปลูก ซึ่งก็คือล็อตที่ปลูกไปนี้ ส่วนอีก 1.2 หมื่นเมล็ดให้ ม.แม่โจ้ จ.แพร่ อีก 6 พันเมล็ดให้ มทร.ล้านนา และอยู่กับตนอีก 1.2 หมื่นเมล็ด
นพ.อิสระกล่าวว่า ส่วนกัญชาสายพันธุ์อิสระ 01 ที่นำมาจากม้งนั้น ถือว่าเป็นกัญชาสายพันธุ์ไทย แต่ไม่ได้มีชื่อเรียกอย่างสายพันธุ์อื่นๆ มาก่อน จากการตรวจดีเอ็นเอของสายพันธุ์นี้ไปตรวจสอบกับสายพันธุ์ที่มีชื่อเสียงประมาณ 6 สายพันธุ์ เช่น หางกระรอก ด้ายแดง ตะนาวศรี เป็นต้น ตัวยีนไม่ตรงกับ 6 สายพันธุ์ที่รู้จักกัน ดังนั้น อย.ที่ถามว่าการปลูกในครั้งนี้เป็นการปลูกพันธุ์อะไร จึงไม่สามารถตอบได้ เรพาะไม่เคยถูกบอกมา ก็เลยใช้ชื่อว่าอิสระ เพราะไม่รู้ว่าจะใช้คำไหน แต่ชื่ออิสระก็มีความหมายว่าเป็นกัญชาสายพันธุ์ไทยที่ถูกกฎหมาย ได้รับการปลดปล่อยแล้วนั้นเอง และนับจากนี้ก็ต้องมาช่วยพัฒนากันต่ออาจจะเป้นอิสระ 02 แม่โจ้ 01 ก็ว่ากันไป ตรงนี้ถือเป็นโอกาสเดียว จังหวะเดียวที่ประเทศไทยทำตรงนี้ได้ หากทิ้งไว้แล้วปล่อยให้ฝรั่งเอาพันธุ์นี้ไปปนแล้วไปจดสิทธิบัตรที่เมืองนอก เราก็จะสูญเสียความเป็นพันธุ์ไทยไป เป็นจังหวะที่เราปักธงว่าเรามีกัญชาสายพันธุ์นี้