อ.เภสัช มหิดล ชี้ “กัญชาทางการแพทย์” ต้องครอบคลุม 4 เรื่องหลัก การเข้าถึงยากัญชา ห่วงโซ่อุปทาน ความเสี่ยงจากการใช้ และความปลอดภัยสาธารณะ ย้ำนโยบายต้องชัดเจน ชงรองนายกฯ ลุย คกก.ขับเคลื่อนใช้ประโยชน์กัญชาทางการแพทย์ ทำงานตอบโจทย์ได้
ภก.อนันต์ชัย อัศวเมฆิน อาจารย์ประจำภาควิชาเภสัชวิทยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวถึงทิศทางเรื่องกัญชาทางการแพทย์ในประเทศไทย ว่าขณะนี้มีการขับเคลื่อนเรื่องนี้กันมาก อย่างองค์การเภสัชกรรม (อภ.) เป็นหนึ่งในหลายหน่วยงานที่ดำเนินการเรื่องนี้ อย่างโครงการระยะแรกของ อภ. ปลูกกัญชาในโรงเรือนระบบปิด เพื่อเป็นกัญชาเมดิคัลเกรด นับเป็นการดำเนินการที่ดีมากและเป็นเรื่องดีที่ อภ.เตรียมแผนที่จะร่วมมือกับเกษตรกรกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ซึ่งตรงนี้อยากให้มีหลักเกณฑ์ออกมาให้ชัดเจน เน้นความร่วมมือของทุกฝ่าย
ภก.อนันต์ชัยกล่าวว่า ประเด็นต่อมาที่ไม่ควรมองข้าม มีอยู่ 4 ประเด็น คือ 1. ระดับการเข้าถึงการใช้ยากัญชาของผู้ป่วย 2. ห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) ซึ่งเป็นกระบวนการตั้งแต่เริ่มแรกจนสุดท้าย 3. ลดความเสี่ยงจากการใช้กัญชา และ 4. ความปลอดภัยของสาธารณะ โดยทั้งหมดจะขับเคลื่อนได้ ทุกฝ่ายต้องหันมาหาทางออกร่วมกัน ทำงานให้เกิดความเป็นเอกภาพทางนโยบายให้ได้ ซึ่งนายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กำลังเดินหน้าเรื่องนี้อยู่ โดยใน 4 ประเด็นหลักจะมีหลายทางเลือกที่แตกต่างกันออกไป เพื่อให้สามารถทำให้บรรลุเป้าหมาย เช่น หากช่วงเริ่มต้นให้ผู้ป่วยปลูกกัญชาเอง ก็ต้องมาหาทางออกว่า จะมีมาตรการอย่างไรในเรื่องการควบคุมความปลอดภัย ไม่ให้เล็ดลอดออกนอกระบบ เป็นต้น
ภก.อนันต์ชัยกล่าวว่า สิ่งสำคัญคือ ระดับนโยบาย อย่างรัฐฮาวาย สหรัฐอเมริกา หรือรัฐนิวเซาท์เวลส์ ประเทศออสเตรเลีย ช่วงแรกก็ให้ความสำคัญเรื่องนี้ โดยเบื้องต้นจะเน้นผลิตภัณฑ์กัญชาที่เรียกว่า Urban Cannabis No quality control เพื่อให้คนได้เข้าถึง แต่ก็จะมีระบบในการควบคุมอยู่ ซึ่งเรื่องนี้หากไทยจะทำก็ต้องอาศัยนโยบาย เบื้องต้นอาจต้องมีเวทีสาธารณะ เพื่อเปิดโอกาสให้ภาคส่วนที่เกี่ยวข้องมาร่วมหารือกัน
เมื่อถามว่า สำหรับหน่วยงานหลักในการขับเคลื่อนนโยบายให้เป็นเอกภาพควรเป็นหน่วยงาน หรือคณะกรรมการชุดไหน ภก.อนันต์ชัยกล่าวว่า น่าจะเป็นคณะกรรมการขับเคลื่อนการใช้ประโยชน์จากกัญชาเพื่อการแพทย์ ที่มีรองนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน เพราะเป็นภาพใหญ่ ซึ่งจะได้ทำงานตอบโจทย์ทั้ง 4 ประเด็นทั้งหมดได้
ผู้สื่อข่าวถามว่า ช่วงแรกของการผลิตยากัญชาอาจจะไม่เพียงพอ และใต้ดินยังมีใช้อยู่ ภก.อนันต์ชัยกล่าวว่า จริงๆ ไม่ควร เนื่องจากหากให้ใช้ใต้ดิน ก็เป็นการผลักให้พวกเขาทำผิดกฎหมาย ทั้งที่ปัจจุบันมี พ.ร.บ.ยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562 ก็ควรใช้ช่องทางทางกฎหมายให้ผู้ป่วยเข้าถึงยาได้อย่างถูกต้องเหมาะสม จึงเป็นที่มาว่า ควรมีนโยบายที่ชัดเจนเกี่ยวกับเรื่องนี้