โรคไข้เลือดออกกำลังระบาดครั้งใหญ่อยู่ในปีนี้ ล่าสุด มีผู้ป่วยมากกว่า 28,785 ราย เสียชีวิต 43 ราย สูงกว่าค่ามัธยฐาน 5 ปี และสูงกว่าปี 2558 ซึ่งเป็นปีระบาดใหญ่อีกปี การจะป้องกันโรคไข้เลือดออก จึงเป็นหน้าที่ของทุกคน โดยเฉพาะการทำให้ที่อยู่อาศัยไม่เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย
ในงานรณรงค์วันไข้เลือดออกอาเซียน ซึ่งตรงกับวันที่ 15 มิ.ย.ของทุกปี ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ลุงเขว้า อ.หนองบุญมาก จ.นครราชสีมา โดย น.ส.สุกัญญา เติมกระโทก พยาบาลวิชาชีพปฏิบัติการ รพ.สต.ลุงเขว้า ได้แนะนำวิธีฆ่าและไล่ยุงลายแบบง่ายๆ ซึ่งสามารถช่วยลดอัตราการเจ็บป่วยด้วยไข้เลือดออกลงได้ โดยแนะนำอยู่ 3 วิธีหลัก
1.ปูนแดงฆ่าลูกน้ำยุงลาย
น.ส.สุกัญญา ระบุว่า ปูนแดง ที่เอาไว้ใช้กินหมาก หาซื้อได้ง่ายตามท้องตลาด ให้นำปูนแดงมาผสมกับน้ำเปล่าสัดส่วน คือ ปูนแดง 40 กรัม ต่อน้ำประมาณ 200 ลิตร นำมาปั้นเป็นก้อนกลมๆ เท่าลูกมะนาว แล้วนำไปใส่ในน้ำอุปโภคได้เลย ยกตัวอย่าง น้ำ 1 โอ่งมังกรขนาดเล็กก็ใส่ปูนแดง 2 ก้อน สาเหตุที่ปูนแดงสามารถฆ่าลูกน้ำยุงลายได้ เพราะว่า ปูนแดงมีฤทธิ์เป็นด่าง เมื่อนำไปใส่ในน้ำแล้วจะทำให้ไข่ยุงลายฝ่อ และฆ่าลูกน้ำยุงลายให้ตายได้ หลักการทำงานจะคล้ายกับทรายอะเบท แต่ปูนแดงไม่ใช่สารเคมี และมีฤทธิ์อยู่ได้ประมาณ 1 เดือน ไม่ทำให้น้ำเน่าเสียแต่อย่างใด แม้จะเผลอนำมาดื่มก็ไม่ได้เป็นอันตรายต่อร่างกาย เพราะก็จะคล้ายกับน้ำด่าง แต่ควรนำมาใช้กับน้ำอุปโภคมากกว่าบริโภค
2.ธูปหอมไล่ยุงจากผิวมะกรูดและตะไคร้หอม
น.ส.สุกัญญา กล่าวว่า ธูปหอมไม่สามารถฆ่ายุงลาย แต่สามารถไล่ยุงลายได้ โดยจะใช้ผิวมะกรูดและตะไคร้หอม มาหั่นตากแห้ง หรือจะบดเป็นผงก็ได้ จากนั้นก็ใช้ก้านไม้ธรรมดา นำมาทาก้าวแป้งเปียก แล้วนำผิวมะกรูดกับตะไคร้หอมที่เตรียมไว้ สัดส่วน 1 ต่อ 1 มาทาปิดทับให้มีลักษณะเหมือนธูป เสร็จแล้วสามารถนำมาจุดไล่ยุงได้ ซึ่งแนะนำว่า ควรนำไปจุดนอกบ้านเวลาทำกิจกรรมภายนอกบ้าน ไม่แนะนำให้จุดภายในห้อง เพราะแม้จะทำจากสมุนไพรธรรมชาติ แต่เมื่อมีการเผาไหม้ การสูดควันที่เกิดขึ้นก็อาจเป็นอันตรายได้ จึงควรจุดนอกบ้านที่มีอากาศโปร่งมากกว่า
3.สเปรย์มะกรูดไล่ยุง
น.ส.สุกัญญา ระบุว่า ให้นำเอาผิวมะกรูดมาโขลกหรือปั้น คั้นเอาน้ำมาทำสเปรย์ เมื่อได้แล้วก็นำมาฉีดพ่นภายในบ้าน ซึ่งกลิ่นของมะกรูดสามารถช่วยไล่ยุงได้ ฉีดแล้วสามารถอยู่ในตัวบ้านได้ทันที เพราะไม่เหมือนกับยาฆ่าแมลงที่เป็นสารเคมี ฉีดแล้วต้องทิ้งไว้ถึงจะเข้าไปได้ แต่สเปรย์มะกรูดไม่เป็นอันตราย ฉีดแล้วอยู่ในพื้นที่ได้ อย่างไรก็ตาม ไม่แนะนำให้นำมาทาผิวเพื่อป้องกันยุงกัด เพราะมะกรูดจะทำให้แสบผิว เหมือนเวลาที่ใช้สระผม หากมีแผลก็จะทำให้แสบคันได้
“ทั้ง 3 สูตรนี้ ชาวบ้านมีการใช้มาเป็นสิบๆ ปีในพื้นที่ ทำให้ที่ผ่านมาแม้ว่าจะอยู่ในช่วงของการระบาดของโรคไข้เลือดออก แต่ตำบลลุงเขว้ามีผู้ป่วยน้อยมาก ทั้งปี มีประมาณ 1-2 ราย ขณะที่ตำบลข้างเคียงมีผู้ป่วยจำนวนมาก ซึ่งจะมีการถ่ายทอดภูมิปัญญานี้ไปในตำบลใกล้เคียง ที่มีไข้เลือดออกเยอะ ขณะที่ทางอำเภอก็เริ่มมีการศึกษาดูงานวิธีทำ” น.ส.สุกัญญา กล่าว
