หัวหน้าศูนย์สเต็มเซลล์ จุฬาฯ ชี้ "สเต็มเซลล์" ฆ่ามะเร็งไม่ได้ สเต็มเซลล์บางชนิดเป็นพี่เลี้ยงมะเร็งให้แพร่ไปที่อื่น ย้ำนำมารักษาแค่ปลูกถ่ายระบบเลือดใหม่ จากการถูกเคมีบำลัดทำลายในผู้ป่วยมะเร็ง เตือนโฆษณาอ้างฉีดสเต็มเซลล์ของเกือบปลอมทั้งหมด อย่าหลงเชื่อ
วันนี้ (21 ธ.ค.) ที่อาคารเฉลิมพระบารมี ๕๐ ปี ซอยศูนย์วิจัย ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย แถลงข่าว "แนวทางการใช้สเต็มเซลล์ในการรักษาโรคมะเร็งและบทบาทของกัญชากับมะเร็ง" โดย ผศ.นพ.นิพัญจน์ อิศรเสนา ณ อยุธยา หัวหน้าศูนย์สเต็มเซลล์และเซลล์บำบัด คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า สเต็มเซลล์มีหลายชนิด แต่ละชนิดมีคุณสมบัติต่างกัน ให้กำเนิดเซลล์ต่างชนิดกัน ขึ้นอยู่กับว่ามาจากเนื้อเยื่อชนิดใด เช่น สเต็มเซลล์เลือด ก็จะสร้างเม็ดเลือด เกร็ดเลือด แต่ไม่สามารถสร้างเซลล์สมอง เซลล์กล้ามเนื้อหัวใจได้ เป็นต้น นอกจากนี้ สเต็มเซลล์ยังต้องอยู่ในบริเวณเฉพาะที่เหมาะสมของตัวเอง จึงจะสามารถเซลล์ขึ้นได้ เช่น สเต็มเซลล์เลือดต้องไปที่ไขสันหลัง สเต็มเซลล์สมองก็อยู่เฉพาะที่ของสมองบางส่วน ดังนั้น จึงเป็นเรื่องยากในการปลูกถ่ายสเต็มเซลล์ เพราะการฉีดสเต็มเซลล์เข้าเลือด ไม่มีความสามารถที่จะเดินทางไปยังบริเวณที่เหมาะสมเองได้ มักถูกทำลายโดยไม่เกิดประโยชน์
ผศ.นพ.นิพัญจน์ กล่าวว่า ปัจจุบันการใช้สเต็มเซลล์ในเรื่องโรคมะเร็งที่เป็นที่ยอมรับ คือ ใช้สเต็มเซลล์เลือดปลูกสร้างระบบเลือดให้ผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับเคมีบำบัดจนระบบเลือดเสีย ไม่ใช่ใช้สเต็มเซลล์ไปฆ่ามะเร็งโดยตรง ในทางตรงข้ามสเต็มเซลล์บางชนิดเป็นเซลล์พี่เลี้ยงที่ดี ทำให้เซลล์มะเร็งแพร่กระจายได้ ทำให้เกิดความเสี่ยงต่อผู้ป่วยโดยไม่เกิดประโยชน์ หรือแม้แต่ในหลอดทดลองก็ไม่เคยพบว่า สเต็มเซลล์มีฤทธิ์ในการฆ่าเซลล์มะเร็งได้ และที่มีการใช้สเต็มเซลล์อีก คือ การปลูกถ่ายเนื้อเยื่อผิวหนังในผู้ป้วยแผลไฟไหม้ ส่วนการผลูกถ่ายในอวัยวะอื่นยังทำได้ยาก สำหรับกรณีกระแสสเต็มเซลล์พิเศษที่สามารถสร้างเซลล์ร่างกายได้ทุกชนิด ได้แก่ สเต็มเซลล์ตัวอ่อน หรือการเปลี่ยนเซลล์ร่างกายทั่วไปให้เป็นสเต็มเซลล์ที่มีความสามารถคล้ายสเต็มเซลล์ตัวอ่อน สามารถทำได้ในระดับหลอดทเลอง ส่วนในคนยังในการทดลองขั้นต้น ทั่วโลกน้อยกว่า 10 ราย ยังไม่พร้อมนำมาใช้ ขออย่าหลงเชื่อเด็ดขาด
"พูดได้เลยว่าคลินิกหรือสถานที่ต่างๆ ในเมืองไทยที่มีการโฆษณาว่า มีฉีดสเต็มเซลล์ เป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย เพราะแพทยสภารับรองการใช้สเต็มเซลล์เฉพาะการรักษาในระบบเลือดเท่านั้น หากมีใช้ในแง่อื่นถือว่าหลอกลวงทั้งสิ้น แต่ที่นำมาใช้อ้างว่าเป็นสเต็มเซลล์ บอกเลยว่า 90% เป็นของปลอม ไม่รู้ว่านำอะไรมาฉีดให้ นอกจากนี้ จากการที่ผมได้นำครีมที่อ้างมีสเต็มเซลล์เพื่อความงามต่างๆ มาส่องดู ไม่พบเซลล์สักตัว แต่กลับมีโปรตีนบางตัวที่อันตราย บางรายอาจถึงตาย รวมถึงมีสารกดภูมิคุ้มกันที่ฉีดแล้วอาจทำให้กระปรี้กระเปร่า แต่เป็นสารก่อมะเร็ง หรือมียาสเตียรอยด์ ฉีดแล้วมีผลเสียต่ออวัยวะในร่างกายเสื่อม เพราะฉะนั้นการฉีดสเต็มเซลล์แบบที่ยังไม่มีข้อมูลทางวิชาการรองรับ ไม่ควรเชื่อ ไม่ได้ประโยชน์และเสียเงินมากสูญเปล่า" ผศ.นพ.นิพัญจน์กล่าว