ไบโอไทย ตั้งข้อสงสัยอธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา ไม่เพิกถอนคำขอสิทธิบัตร “กัญชา” ทั้งที่ขัดมาตรา 9 กฎหมายให้อำนาจเพิกถอนได้ แต่กลับไม่ทำ จ่อร่วมเอฟทีเอ วอทช์ กพย. แถลงข่าว 14 พ.ย.นี้ ย้ำ ทีมเศรษฐกิจรัฐบาลควรเข้ามาแก้ไข เหตุทำประเทศเสียหาย
จากกรณีกรมทรัพย์สินทางปัญญารับคำยื่นขอสิทธิบัตรกัญชาจากต่างชาติ ทั้งที่ขัดต่อมาตรา 9 ในการยื่นจดสารธรรมชาติจากกัญชา โดยอธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา ระบุว่า จะไม่มีการให้สิทธิบัตรแน่นอน แต่ก็ยังไม่มีการเพิกถอนคำขอสิทธิบัตร ซึ่งทำให้กังวลว่าจะยังได้รับความคุ้มครองตาม ม.36 อยู่นั้น
วันนี้ (13 พ.ย.) นายวิฑูรย์ เลี่ยนจำรูญ ผู้อำนวยการมูลนิธิชีววิถี (ไบโอไทย) กล่าวว่า กรมทรัพย์สินทางปัญญา ไม่ควรรับยื่นคำขอสิทธิบัตรกัญชาจากต่างชาติตั้งแต่แรก เพราะมีการขอจดสารธรรมชาติที่ขัด ม.9 (1) ประเด็นคือ เมื่อรับแล้วก็ไม่เพิกถอน กลับเข้าสู่กระบวนการ และมีการประกาศโฆษณาสิทธิบัตรไปแล้ว อย่างน้อย 8 คำขอสิทธิบัตร อย่างคำขอสิทธิบัตร “ไฟโตแคนนาบินอยด์ในการรักษามะเร็ง” ของบริษัท GW Pharma และ Otzuka Pharmaceutical หมายเลขคำขอสิทธิบัตร 1201004672 ระบบ PCT ก็ประกาศโฆษณาเมื่อวันที่ 9 ต.ค. 2557 ซึ่งขัดต่อกฎหมายอย่างชัดเจน เพราะขอรับสิทธิบัตร “สารสกัดต้นแคนนาบิส (cannabis plant extract)” ซึ่งเป็นสารสกัดจากพืช อันเป็นข้อห้ามตาม ม.9(1) ซึ่งคำขอตัวนี้ ระบุว่า ต้องยื่นตรวจสอบการประดิษฐ์ภายในวันที่ 9 ต.ค. 2562 และระบุอีกว่า กรณีเมื่อสิทธิบัตรได้แล้วจะหมดอายุวันที่ 29 มิ.ย. 2573
“เท่ากับว่า ระหว่างนี้ องค์การเภสัชกรรม (อภ.) ก็ไม่สามารถผลิตสารสกัดจากกัญชาได้เลย รวมทั้งนักวิจัยอื่นๆ ก็ทำอะไรไม่ได้ ซึ่งกรณีนี้ผิดตั้งแต่ต้น เพราะเป็นสารสกัดจากพืช ซึ่งใน พ.ร.บ.สิทธิบัตร ม.28(1) เขียนอย่างชัดเจน ว่า ถ้าอธิบดีพิจารณาเห็นว่าคำขอรับสิทธิบัตรไม่ถูกต้องตาม ม.17 หรือการประดิษฐ์นั้นไม่ได้รับความคุ้มครองตาม ม.9 ให้อธิบดีสั่งยกคำขอรับสิทธิบัตรนั้น และให้พนักงานเจ้าหน้าที่มีหนังสือแจ้งคำสั่งโดยทางไปรษณีย์ลงทะเบียนตอบรับไปยังผู้ขอรับสิทธิบัตร หรือโดยวิธีการอื่นที่อธิบดีกำหนดภายใน 15 วัน นับแต่วันที่อธิบดีมีคำสั่ง แสดงว่า กฎหมายกำหนดอยู่ แต่อธิบดีกลับไม่ทำ นี่คือ คำถามที่สังคมสงสัยว่า เพราะสาเหตุอะไร” นายวิฑูรย์ กล่าว
นายวิฑูรย์ กล่าวว่า จากความไม่ชัดเจนและความเสี่ยงที่ประเทศไทยจะเสียประโยชน์ ผู้ป่วยต่างๆ เสียโอกาสในการใช้ประโยชน์จากสารสกัดจากกัญชา ทางไบโอไทย และ เอฟทีเอ วอทช์ รวมทั้งศูนย์วิชาการเฝ้าระวังและพัฒนาระบบยา (กพย.) จะประชุมหารือเกี่ยวกับท่าทีเรื่องนี้ พร้อมทั้งจะแถลงข่าวต่อสื่อมวลชนในวันที่ 14 พ.ย. เวลา 10.00 น. ที่มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค โดยจะเปิดขั้นตอนการรับสิทธิบัตรของกรมทรัพย์สินทางปัญญา ว่าเป็นอย่างไร และจะส่งผลกระทบอย่างไร หากไม่มีการปฏิรูป หรือจัดการให้เป็นเรื่องเป็นราว เรื่องนี้รัฐบาลควรเข้ามาดำเนินการและหาทางออกได้แล้ว เพราะนี่เป็นเรื่องของทั้งประเทศ ทีมเศรษฐกิจควรเข้ามาดำเนินการเรื่องนี้ เพราะจะส่งผลเสียหายต่อประเทศไทย