กรมวิทย์พัฒนาแล็บตรวจดีเอ็นเอ “วัณโรค” รู้การกลายพันธุ์ไว ลดปัญหาเชื้อดื้อยา

กรมวิทย์ ร่วมคณะแพทยศาสตร์ ม.โตเกียว พัฒนาห้องแล็บตรวจวิเคราะห์รหัสพันธุกรรมเชื้อวัณโรค ด้วยเทคนิควิเคราะห์ลำดับเบสรุ่นใหม่ ช่วยตรวจการกลายพันธุ์ของเชื้อรวดเร็วขึ้น รู้สายพันธุ์ของเชื้อ วางแผนการรักษา ลดปัญหาวัณโรคดื้อยา ให้สูตรยารักษาที่เหมาะสม วางแผนสอบสวนการแพร่กระจายของเชื้อได้

นพ.สุขุม กาญจนพิมาย อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า ก่อนหน้านี้ การถอดรหัสจีโนมของเชื้อวัณโรคจำกัดอยู่เฉพาะงานศึกษาวิจัย และนักวิจัยต้องส่งตัวอย่างไปวิเคราะห์ในต่างประเทศ ดังนั้น สถาบันชีววิทยาศาสตร์ทางการแพทย์ กรมวิทย์ จึงร่วมมือกับคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยโตเกียว พัฒนาบุคลากรและระบบห้องปฏิบัติการวิเคราะห์รหัสพันธุกรรมของเชื้อวัณโรค จนสามารถเปิดบริการตรวจหาลำดับเบสทั้งจีโนมของเชื้อวัณโรค ด้วยเทคนิควิเคราะห์ลำดับเบสรุ่นใหม่ เป็นแห่งแรกของประเทศไทย ทำให้การตรวจหาการกลายพันธุ์ของเชื้อวัณโรคเป็นไปอย่างรวดเร็ว และทราบสายพันธุ์ของเชื้อวัณโรค ช่วยวางแผนการสอบสวนการแพร่กระจายของเชื้อ และทราบภาวะดื้อต่อยาต้านวัณโรค เพื่อเป็นแนวทางพิจารณาสูตรยาที่เหมาะสมในการรักษาผู้ป่วย

นพ.สุขุม กล่าวว่า นอกจากนี้ ยังร่วมกับกรมควบคุมโรค ถอดรหัสจีโนมของเชื้อวัณโรคภายใต้โครงการ National Surveillance of Drug resistance in Tuberculosis ครั้งที่ 5 จำนวน 1,200 ตัวอย่าง เพื่อช่วยให้เข้าใจสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อวัณโรค และวางแผนงานควบคุมวัณโรคสำหรับลดปัญหาวัณโรคดื้อยาของประเทศไทย ทั้งนี้ การตรวจวิเคราะห์ที่พัฒนาขึ้นมีความไว ความจำเพาะสูง ช่วยลดขั้นตอนทางห้องปฏิบัติการทางจุลชีววิทยาสำหรับทดสอบความไวต่อยาต้านวัณโรค ซึ่งต้องใช้เวลาในการทดสอบ 1-2 เดือน ในขณะที่การถอดรหัสจีโนมใช้เวลาในการตรวจวิเคราะห์เพียง 1 สัปดาห์ โดยในปีหน้าจะให้บริการถอดรหัสจีโนมของเชื้อวัณโรคแก่นักวิจัยในประเทศไทย และกลุ่มประเทศอาเซียนอีกด้วย