รำลึกพระคุณ “อาจารย์ใหญ่” อุทิศร่างกายเพื่อวงการแพทย์

กายาลาโลกแล้ว คืนดิน
ดีชั่วกลับได้ยิน กึกก้อง
ดุจเมล็ดแห่งชีวิน หล่นแทบ พสุนธร์เอย
คุณท่านปรากฏพ้อง พฤกษ์เพี้ยงอนุสรณ์

คำปูชนียจริยานุสรณ์ ประพันธ์โดย นายธีรวัฒน์ หมื่นเท นิสิตแพทย์ชั้นปีที่ 2 คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

“อาจารย์ใหญ่” คือ ร่างกายของมนุษย์ ผู้ซึ่งแสดงเจตจำนงไว้อย่างชัดเจนในการบริจาคร่างกายเป็น กายวิทยาทานก่อนเสียชีวิต เพื่อให้นิสิตแพทย์ได้ใช้ร่างกายในการศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับกายวิภาคศาสตร์ของมนุษย์ และนำความรู้ที่ได้รับไปใช้ต่อลมหายใจให้ผู้ป่วยในอนาคต

ฝ่ายกายวิภาคศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ร่วมกับคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดพิธีพระราชทานเพลิงศพผู้อุทิศร่างกายเพื่อการศึกษา (เป็นกรณีพิเศษ) ประจำปีการศึกษา 2560 เพื่อแสดงความกตัญญูกตเวทิตาและไว้อาลัยแด่ผู้อุทิศร่างกายเพื่อการศึกษาหรืออาจารย์ใหญ่ของนิสิตแพทย์ โดยมี คณาจารย์ แพทย์ นิสิตแพทย์ชั้นปีที่ 2 คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และญาติอาจารย์ใหญ่ เข้าร่วมพิธี เมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม 2561 ณ วัดธาตุทอง กรุงเทพฯ โดยก่อนหน้านี้ เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม 2561 ได้จัดพิธีบวงสรวง บรรจุร่าง และขอขมาผู้อุทิศร่างกายเพื่อการศึกษาไปแล้ว ซึ่งมูลนิธิป่อเต็กตึ๊งได้สนับสนุนโลงศพและอุปกรณ์ต่างๆ ในครั้งนี้ด้วย

หลังจากพิธีพระราชทานเพลิงศพ ได้นำร่างอาจารย์ใหญ่แยกฌาปนกิจตามวัดต่างๆ ระหว่างวันที่ 7 - 11 พฤษภาคม 2561 จำนวน 26 วัด ได้แก่ วัดคลองเตยใน วัดดวงแข วัดด่านสำโรง วัดตรีทศเทพวรวิหาร วัดเทพลีลา วัดเทวสุนทร วัดบวรมงคลราชวรวิหาร วัดบางนานอก วัดบางบัว วัดบำเพ็ญเหนือ วัดบึงทองหลาง วัดประดู่ธรรมาธิปัตย์ วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร วัดอภัยทายาราม วัดดิสหงษาราม วัดราชสิทธารามราชวรวิหาร วัดราษฎร์บำรุง วัดลาดกระบัง วัดลาดบัวขาว (ราชโยธา) เขตสะพานสูง วัดลาดปลาเค้า วัดวชิรธรรมสาธิตวรวิหาร วัดศรีเอี่ยม วัดพุทธสยาม วัดสุทธิวราราม และ วัดโสมนัสวรวิหาร จากนั้นทำพิธีลอยอังคารในวันที่ 15 พฤษภาคม 2561

รศ.นพ.ธันวา ตันสถิตย์ ผู้อำนวยการศูนย์ฝึกผ่าตัด โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย กล่าวว่า ในปีการศึกษา 2560 มีจำนวนอาจารย์ใหญ่รวมทั้งสิ้น 325 ท่าน ในการเรียนวิชากายวิภาคศาสตร์ จะใช้ร่างอาจารย์ใหญ่ 1 ร่าง ต่อนิสิตแพทย์ 6 คน รวมแต่ละปีการศึกษาประมาณ 50 กว่าร่าง ส่วนร่างอาจารย์ที่เหลือจะเป็นการต่อยอดของแพทย์เฉพาะทาง เหตุผลที่เรียกผู้อุทิศร่างกายเพื่อการศึกษาว่า “อาจารย์ใหญ่” เพื่อต้องการยกย่องและเชิดชูเกียรติที่ท่านได้สละร่างกายให้นิสิตแพทย์ได้ศึกษา เปรียบเสมือนอาจารย์ที่ให้ความรู้ด้านการแพทย์โดยใช้ร่างกายแทนคำพูด สร้างแพทย์ให้มีความเชี่ยวชาญก่อประโยชน์แก่สังคมไทยและสังคมโลก จึงถือได้ว่าอาจารย์ใหญ่ เป็นการทำกุศลครั้งสุดท้ายหลังเสียชีวิต ที่สร้างคุณประโยชน์ให้วงการแพทย์อย่างแท้จริง

“การอุทิศร่างกายเพื่อการศึกษาทางการแพทย์ ช่วยให้การแพทย์ไทยพัฒนาแบบก้าวกระโดด เพราะนอกจากเป็นการเรียนรู้พื้นฐานทางกายวิภาคศาสตร์ของนิสิตแพทย์ ผู้อุทิศร่างกายยังเป็นครูผู้ให้การฝึกอบรมทักษะการช่วยชีวิตผู้ป่วยหรือการผ่าตัดขั้นสูง ซึ่งในแต่ละปี คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จำเป็นต้องใช้ร่างอาจารย์ใหญ่มากกว่า 250 - 300 ท่าน โดยร่างของผู้บริจาคร่างกายเพื่อการศึกษา จะได้รับการทำพิธีทางศาสนาหลังผ่านการเป็นอาจารย์ใหญ่ ด้วยพิธีพระราชทานเพลิงศพอย่างสมเกียรติ” รศ.นพ.ธันวา กล่าว

ผู้มีความประสงค์จะอุทิศร่างกายเพื่อการศึกษาเมื่อถึงแก่กรรม สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมและแสดงความจำนงบริจาคร่างกายได้ที่ ศาลาทินทัต โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย หรือบริจาคออนไลน์ได้ที่ www.redcross.or.th ผู้มีจิตศรัทธาสามารถร่วมสร้างกุศล โดยบริจาคเงินผ่านบัญชีธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาสภากาชาดไทย ชื่อบัญชี กองทุนสภากาชาดไทยเพื่อการบริจาค เลขที่บัญชี 045-2-88000-6 เพื่อสมทบ “เงินฝากเพื่อพัฒนาอาจารย์ใหญ่” หมายเลขบัญชี 4300071 และบัญชี มูลนิธิคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เลขที่บัญชี 045-2-02069-8 สอบถามโทร. 0 2256 4281, 0 2256 4628 และ 1664 ในวันและเวลาราชการ