เทคนิคฝึกสมองสำหรับคนสมาธิสั้น / ดร.สุพาพร เทพยสุวรรณ

คนที่สมาธิสั้นมักมีปัญหาในการทำงาน เพราะมักจะมีอะไรที่รบกวนสมาธิให้วอกแวกได้เสมอ ไม่สามารถจดจ่อในงานที่ทำได้ แต่ในเวลาเดียวกันคนที่มีสมาธิสั้นสามารถประสบความสำเร็จในชีวิตได้ หากมีการจัดระเบียบในชีวิตประจำวัน ในสังคม รวมทั้งจัดระเบียบภายในบ้านด้วย ดังนี้

-ที่ทำงาน

หลีกเลี่ยงสิ่งที่รบกวนสมาธิในขณะทำงาน เช่นเสียงรบกวนพูดคุยของเพื่อนร่วมงาน อาจใช้ที่เสียบหูฟังฟังดนตรี หรือเพลงคลาสสิกแทนเสียงรบกวนต่างๆ และปิดเสียงโทรศัพท์มือถือ ปิดเสียงเครื่องคอมพิวเตอร์หรือสื่อเทคโนโลยีต่างๆ ที่สามารถรบกวนสมาธิได้

แบ่งชิ้นงานที่ใหญ่ออกเป็นส่วนย่อยๆ และจัดตารางเวลาการทำงานแต่ละวันให้ถึงเป้าหมายที่วางไว้ และให้รางวัลกับตัวเองเมื่อทำงานสำเร็จถึงเป้าหมายนั้น เช่น ออกไปเดินเล่น ดาวน์โหลดเพลงใหม่ กาแฟสักถ้วย เป็นต้น

หาเวลาเคลื่อนไหวร่างกาย คนที่มีสมาธิสั้นส่วนใหญ่จะใช้เวลานั่งทำงานอยู่กับโต๊ะไม่ได้นานนัก ดังนั้นเมื่อรู้สึกเบื่อหรือไม่สามารถทำงานต่อไปได้ให้เราออกไปข้างนอกแล้วไปเดินเล่น ออกกำลังกาย พักสักชั่วขณะหนึ่ง ดื่มน้ำหรือเดินขึ้นลงบันไดหลายๆ ครั้ง

ใช้เครื่องช่วยจำ เขียนจดโน้ตในระหว่างการประชุมหรือบันทึกเสียงเพื่อที่สามารถนำกลับมาฟังได้อีกครั้งหนึ่งเขียนโน้ตสั้นๆ ในสิ่งที่เราต้องจำไว้ที่สมุดหรือที่โทรศัพท์มือถือเพื่อกันลืม และวางไว้ในที่ที่สามารถเห็นได้ชัดจัดการวางแผนงานในแต่ละวัน ที่สามารถติดตามงานต่างๆ และกลับมาเช็กในตารางงานอยู่เสมอ

จัดความสำคัญของงานโดยในแต่ละวันให้จัดลำดับความสำคัญของงาน 3 ชิ้นที่ต้องทำในแต่ละวันนั้นให้สำเร็จและถามตัวเองว่าเราทำ3สิ่งนั้นสำเร็จหรือยัง

-ทางสังคม

ชีวิตทางสังคมของคนสมาธิสั้นอาจมีปัญหาในการมีสมาธิในการจดจ่อหรือมีปัญหาทางด้านสังคมเนื่องจากไม่สามารถตามทันในสิ่งที่คนอื่นกำลังพูดหรือสนทนากันได้ สิ่งที่จะช่วยทางด้านสังคมของคนสมาธิสั้นได้ ก็คือ

พูดย้ำข้อความนั้นอีกครั้ง เพื่อช่วยให้สมาธิของตัวเองดีขึ้นและสามารถจำถึงรายละเอียดต่างๆ ได้โดยในการพูดสนทนากับคนอื่น จึงควรย้ำข้อความที่คุยกันยกตัวอย่างเช่นพูดชื่อของคนที่เพิ่งได้รับการแนะนำให้รู้จักซ้ำอีกครั้งหนึ่ง เช่นยินดีที่ได้ที่รู้จักคุณแพงค่ะ หรือย้ำรายละเอียดที่สำคัญเช่นเมื่อสักครู่ได้ยินว่าเราจะมีนัดกันตอนสองทุ่มใช่ไหมคะ เป็นต้น

เฝ้าดูคนอื่น เราสามารถเรียนรู้หลายสิ่งหลายอย่างได้ทางสังคมจากการเฝ้าดูคนอื่นหากมีคนที่ทำงานหรือดาราในทีวีที่เราชื่นชอบให้เราสังเกตบุคลิกลักษณะและพยายามทำตามหรือเลียนแบบเพื่อนำมาใช้ปรับปรุงในชีวิตของเรา

สังเกตคำเฉลยหรือคำใบ้จากบุคคลอื่น ยกตัวอย่าง เช่น ฟังการสนทนาของคนอื่นและพยายามสังเกตท่าทีและสิ่งที่บอกใบ้ในลักษณะท่าทางของคนต่างๆ เหล่านั้นเช่นน้ำเสียงภาษาท่าทางหรือการเลือกใช้คำพูดเมื่อเรามี จุดสนใจต่อรายละเอียดต่างๆ เหล่านี้จะช่วยให้เราสามารถเข้าใจถึงสิ่งที่คนเรานั้นกำลังสื่อความหมายออกมาได้

-ที่บ้าน

พยายามจัดสิ่งต่างๆ ภายในบ้านอย่างเป็นระเบียบ เพราะจะทำให้เรารู้สึกสบายใจและไม่กระวนกระวายใจด้วย

จัดข้าวของให้เป็นระเบียบ เมื่อกลับถึงบ้านอาจมีสิ่งที่วางไว้ไม่เป็นระเบียบและเกะกะวุ่นวายทำให้เรารู้สึกปวดหัวได้ดังนั้นให้เราใช้เวลาในแต่ละคืน 10 นาทีจัดระเบียบข้าวของภายในบ้านเก็บข้าวของต่างๆ ให้เข้าที่เข้าทางใน 10 นาทีนั้นทุกวัน

ของทุกอย่างถูกจัดวางในที่ของมัน เพื่อที่เราจะไม่เสียเวลาที่จะมองหาสิ่งเรานั้นและช่วยให้จัดหามาใช้และเก็บได้ง่าย

มีชั้นวางของและช่องเก็บของที่สามารถมองเห็นได้ชัดเจน แยกเก็บข้าวของต่างๆ เป็นหมวดหมู่ เช่น ช่องหนึ่งเก็บเครื่องสำอางอีกช่องเก็บเครื่องประดับ ชุดชั้นในผ้ากันเปื้อน ของเล่นถุงมือ หมวกและงานศิลปะต่างๆ เป็นต้น

มีกล่องสำหรับข้าวของที่ไม่ได้ใช้ และพร้อมสำหรับการนำไปบริจาควางไว้ในสัดส่วนที่เห็นชัดเจนเพื่อจะรู้ว่าสิ่งเหล่านี้คือสิ่งที่ไม่ได้ใช้แล้ว

เก็บข้าวของต่างๆ ในกล่องพลาสติกที่สามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจนว่ามีอะไรอยู่ในนั้น

วางของที่ต้องใช้ในชีวิตประจำวันที่ชัดเจนและสามารถเห็นได้ชัด เช่น มีตะกร้า สำหรับเก็บกุญแจ กระเป๋าโทรศัพท์แว่นตา วางในมุมให้เห็นได้ชัดเจนก่อนออกจากบ้านทุกๆ วัน เป็นต้น

จัดเตรียมวางแผนในเรื่องของการทำอาหาร โดยใช้เวลาสอง 3 นาทีในแต่ละวันตัดสินใจว่าจะรับประทานอะไรในสัปดาห์นี้และเขียนลงในกระดาษวางแผนว่าจะต้องซื้ออะไรในการทำอาหารในแต่ละสัปดาห์วางแผนในการซื้อกับข้าวต่างๆ และเตรียมเก็บไว้ในตู้เย็น จดบันทึกว่าการทำอาหารในแต่ละมื้อจะต้องใช้เครื่องปรุงอะไรบ้างก่อนที่จะไปที่ตลาด และซื้อสิ่งของที่จดบันทึกไว้นั้น หรือมีการเตรียมอาหารที่จะทำไว้ล่วงหน้า เช่น ล้างผัก ผลไม้ เตรียมไว้ หรือนำไก่ออกมาจากช่องแข็ง เป็นต้น

สิ่งเหล่านี้เป็นวิธีง่ายๆ ที่เราสามารถช่วยคนที่มีสมาธิสั้นได้สามารถดำเนินชีวิตตามกิจวัตรประจำวันได้ปกติมีเครื่องช่วยจำและมีการวางแผนที่ชัดเจนแน่นอน ซึ่งการกระทำเหล่านี้จะช่วยให้คนที่มีสมาธิสั้นหรือคนขี้ลืมประสบความสำเร็จได้ง่ายขึ้น เป็นกำลังใจให้ทุกครอบครัวเสมอค่ะ