WHO ประกาศ “ไทย” แก้ปัญหาโรคไม่ติดต่ออันดับ 1 ในเอเชีย เทียบเท่าฟินแลนด์ เดินหน้ามาตรการ Best Buy ลดเจ็บตายโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ตั้งเป้าลดตาย 1 ใน 3 ในปี 2573
วันนี้ (9 ต.ค.) ที่โรงแรมริเวอร์ไซต์ สามพราน จ.นครปฐม นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) และรองประธานกรรมการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) คนที่ 1 กล่าวในงานประชุมเชิงปฏิบัติการระดับภูมิภาคเอเชียใต้และตะวันออก เพื่อการป้องกันและควบคุมโรคไม่ติดต่อ จัดโดยองค์การอนามัยโลกประจำภูมิภาคเอเชียใต้และตะวันออก (WHO-SEARO) สสส. สํานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) และ สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ ว่า กลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) เป็นวิกฤตที่ต้องแก้ไขอย่างเร่งด่วนทั้งระดับประเทศและนานาชาติ ในแต่ละปีมีประชากรมากถึง 16 ล้านคนทั่วโลก ที่ต้องเสียชีวิตก่อนวัยอันควร จากโรคหัวใจ ปอด โรคหลอดเลือดในสมอง โรคมะเร็ง และโรคเบาหวาน ซึ่ง 80% มาจากประชากรในประเทศที่มีรายได้น้อยถึงปานกลางอย่างประเทศในภูมิภาคเอเชียใต้และตะวันออก จึงเป็นที่มาของการกำหนดเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนขององค์การสหประชาชาติ เพื่อลดอัตราการเสียชีวิตให้ได้ 1 ใน 3 ภายในปี 2573
นพ.ปิยะสกล กล่าวว่า การป้องกันและควบคุม NCDs ต้องอาศัยการทำงานร่วมกันในทุกระดับ ตั้งแต่นโยบายไปจนถึงประชาชน การมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนทั้งในและนอกภาคสาธารณสุข โดยเน้นมาตรการที่คุ้มทุนและมีประสิทธิผล หรือที่เรียกว่า “Best Buys” รวมถึงการมีกลไกสนับสนุนให้เกิดความต่อเนื่องและยั่งยืน ได้แก่ ระบบประกันสุขภาพถ้วนหน้าและกลไกทางการเงินรูปแบบใหม่เพื่อสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ ซึ่งต้องอาศัยความร่วมมือ 3 ระดับ คือ 1. ระดับนโยบาย นำโดย สธ. และองค์กรสุขภาพที่ไปในทิศทางเดียวกัน 2. ระบบสุขภาพโดยยกระดับการให้บริการของระบบสาธารณสุขมูลฐานเพื่อลดความเหลื่อมล้ำ และ 3. ระดับสังคมเพื่อสร้างความตระหนักรู้แก่ประชาชน
“ประเทศไทยมีอัตราการเสียชีวิตจาก 4 โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง อย่างโรคหัวใจ ปอด หลอดเลือดในสมอง มะเร็ง และเบาหวาน ซึ่งที่ผ่านมา มีการรณรงค์ การเก็บภาษีบาป เพิ่มภาษีเครื่องดื่มหวาน โดยมีความร่วมมือจาก สสส. ภาคเอกชนและประชาสังคมช่วยรณรงค์ ทำให้องค์การอนามัยโลกประกาศให้ปีนี้มาตรการการดูแลและการรณรงค์เรื่อง NCDs ของไทยได้คะแนนสูงขึ้นจากปี 2558 ที่ได้ 8 คะแนน โดยปีนี้ได้ 12 คะแนน จากคะแนนเต็ม 19 คะแนน ซึ่งถือว่าอยู่ในระดับที่ดีที่สุดในเอเชีย ใกล้เคียงกับฟินแลนด์ แต่ก็ไม่ควรชะล่าใจ สิ่งสำคัญคือต้องทำให้คนไทยตระหนักรู้ถึงความเสี่ยง ทำให้เป็นหมอของตัวเองเพื่อดูแลตัวเอง” รมว.สธ. กล่าว
ดร.เดเนียล เคอร์เตส ผู้แทนองค์การอนามัยโลกประจำประเทศไทย กล่าวว่า โรคไม่ติดต่อเรื้อรังเป็นปัญหาที่สำคัญมาก โดยคาดการณ์ว่าในภูมิภาคเอเชียใต้และตะวันออก มีประชากรราว 8.5 ล้านราย หรือเฉลี่ยวันละ 23,000 ราย ที่เสียชีวิตจาก NCDs ในแต่ละปี ในส่วนประเทศไทยต้องขอชื่นชม สสส. สปสช. และกระทรวงสาธารณสุข ที่มีส่วนสำคัญในการผลักดันงานด้าน NCDs อย่างเข้มแข็ง ซึ่งการแก้ไขปัญหา NCDs ของภูมิภาคนับว่าอยู่ในระดับที่น่าพอใจ อย่างไรก็ตาม ยังมีประชากรอย่างน้อย 130 ล้านคนในภูมิภาคที่ยังไม่สามารถเข้าถึงบริการที่จำเป็น ซึ่งคาดว่าจำนวนผู้ป่วย NCDs ที่ไม่ได้รับการดูแลรักษาจะสูงกว่านี้ จึงไม่สามารถทอดทิ้งคนเหล่านี้ได้ สิ่งที่เราต้องให้ความสำคัญ คือ การยกระดับศักยภาพของสถานบริการระดับปฐมภูมิในการตรวจ รักษา และติดตามอาการของผู้ป่วย NCDs ซึ่งการใช้ระบบสาธารณสุขมูลฐานเป็นกลไกขับเคลื่อนการจัดการปัญหา NCDs จะช่วยให้บรรลุเป้าหมายการเข้าถึงยาและเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่จำเป็นต่อ NCDs ครอบคลุมถึง 80% ภายในปี 2568
