โดย..ผศ.นพ. สนทรรศ บุษราทิจ ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
ทำไมถึงต้องเลิกบุหรี่ ?
บุหรี่เป็นอันตรายต่อสุขภาพอย่างมาก ผู้ที่สูบบุหรี่มีโอกาสป่วยเป็นโรคต่างๆ เช่น โรคมะเร็ง โรคหลอดเลือดสมอง โรคหัวใจ หรือ โรคถุงลมโป่งพอง มากกว่าคนที่ไม่ได้สูบบุหรี่ นอกจากอันตรายที่เกิดกับผู้ที่สูบบุหรี่โดยตรงแล้ว ผู้ที่ไม่ได้สูบแต่ได้รับควันบุหรี่ก็มีความเสี่ยงที่จะป่วยเป็นโรคเหล่านี้เพิ่มขึ้นด้วย
เลิกบุหรี่ด้วยตนเองทำอย่างไร
1. หาเหตุผลให้ตนเองว่า เลิกบุหรี่เพราะอะไร
บุหรี่เป็นสารเสพติดที่เลิกได้ยากมากชนิดหนึ่ง ดังนั้น ผู้ที่จะเลิกบุหรี่ได้สำเร็จส่วนใหญ่ต้องมีความมุ่งมั่นที่จะเลิก วิธีหนึ่งที่จะสร้างความมุ่งมั่นได้ คือ การหาเหตุผลให้ตนเองว่าทำไมถึงต้องเลิกบุหรี่ เช่น เหตุผลด้านสุขภาพทั้งของตนเอง หรือ สมาชิกอื่นในครอบครัว เช่น ภรรยา ลูก หรือ หลาน หรือ เหตุผลด้านการเงิน
2. กำหนดวันที่จะเลิกให้ชัดเจน
เมื่อตัดสินใจที่จะเลิกบุหรี่แล้ว ควรกำหนดวันที่จะเลิกสูบให้ชัดเจน โดยจะกำหนดวันใดก็ได้เป็นวันเริ่มต้นเลิกสูบบุหรี่ แต่ควรเริ่มภายใน 2 สัปดาห์ ถ้าใกล้วันสำคัญ เช่น วันปีใหม่ วันเกิด อาจใช้วันเหล่านี้เป็นวันเริ่มต้นของการเลิกสูบบุหรี่ได้
3. บอกคนรอบข้าง เช่น คนในครอบครัว เพื่อน หรือ ผู้ร่วมงานให้ทราบว่าเราได้ตัดสินใจที่จะเลิกบุหรี่
การที่คนอื่นทราบว่าเรากำลังพยายามเลิกสูบบุหรี่คนเหล่านี้ส่วนใหญ่จะคอยเป็นกำลังใจหรือเตือนเราเมื่อเราจะสูบบุหรี่ นอกจากนี้ ยังทำให้เราไมค่อยกล้าสูบต่อหน้าคนเหล่านี้
4. ทิ้งบุหรี่และอุปกรณ์เกี่ยวกับการสูบบุหรี่
ทิ้งบุหรี่และอุปกรณ์เกี่ยวกับการสูบบุหรี่ เช่น ที่เขี่ยบุหรี่ หรือ ไฟแช็ก โดยคืนก่อนวันเริ่มต้นเลิกบุหรี่ให้ทิ้งบุหรี่และอุปกรณ์ต่างๆ ให้หมด เพราะถ้าไม่มีบุหรี่เราก็ไม่สามารถสูบบุหรี่ได้ นอกจากนี้ ถ้ามีการซื้อบุหรี่และนึกได้ให้ทิ้งบุหรี่ที่เหลือทั้งหมด ไม่ให้เก็บไว้สูบต่อ
5. ใช้หมากฝรั่งเลิกบุหรี่ (nicotine gum) หรือแผ่นแปะ (nicotine patch)
ระหว่างเลิกบุหรี่อาจมีอาการอยากบุหรี่ บางคนมีอารมณ์หงุดหงิด กระวนกระวายร่วมด้วย การใช้หมากฝรั่งเลิกบุหรี่หรือแผ่นแปะเลิกบุหรี่นี้สามารถช่วยลดอาการต่างๆ จากการเลิกบุหรี่ได้
6. ห้ามท้อแท้
ผู้ที่เลิกบุหรี่ได้สำเร็จส่วนใหญ่ไม่ได้เลิกได้สำเร็จในการพยายามเลิกครั้งแรก หลายคนต้องพยายามหลายครั้งถึงจะเลิกได้สำเร็จ ดังนั้นถ้าเราเลิกไม่ได้ในครั้งแรกอย่าท้อแท้ให้เริ่มต้นใหม่
7. ถ้าพยายามแล้วแต่ไม่สำเร็จให้ปรึกษาแพทย์ หรือ คลินิกเลิกบุหรี่ เพื่อรับการช่วยเหลือเพิ่มเติม
8. ไม่ควรใช้บุหรี่ไฟฟ้าในการเลิกบุหรี่
ไม่ควรใช้บุหรี่ไฟฟ้าในการเลิกบุหรี่ เพราะบุหรี่ไฟฟ้าไม่ได้ปลอดภัย การที่ร่างกายได้รับนิโคตินปริมาณสูงๆ อาจเป็นอันตรายได้ และมีรายงานว่า มีผู้ที่เสียชีวิตจากการสูบบุหรี่ไฟฟ้า นอกจากนี้ น้ำยาที่ใช้สำหรับบุหรี่ไฟฟ้าเมื่อโดนความร้อนแล้ว จะมีปฏิกิริยาทำให้เปลี่ยนเป็นสารก่อมะเร็ง ซึ่งจะทำอันตรายให้กับผู้สูบได้
///////////////////////////////////////////////////
กิจกรรมดีๆ ที่ศิริราช
#นิทรรศการ “ตามรอยพระราชปณิธานพระภูมิพล” ซึ่งได้อัญเชิญหลักการทรงงาน 23 ประการมาเผยแพร่ เพื่อให้ได้มีโอกาสศึกษาเรียนรู้และน้อมนำองค์ความรู้ไปประพฤติปฏิบัติอันจะส่งผลให้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ขอเชิญชวน นักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป เข้าชมถึงวันที่ 15 กันยายน 2560 ณ ศาลาศิริราช ๑๐๐ ปี สอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 2419 9435
#24 กันยายน “วันมหิดล” ขอเชิญร่วมสร้างกุศล บริจาคพร้อมรับธงวันมหิดลที่ระลึก ช่วยผู้ป่วยด้อยโอกาส รพ.ศิริราช ร่วมกับนักศึกษามหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตบางกอกน้อย ที่ออกไปขอรับบริจาคตั้งแต่บัดนี้จากทั้งในกรุงเทพฯและจังหวัดใกล้เคียง หรือแจ้งความจำนงผ่าน www.si.mahidol.ac.th/siriraj_found/gift.htm สอบถามเพิ่มเติม โทร. 0 2419 7646-8