สำนักช่างสิบหมู่ระดมช่าง - จิตอาสา บูรณะราชรถราชยาน ซึ่งหลายส่วนใกล้แล้วเสร็จ
นางวิจิตร์ ไชยวิชิต หัวหน้ากลุ่มประณีตศิลป์ และ นักวิชาการช่างศิลป์ชำนาญการ สำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร กล่าวถึงความคืบหน้าการบูรณปฏิสังขรณ์ราชรถ ราชยาน ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ว่า ขณะนี้สำนักช่างสิบหมู่ ได้ดำเนินการบูรณราชรถราชยานคืบหน้าไปมาก โดยในส่วนของการบูรณะพระมหาพิชัยราชรถ ได้ทำการปิดทองประดับกระจกได้ค่อนข้างมากแล้ว ส่วนราชรถน้อย หมายเลข ร.9784 ได้ทำการเสริมความมั่นคงแข็งแรงของลวดลายไม้แต่ละชิ้น เนื่องจากมีบางชิ้นไม้มีลวดลายที่ชำรุดทรุดโทรม ก็ได้ทำการเพลาะเสริมไม้เข้าไปใหม่และแกะสลักลวดลายให้มีความคมชัดสวยงามดังเดิม ส่วนไม้ชิ้นใดที่ชำรุดเสื่อมสภาพ มีลักษณะเปื่อยยุ่ย จะต้องเปลี่ยนใหม่ โดยได้ทำการประกอบเทียบลวดลายกับของเดิม และนำมาเขียนแบบ จากนั้นจะทำการแกะสลักไม้ขึ้นใหม่ทั้งชิ้น ซึ่งการบูรณะซ่อมแซมทุกชิ้นต้องทำให้ด้วยความประณีต เพื่อให้งานออกมาสวยงามเหมือนเดิมทุกประการ
นางวิจิตร์ กล่าวว่า การบูรณะพระที่นั่งราเชนทรยาน สำหรับอัญเชิญพระบรมอัฐิ ในหลวงรัชกาลที่ ๙ จากลานพระราชพิธีท้องสนามหลวง สู่พระบรมมหาราชวังนั้น ทีมช่างสิบหมู่ได้บูรณะซ่อมแซมไปค่อนข้างมากแล้วเช่นกัน โดยทำการล้างลอกสีให้เห็นลวดลายที่คมชัด และกำลังเตรียมพื้นสำหรับการลงรักปิดทองให้มีความวิจิตรงดงาม ส่วนงานจัดสร้างพระราเชนทรยานน้อยขึ้นใหม่ สำหรับอัญเชิญพระบรมราชสรีรางคาร ได้ดำเนินการจัดทำในส่วนโครงสร้างไม้ไปพอสมควรแล้ว ทั้งในส่วนของการแกะสลักลวดลายไม้ ซึ่งอยู่ระหว่างดำเนินการแกะโกลนหุ่น ก่อนนำไปแกะสลักเป็นลวดลายกาบพรหมศร และ ลายกระจังปฏิญาณ สำหรับประดับรอบแผงพนัก นอกจากนี้ ยังได้ดำเนินการจัดทำผ้าม่าน และส่วนประกอบของพระมหาพิชัยราชรถ ซึ่งดำเนินการถึงขั้นต่อกระดาษลวดลาย และดำเนินการปิดทองประดับกระจก ขณะเดียวกัน ยังมีงานเย็บผ้าลายทองแผ่ลวดธงสามชายประกอบเป็นธงงอนประจำราชรถ ซึ่งหลายส่วนดำเนินการใกล้แล้วเสร็จ
“การบูรณะพระที่นั่งราเชนทรยานนั้น ทางทีมช่างสิบหมู่ได้ทำการลอกผิวที่มีลายตื้นเขินทั้งองค์ เพื่อให้เห็นลวดลายที่คมชัด ซึ่งได้นำส่วนประกอบที่เป็นลวดลายทั้งหมดที่สามารถถอดได้แยกออกมาแต่ละชิ้น และนำมาทำความสะอาดด้วยแอลกอฮอล์ ก่อนที่จะลงรักจีน - ไทย ผสมกันประมาณ 3 ครั้ง เพื่อรักษาเนื้อไม้ จากนั้นก็จะทำการปิดทองทั้งองค์แล้วจึงนำชิ้นส่วนต่างๆ ไปประกอบดังเดิม” นางวิจิตร์ กล่าวต่อว่า ในส่วนนี้มีจิตอาสาเข้ามาช่วยปฏิบัติงานและช่วยเหลืองานได้ค่อนข้างมากภายใต้การแนะนำและดูแลโดยเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญของสำนักช่างสิบหมู่ เนื่องจากการดำเนินงานในแต่ละส่วนต้องใช้ความระมัดระวังค่อนข้างมาก โดยกำขับให้ผู้ปฏิบัติงานทุกคนพยายามโดนเนื้อไม้ให้น้อยที่สุด เพราะไม้แต่ละชิ้นมีอายุเป็นร้อยปี เพื่ออนุรักษ์ไว้ให้คงอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์มากที่สุด
นางวิจิตร์ ไชยวิชิต หัวหน้ากลุ่มประณีตศิลป์ และ นักวิชาการช่างศิลป์ชำนาญการ สำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร กล่าวถึงความคืบหน้าการบูรณปฏิสังขรณ์ราชรถ ราชยาน ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ว่า ขณะนี้สำนักช่างสิบหมู่ ได้ดำเนินการบูรณราชรถราชยานคืบหน้าไปมาก โดยในส่วนของการบูรณะพระมหาพิชัยราชรถ ได้ทำการปิดทองประดับกระจกได้ค่อนข้างมากแล้ว ส่วนราชรถน้อย หมายเลข ร.9784 ได้ทำการเสริมความมั่นคงแข็งแรงของลวดลายไม้แต่ละชิ้น เนื่องจากมีบางชิ้นไม้มีลวดลายที่ชำรุดทรุดโทรม ก็ได้ทำการเพลาะเสริมไม้เข้าไปใหม่และแกะสลักลวดลายให้มีความคมชัดสวยงามดังเดิม ส่วนไม้ชิ้นใดที่ชำรุดเสื่อมสภาพ มีลักษณะเปื่อยยุ่ย จะต้องเปลี่ยนใหม่ โดยได้ทำการประกอบเทียบลวดลายกับของเดิม และนำมาเขียนแบบ จากนั้นจะทำการแกะสลักไม้ขึ้นใหม่ทั้งชิ้น ซึ่งการบูรณะซ่อมแซมทุกชิ้นต้องทำให้ด้วยความประณีต เพื่อให้งานออกมาสวยงามเหมือนเดิมทุกประการ
นางวิจิตร์ กล่าวว่า การบูรณะพระที่นั่งราเชนทรยาน สำหรับอัญเชิญพระบรมอัฐิ ในหลวงรัชกาลที่ ๙ จากลานพระราชพิธีท้องสนามหลวง สู่พระบรมมหาราชวังนั้น ทีมช่างสิบหมู่ได้บูรณะซ่อมแซมไปค่อนข้างมากแล้วเช่นกัน โดยทำการล้างลอกสีให้เห็นลวดลายที่คมชัด และกำลังเตรียมพื้นสำหรับการลงรักปิดทองให้มีความวิจิตรงดงาม ส่วนงานจัดสร้างพระราเชนทรยานน้อยขึ้นใหม่ สำหรับอัญเชิญพระบรมราชสรีรางคาร ได้ดำเนินการจัดทำในส่วนโครงสร้างไม้ไปพอสมควรแล้ว ทั้งในส่วนของการแกะสลักลวดลายไม้ ซึ่งอยู่ระหว่างดำเนินการแกะโกลนหุ่น ก่อนนำไปแกะสลักเป็นลวดลายกาบพรหมศร และ ลายกระจังปฏิญาณ สำหรับประดับรอบแผงพนัก นอกจากนี้ ยังได้ดำเนินการจัดทำผ้าม่าน และส่วนประกอบของพระมหาพิชัยราชรถ ซึ่งดำเนินการถึงขั้นต่อกระดาษลวดลาย และดำเนินการปิดทองประดับกระจก ขณะเดียวกัน ยังมีงานเย็บผ้าลายทองแผ่ลวดธงสามชายประกอบเป็นธงงอนประจำราชรถ ซึ่งหลายส่วนดำเนินการใกล้แล้วเสร็จ
“การบูรณะพระที่นั่งราเชนทรยานนั้น ทางทีมช่างสิบหมู่ได้ทำการลอกผิวที่มีลายตื้นเขินทั้งองค์ เพื่อให้เห็นลวดลายที่คมชัด ซึ่งได้นำส่วนประกอบที่เป็นลวดลายทั้งหมดที่สามารถถอดได้แยกออกมาแต่ละชิ้น และนำมาทำความสะอาดด้วยแอลกอฮอล์ ก่อนที่จะลงรักจีน - ไทย ผสมกันประมาณ 3 ครั้ง เพื่อรักษาเนื้อไม้ จากนั้นก็จะทำการปิดทองทั้งองค์แล้วจึงนำชิ้นส่วนต่างๆ ไปประกอบดังเดิม” นางวิจิตร์ กล่าวต่อว่า ในส่วนนี้มีจิตอาสาเข้ามาช่วยปฏิบัติงานและช่วยเหลืองานได้ค่อนข้างมากภายใต้การแนะนำและดูแลโดยเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญของสำนักช่างสิบหมู่ เนื่องจากการดำเนินงานในแต่ละส่วนต้องใช้ความระมัดระวังค่อนข้างมาก โดยกำขับให้ผู้ปฏิบัติงานทุกคนพยายามโดนเนื้อไม้ให้น้อยที่สุด เพราะไม้แต่ละชิ้นมีอายุเป็นร้อยปี เพื่ออนุรักษ์ไว้ให้คงอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์มากที่สุด