สมเด็จพระเทพฯ เสด็จทอดพระเนตรการก่อสร้างพระเมรุมาศ

สมเด็จพระเทพฯ เสด็จฯส่วนพระองค์ทอดพระเนตรการก่อสร้างพระเมรุมาศ ด้าน กรมศิลป์ เผย ภาพรวมจัดสร้างพระเมรุมาศกว่า 30% ติดตั้งลิฟต์ 2 จุด พร้อมส่ง 3 แบบซุ้มถวายดอกไม้จันทน์ให้ กทม. มท. และ กต. จัดสร้างยังวัดและจุดวางดอกไม้จันทน์ ส่วนงานด้านภูมิทัศน์ เริ่มขึ้นหุ่นจำลองสระอโนดาตสัตว์หิมพานต์ 4 ทิศ เผยแบบพระที่นั่งราเชนทรยานน้อยลายกระจังปฏิญาณ ประดับครุฑยุดนาค

วันนี้ (31 มี.ค.) เมื่อเวลา 07.15 น. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินเป็นการส่วนพระองค์ ไปยังบริเวณท้องสนามหลวงฝั่งทิศใต้ ทอดพระเนตรความคืบหน้าการก่อสร้างพระเมรุมาศ ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยมีท่านผู้หญิง บุตรี วีระไวทยะ รองราชเลขาธิการ สำนักราชเลขาธิการ พล.อ.ธนะศักดิ์ ปฏิมาประกร รองนายกรัฐมนตรี ในฐานะประธานกรรมการฝ่ายจัดสร้างพระเมรุมาศ สิ่งปลูกสร้างประกอบพระเมรุมาศ และบูรณปฏิสังขรณ์ราชรถและพระยานมาศฯ นายวีระ โรจน์พจนรัตน์ รมว.วัฒนธรรม นายอนันต์ ชูโชติ อธิบดีกรมศิลปากร พล.ต.อ.อัศวิน ขวัญเมือง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (กทม.) พร้อมทีมวิศวกรกรมศิลปากร และเจ้าหน้าที่สำนักช่างสิบหมู่ รวมทั้งจิตอาสาเฝ้ารับเสด็จฯ

ในการนี้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปยังวิธานสถาปกศาลา (โรงขยายแบบ) ทอดพระเนตรความคืบหน้าการดำเนินการก่อสร้างพระเมรุมาศ โดยมี นายอนันต์ เฝ้ากราบบังคมทูลถวายรายงานเรื่องความคืบหน้าการสร้างพระเมรุ รวมถึงอาคารประกอบ งานประติมากรรมประดับพระเมรุมาศ จัดสร้างพระโกศจันทน์ และงานประณีตศิลป์ ได้แก่ งานจัดสร้างพระโกศจันทน์ พระโกศทองคำลงยาทรงพระบรมอัฐิ รวมถึงการบูรณปฎิสังขรณ์ราชรถและพระยานมาศ ได้แก่ ราชรถราเชนทรยาน การจัดสร้างพระที่นั่งราเชนทรยานน้อย เพื่อใช้ในการอัญเชิญพระสรีรางคาร จากนั้นทอดพระเนตรการขยายแบบร่าง งานจัดสร้าง ปั้นลวดลาย และหล่อส่วนประกอบ ประดับตกแต่ง และการลงสีประติมากรรมประกอบพระเมรุมาศ โดยมีเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานเฝ้ากราบบังคมทูลถวายรายงาน

พล.อ.ธนะศักดิ์ กล่าวว่า การจัดสร้างพระเมรุมาศ สิ่งปลูกสร้างประกอบพระเมรุมาศ และการบูรณปฏิสังขรณ์ราชรถและพระยานมาศ ภาพรวมการก่อสร้างพระเมรุมาศและอาคารประกอบต่างๆ ถือว่าก้าวหน้ากว่าร้อยละ 30 ซึ่งเร็วกว่าแผนงานที่กำหนดไว้ แต่เป็นไปด้วยความละเอียดรอบคอบ รวมทั้งยังเน้นเรื่องความแข็งแรง มั่นคงและปลอดภัย โดยมีระบบทดสอบตรวจจับทิศทางลมด้วยกล้องอย่างดี เพื่อดูความสั่นสะเทือนของเสาแต่ละต้น แม้ว่าช่วงนี้จะมีลมแรงจากพายุฝนฤดูร้อนบ้างก็ไม่ได้รับผลกระทบ อย่างไรก็ตาม คาดว่า การดำเนินงานทุกอย่างจะแล้วเสร็จไม่เกินสิ้นเดือนกันยายนนี้ ทั้งนี้ จะได้มีเวลาดำเนินการงานศิลปกรรมและภูมิทัศน์ด้วยความละเอียดและประณีตให้ออกมาเป็นความงดงามเหมือนยกสรวงสวรรค์มาไว้ และเมื่อทราบวันที่ทรงมีพระกรุณาโปรดเกล้าฯ วันพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ แล้ว จะสามารถนับถอยหลังดำเนินการได้

พล.อ.ธนะศักดิ์ กล่าวว่า การจัดสร้างพระเมรุมาศนั้นงานโครงสร้างแล้วเสร็จ ร้อยละ 55 ซึ่งได้วางฐานราก ตั้งเสาบุษบกประธาน บุษบกซ่าง และบุษบกหอเปลื้องทั้ง 9 องค์ ขณะนี้เริ่มขึ้นโครงหลังคาชั้นเชิงกลอนของบุษบกชั้นที่ 4 จากทั้งหมด 7 ชั้น คาดว่าเรือนยอดบุษบกทั้ง 9 ยอด จะแล้วเสร็จภายในเดือนเมษายนนี้ ซึ่งโครงสร้างของพระเมรุมาศจะรองรับการติดตั้งลิฟต์ทั้งหมด 2 จุด จากพื้นจนถึงชั้นที่ประดิษฐานพระจิตกาธาน ซึ่งเป็นชั้นบนสุด บริเวณฝั่งทิศตะวันออก 1 แห่ง รองรับการเสด็จพระราชดำเนินของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และพระบรมวงศานุวงศ์ และอีก 1 จุดบริเวณทางขึ้นฝั่งทิศใต้สำหรับพระวงศานุวงศ์ และข้าราชบริพารในพระองค์ผู้สูงอายุ และเป็นลิฟต์สำรองกรณีฉุกเฉิน ทั้งนี้ ยังจัดทำแบบซุ้มถวายดอกไม้จันทน์ทั้งหมด 3 แบบ ส่งให้กับกรุงเทพมหานคร (กทม.) กระทรวงมหาดไทย (มท.) และกระทรวงการต่างประเทศ (กต.) เพื่อนำไปให้วัดและสถานที่ต่างๆ ที่กำหนดให้มีการตั้งจุดถวายดอกไม้จันทน์ดำเนินการจัดสร้าง โดยในส่วนของ กต. จะส่งต่อให้กับสถานเอกอัครราชทูตประจำประเทศต่างๆ ดำเนินการ

นายพิจิตร นิ่มงาม นายช่างศิลปกรรมอาวุโส สำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร กล่าวว่า การจัดสร้างหีบพระบรมศพจันทน์ ได้จัดทำโครงสร้างโลหะ 60% เมื่อจัดทำโครงสร้างเสร็จเรียบร้อยก็จะทำการบุตาข่ายลวดเพื่อนำลวดลายที่ได้ฉลุมาประกอบติดบานพระหีบจันทน์ตามตำแหน่งที่วางไว้ สำหรับลวดลายต่างๆ ได้จัดทำคืบหน้าแล้ว 70% ส่วนงานสร้างพระโกศจันทน์ กำลังเริ่มเขียนรูปทรงโครงสร้างขนาดเท่าจริง อย่างไรก็ตาม ตามแผนงานจะต้องดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในสิงหาคมนี้ ทั้งนี้ ในการจัดสร้างพระโกศจันทน์ครั้งนี้ นอกจากจะมีช่างจิตอาสาที่คัดเลือกมาร่วมงานแล้ว ยังมีจิตอาสาจากโรงเรียนแจ้ห่มวิทยา จ.ลำปาง และนักศึกษาจากวิทยาเทคนิคลำปาง จำนวน 25 คน มาช่วยงานโกรกฉลุลวดลาย ช่วยงานขัดกระดาษทรายไม้จันทน์

ดร.พรธรรม ธรรมวิมล ภูมิสถาปนิก สำนักสถาปัตยกรรม กรมศิลปากร กล่าวว่า ได้ร่วมกับกลุ่มงานประติมากรรม สำนักช่างสิบหมู่ จัดทำแบบจำลองสระอโนดาต ภูมิสถาปัตยกรรมรอบพระเมรุมาศ ซึ่งจัดทำขึ้นเป็นครั้งแรก สำหรับการออกแบบครั้งนี้จัดสร้างขึ้นเพื่อสื่อถึงพระอัจฉริยภาพและพระราชกรณียกิจด้านน้ำของในหลวงรัชกาลที่ ๙ ในอัตราส่วน 1 ต่อ 10 โดยออกแบบเป็นสระน้ำล้นสีมรกต ประดับด้วยโขดหินแบบไทย และสัตว์หิมพานต์ ช้าง ม้า วัง สิงห์ แบ่งเป็น 4 ทิศๆ ละ 30 ตัว ได้แก่ ทิศเหนือ เป็นสัตว์ตระกูล ช้าง ทิศใต้ เป็นสัตว์ตระกูล วัว ทิศตะวันออก เป็น สิงห์และทิศตะวันตก เป็น ม้า จากนั้นจะมีการถอดแบบสำหรับจัดสร้างเท่าขนาดจริง ในแต่ละด้านจะมีความยาว 4 เมตร รวมความสูงเกือบ 3 เมตร โดยได้นำภาพจิตรกรรมฝาผนังวัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร นำมาเป็นต้นแบบในการดำเนินการ และจัดวางรูปปั้นสัตว์หิมพานต์ให้มีความสง่างาม

นางวิจิตร์ ไชยวิชิต ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านช่างศิลปกรรม สำนักช่างสิบหมู่ กล่าวว่า ช่างสิบหมู่ได้ออกแบบพระที่นั่งราเชนทรยานน้อย สำหรับใช้ในการอัญเชิญพระสรีรางคาร ขณะนี้ได้ขยายแบบเสร็จแล้ว เริ่มดำเนินการแปรรูปไม้ แกะสลักลายองค์ประกอบต่างๆ และขึ้นโครงสร้างไม้บุษบกแล้วเสร็จ สำหรับการออกแบบพระที่นั่งนั้น จะใช้รูปทรงของราชรถราเชนทรยาน มาเป็นต้นแบบ แต่เป็นรูปทรงบุษบก ตัวเรือนทำด้วยไม้ สลักลวดลายกระจังปฏิญาณ ประดับครุฑยุดนาค แต่ไม่มีพนักพิงซึ่งต่างจากราชรถราเชนทรยาน ขณะนี้อยู่ในขั้นตอนการขึ้นโครงสร้างตัวเรือน เตรียมดำเนินการแกะสลักลวดลายหน้ากระดาน และฐานสิงห์ มีความสูง 4.10 เมตร โดยสำนักช่างสิบหมู่จะเป็นผู้ดำเนินการจัดสร้างทั้งหมด