ปั้น อสม.นักจัดการสุขภาพชุมชน-คุ้มครองผู้บริโภค

สธ. ดัน อสม. กว่าล้านคน เป็นนักจัดการสุขภาพชุมชน เป็นต้นแบบและแกนนำปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ พร้อมลงนามร่วม สคบ. พัฒนาศักยภาพ อสม. ส่งเสริมสิทธิและคุ้มครองผู้บริโภค ด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพ

วันนี้ (20 มี.ค.) ที่โรงแรมปรินซ์พาเลซ มหานาค นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวภายหลังเปิดงานวันอาสาสมัครสาธารณสุขแห่งชาติ ประจำปี 2560 พร้อมมอบรางวัลแก่ อสม. ดีเด่น องค์กร อสม. สร้างสุขภาพดีเด่นระดับเขต ทีมสนับสนุน อสม. ดีเด่นระดับชาติ ว่า รัฐบาลให้ความสำคัญต่อระบบบริการสุขภาพภาคประชาชน โดยเฉพาะอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ถือเป็นหัวใจสำคัญต่อระบบสุขภาพ ในปี 2560 โดยจะเร่งรัดพัฒนาศักยภาพ อสม. ในยุคไทยแลนด์ 4.0 เป็นนักจัดการสุขภาพชุมชน ส่งเสริม และสนับสนุนให้เกิดการมีส่วนร่วมของประชาชน ในการพึ่งพาตนเองด้านสุขภาพ สร้างการเรียนรู้ เพื่อให้เกิดเครือข่ายการดำเนินงานที่เข้มแข็งและยั่งยืน และเป็นกำลังเสริมภาคประชาชนที่เข้มแข็ง ร่วมกับทีมหมอครอบครัว

นพ.ปิยะสกล กล่าวว่า นอกจากนี้ อสม. ยังทำหน้าที่เป็นพี่เลี้ยงให้กับอาสาสมัครประจำครอบครัว (อสค.) ปฏิบัติหน้าที่ได้ในทุกชุมชน ทุกหมู่บ้าน และทุกตำบลทั่วประเทศ เพื่อดูแลสุขภาพประชาชนทุกครอบครัวทุกกลุ่มวัย ซึ่ง อสม.ยุคใหม่ ต้องรู้ทันภัยเสี่ยงสุขภาพ ปฏิบัติตัวเป็นแบบอย่างที่ดี เป็นแกนนำด้านการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ เช่น โครงการ 3 ล้าน 3 ปีเลิกบุหรี่ทั่วไทย เทิดไท้องค์ราชัน นับเป็นแบบอย่างที่ดี เพราะบุหรี่เป็นสาเหตุของโรคที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ อาทิ โรคถุงลมโป่งพอง มะเร็ง โรคหัวใจและหลอดเลือด ดังนั้น อสม. ในยุคไทยแลนด์ 4.0 จะมีการใช้เทคโนโลยีเป็นเครื่องมือในการทำงาน เป็นสื่อกลางในการสื่อสาร ในการประสานงานกับทุกภาคส่วนได้อย่างรวดเร็วมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

นพ.วิศิษฎ์ ตั้งนภากร อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (สบส.) กล่าวว่า ในปี 2560 มี อสม. ที่มีผลงานดีเด่นเข้ารับรางวัล 826 คน ได้แก่ อสม. ดีเยี่ยมอย่างยิ่ง 3 คน อสม. ดีเยี่ยม 11 คน อสม. ดีเด่นระดับชาติปี 2559 จำนวน 13 คน อสม. ดีเด่น ระดับชาติ ปี 2560 จำนวน 15 คน อสม. ดีเด่น ระดับภาค 30 คน อสม.ดีเด่นระดับเขตบริการสุขภาพ 80 คน อสม. ดีเด่นระดับจังหวัด 610 คน รางวัลองค์กร อสม. สร้างสุขภาพดีเด่น ระดับเขต 36 รางวัล ทีมสนับสนุน อสม. ดีเด่นระดับชาติ 15 ทีม และรางวัล อสม. ชวนคนเลิกบุหรี่สำเร็จ ดีเด่นระดับเขต 17 คน

ทั้งนี้ ภายในงานยังมีพิธีประกาศเจตนารมณ์การทำงานของ อสม. ในปี 2560 “อสม. ยุค 4.0 ชวนคนเลิกบุหรี่ ลดภัยโรคหัวใจและหลอดเลือด เทิดไท้องค์ราชัน” รวมทั้งพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือการพัฒนาศักยภาพเครือข่ายอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ด้านส่งเสริมการคุ้มครองผู้บริโภคระหว่าง อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพกับเลขาธิการคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค

นพ.วิศิษฎ์ กล่าวว่า การลงนามความร่วมมือเป็นการบูรณการระหว่างหน่วยงานภาครัฐ เพื่อพัฒนาศักยภาพของ อสม. ที่มีจำนวน 1,048,000 คน ซึ่งใกล้ชิดชุมชนที่สุดเป็นเครือข่ายด่านหน้าในการส่งเสริมการรับรู้สิทธิของผู้บริโภคในระดับชุมชน หมู่บ้านทั่วประเทศสร้างชุมชนให้เข้มแข็งและปลอดภัย และสามารถถ่ายทอดความรู้ ความเข้าใจ ให้ประชาชนรู้เท่าทันสิ่งที่ไม่ปลอดภัยและไม่ให้ตกเป็นเหยื่อการโฆษณาชวนเชื่อผ่านสื่อต่างๆ โดย สคบ. จะพัฒนาความรู้เกี่ยวกับสิทธิและหน้าที่ของผู้บริโภคให้แก่ อสม. และจะมีการแต่งตั้งคณะทำงานร่วมกัน

“การส่งเสริมให้ อสม. และภาคประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมด้านการคุ้มครองผู้บริโภค สบส. ได้ร่วมมือกับหน่วยงานวิชาการ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งในและนอกกระทรวงสาธารณสุข จัดทำคู่มือทำงานของ อสม. โดยเบื้องต้นนี้ เน้นเฝ้าระวังผลิตภัณฑ์สุขภาพที่เป็นอันตรายที่พบได้บ่อยในชุมชน เช่น ยาที่ผสมสเตียรอยด์ในรูปของยาสมุนไพร ยาชุด ทำให้เกิดอาการคุชชิงซินโดรม เสี่ยงเสียชีวิตจากโรคไตสูงถึง 12 เท่า และเสี่ยงกระดูกหักจากกระดูกผุ 23 เท่าตัว เป็นต้น รวมทั้งการอ่านฉลากผลิตภัณฑ์สินค้าแต่ละชนิด การเฝ้าระวังการเร่ขายยา การขายยาในร้านชำ เฝ้าระวังสารต้องห้ามในอาหาร เช่น สารบอแรกซ์ ฟอร์มาลิน และแจ้งเตือนภัยประชาชนในหมู่บ้านให้รับรู้อย่างทันท่วงที ซึ่งจะทำให้ประชาชนได้รับการดูแลความปลอดภัยอย่างทั่วถึงทุกหย่อมหญ้า” อธิบดี สบส. กล่าว