อ.นพ.ไพบูลย์ สุรีย์พงษ์
ภาควิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา
เวลาเราป่วยจากอาการไข้หวัด หากปล่อยไว้ บางครั้งจะทำให้เกิดเป็นโรคหลอดลมอักเสบ และอาจตามมาด้วยโรคแทรกซ้อนอื่นๆ ได้ ดังนั้น ควรมาทำความรู้จัก เพื่อดูแลตัวเองกันได้อย่างถูกต้อง
โรคหลอดลมอักเสบ เป็นโรคที่เกิดจากการอักเสบของเยื่อบุหลอดลม ซึ่งเป็นท่อที่นำหลอดลมหรืออากาศที่หายใจเข้าสู่ปอด ทำให้เยื่อบุหลอดลมบวม มีเสมหะในหลอดลม โรคหลอดลมอักเสบมี 2 ชนิด คือ ชนิดเฉียบพลัน และชนิดเรื้อรัง
โรคหลอดลมอักเสบชนิดเฉียบพลัน ส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อไวรัส และโดยมักเป็นหลังไข้หวัดซึ่งไม่ได้รับการรักษา หรือปฏิบัติตัวอย่างถูกต้อง ทำให้การติดเชื้อลามลงไปถึงหลอดลม ดังนั้น ผู้ป่วยที่มีอาการไข้หวัดควรรีบรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อช่วยไม่ให้เกิดการติดเชื้อลามลงไปถึงหลอดลม
โรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง เกิดจากโรคภูมิแพ้ เกิดจากการระคายเคือง เช่น การสูบบุหรี่เป็นระยะเวลานาน หรือสัมผัสมลภาวะ หรือการระคายเคืองจากการประกอบอาชีพ เช่น ฝุ่น ควัน หรือสารเคมีที่ระเหยได้ โรคหลอดลมอักเสบเรื้อรังนี้จะทำให้ผู้ป่วยเสี่ยงที่จะติดเชื้อแบคทีเรียได้ง่ายขึ้น
ผู้ป่วยจะมีอาการไอมีเสมหะในหลอดลม อาจ ไอมากจนรบกวนการรับประทานอาหารหรือนอนไม่หลับ บางครั้งไอเป็นเลือดร่วมด้วย หรือมีไข้ครั่นเนื้อครั่นตัว หอบและเหนื่อย แน่นหน้าอก หายใจมีเสียงดังหวีด อาการเหล่านี้หากไม่ดีขึ้น ควรมาพบแพทย์ ซึ่งแพทย์จะทำการวินิจฉัย โดยการซักประวัติ ตรวจร่างกาย โดยใช้ที่ฟังปอด ฟังหลอดลม ว่า มีการตีบแตกของหลอดลมหรือไม่ และให้การวินิจฉัยแยกจากโรคอื่นๆ ที่ทำให้มีอาการไอ กรณีที่เป็นโรคหลอดลมอักเสบชนิดเฉียบพลันที่เกิดจากเชื้อไวรัส ถ้าปฏิบัติตัวถูกต้องมักจะหายเองภายใน 7 - 10 วัน
ผู้ป่วยที่เป็นโรคหลอดลมอักเสบ ควรพักผ่อนให้เพียงพอ ดื่มน้ำอุ่นบ่อยๆ เพราะน้ำเป็นยาละลายเสมหะที่ดีที่สุด หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และสัมผัสควันบุหรี่ สารเคมีและสารระคายเคืองต่างๆ เลี่ยงอากาศเย็น โดยเฉพาะแอร์และพัดลมไม่ควรเป่าจ่อโดยตรง ไม่ดื่มและอาบน้ำเย็น และควรห่มผ้าให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย ก็สามารถทำให้อาการหายเร็วขึ้น มิฉะนั้นจากหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน อาจกลายเป็นหลอดลมอักเสบเรื้อรังหรืออาจเกิดภาวะแทรกซ้อนเป็นหลอดลมพองได้
อย่างไรก็ตาม การป้องกันไม่ให้เกิดโรคเป็นสิ่งที่ดีที่สุด ทั้งนี้ โรคหลอดลมอักเสบสามารถป้องกันได้โดยหลีกเลี่ยงอารมณ์เครียด อากาศแห้งและเย็นมากๆ ควันบุหรี่ สารระคายเคืองต่างๆ และควรออกกำลังกายแบบแอโรบิกครับ
**********************
กิจกรรมดีๆ ที่ศิริราช
#จัดงาน “สัปดาห์เวชศาสตร์ฟื้นฟู : สารพันวิธีฟื้นฟูดูแล ปวด” ระหว่างวันที่ 20 - 24 กุมภาพันธ์ 2560 เวลา 09.00 - 16.00 น. ณ โถงอาคาร 100 ปี สมเด็จพระศรีนครินทร์ รพ.ศิริราช (ฟรี) ร่วมฟังเสวนาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและแขกรับเชิญพิเศษในหัวข้อที่น่าสนใจ อาทิ Do - Don’t ปวดเข่า เข่าเสื่อม, เจ็บไหล่, ตกหมอน, ไหล่ติด และปวดแขน ปวดมือ ฯลฯ ชมสาธิตการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยอัมพาต เพลิดเพลินกับกิจกรรมสันทนาการมากมาย ขอเชิญผู้สนใจร่วมงานโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ ภาควิชาเวชศาสตร์ฟื้นฟู โทร. 0 2419 7508 ต่อ 111, 107