วธ. เตรียมเสนอ “โขน - นวดไทย” ขึ้นบัญชียูเนสโก 1 มีนาคมนี้ ระบุ โขนเป็นศิลปะการแสดงชั้นสูง ขณะที่นวดไทย เป็นภูมิปัญญาการดูแลสุขภาพ
วันนี้ (3 ก.พ.) ที่กรมส่งเสริมวัฒนธรรม ได้มีการประชุมคณะกรรมการส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ครั้งที่ 1/2560 นายวีระ โรจน์พจนรัตน์ รมว.วัฒนธรรม กล่าวว่า วันนี้ที่ประชุมได้เห็นชอบรายการมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมเพื่อเตรียมเสนอขึ้นบัญชีจารึกเป็นตัวแทนมรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติต่อองค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก 2 เรื่อง คือ โขนและนวดไทย ซึ่งกรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) ในฐานะฝ่ายเลขานุการได้มีการตรวจสอบปรับปรุงข้อมูลในการจัดทำเอกสารรายการนำเสนอเรียบร้อยแล้ว ขั้นตอนต่อไป จะนำเสนอที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เห็นชอบต่อไป ต่อจากนั้นวันที่ 1 มี.ค. นี้ จะได้เสนอต่อยูเนสโกเพื่อเข้าสู่กระบวนการพิจารณาตรวจสอบ โดยภายในเดือนพฤศจิกายน - ธันวาคม 2561 ยูเนสโก จะมีการประชุมพิจารณาคำขอบัญชีมรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของประเทศต่างๆ ต่อไป
รมว.วัฒนธรรม กล่าวว่า โขนเป็นศิลปะการแสดงชั้นสูงที่สืบทอดมาแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน เป็นศิลปะการแสดงที่รวมดนตรี วรรณกรรม พิธีกรรม และงานช่างฝีมือเข้าไว้ด้วยกัน แสดงเรื่องรามเกียรติ์เพียงเรื่องเดียว โดยดัดแปลงมาจากรามายณะ ซึ่งเป็นวรรณกรรมคลาสสิกสันสกฤต แต่ปรับปรุงบทและเนื้อเรื่องให้เข้ากับบริบทสังคมไทย ผู้แสดงต้องสวมหัวโขนหมด ยกเว้นตัวพระ ตัวนาง เทวดา และนางฟ้า การดำเนินเรื่องมีวงปี่พาทย์บรรเลงประกอบการแสดง มีคนขับร้อง คนพากย์ รวมทั้งผ่านพิธีไหว้ครูและครอบครูด้วย โขนผ่านยุครุ่งเรือง ซบเซา และไม่ได้รับความนิยม โดยโขนได้รับการฟื้นฟูอีกครั้งเมื่อสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ มีพระราชประสงค์ให้อนุรักษ์และสืบสานนาฏกรรมโขน อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมา จนถึงปัจจุบัน วธ. ให้ความสำคัญเผยแพร่การแสดงโขนศิลปวัฒนธรรมของชาติ เพื่อให้โขนเป็นที่รู้จักของสากล เช่นเดียวกับการเสนอโขนขึ้นทะเบียนมรดกวัฒนธรรมจับต้องไม่ได้ต่อยูเนสโก
นายวีระ กล่าวว่า ส่วนนวดไทยเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ ดังหลักฐานการจารึกภูมิปัญญานวดไทยบนแผ่นศิลาที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เป็นวัฒนธรรมการดูแลสุขภาพที่ใช้มือหรือส่วนต่างๆ ของร่างกายในการปรับพลังและโครงสร้างของร่างกายโดยไม่ใช้ยาเพื่อบำบัดความเจ็บป่วยที่เกิดจากลมในเส้นติดขัดและทำให้ธาตุทั้ง 4 กลับมาเป็นปกติ ซึ่งขณะนี้มีการนำนวดไทยไปใช้เพื่อการรักษาและส่งเสริมสุขภาพ มีการสืบทอดในระดับวิชาชีพ ทั้งยังมีการควบคุมมาตรฐานด้านถ่ายทอดความรู้ ผู้ให้บริการ และสถานที่ที่ให้บริการ อย่างไรก็ตาม ในการประชุมครั้งนี้ที่ประชุมให้ปรับแก้ข้อมูลนวดไทยสามารถสร้างรายได้หาเลี้ยงครอบครัวและการขยายนวดไทยสู่บริการด้านสาธารณสุข โรงพยาบาล รวมถึงสถิติผู้ใช้บริการนวดไทย เพื่อให้เอกสารเสนอนวดไทยมีความสมบูรณ์มากขึ้น การจารึกนวดไทยเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของโลกจะช่วยปกป้องนวดไทยไม่ให้นำไปใช้ทางเสื่อมเสียด้วย
