กรมสรรพาวุธทหารบก - กรมอู่ทหารเรือ - ช่างสิบหมู่ เข้าทำการบูรณะปฏิสังขรณ์ราชรถ พระยานมาศ ที่ใช้ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ ในหลวง ร.๙ อัญเชิญพระที่นั่งราเชนทรยานไปบูรณะที่สำนักช่างสิบหมู่ เพื่อเป็นต้นแบบสร้างราชรถองค์ใหม่ให้สมพระเกียรติ
วันนี้ (9 ม.ค.) ที่โรงราชรถ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร นายสหภูมิ ภูมิธฤติรัฐ รองอธิบดีกรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม ได้เดินทางมาตรวจเยี่ยมการดำเนินการบูรณปฏิสังขรณ์ราชรถ พระยานมาศ และเครื่องประกอบในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยเจ้าหน้าที่สำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร เข้ามาดำเนินการซ่อมแซมงานประณีตศิลปกรรมพระมหาพิชัยราชรถ ส่วนทหารจากกรมสรรพาวุธทหารบกและกรมอู่ทหารเรือเข้าดำเนินการตรวจสอบระบบกลไก การเคลื่อนที่ และการชักลากของราชรถน้อย 1 องค์ และวันนี้เวลา 13.00 น. สำนักช่างสิบหมู่จะอัญเชิญพระที่นั่งราเชนทรยาน เพื่อนำไปบูรณะที่สำนักช่างสิบหมู่ จ.นครปฐม
“การอัญเชิญพระที่นั่งราเชนทรยานไปสำนักช่างสิบหมู่ เพื่อบูรณะลวดลายแกะสลักและปิดทองประดับกระจกใหม่ทั้งองค์เพื่อให้สวยงาม ขณะเดียวกัน จะนำพระที่นั่งราเชนทรยานเป็นต้นแบบในการจัดสร้างพระนั่งราเชนทรยานองค์ใหม่ถวายพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยทีมช่างจะมีการศึกษา ถอดแบบอย่างละเอียด เพื่อให้การออกแบบราชรถองค์ใหม่สมพระเกียรติ” นายสหภูมิ กล่าว
นายสหภูมิ กล่าวว่า วันนี้ช่างสิบหมู่เริ่มเลาะกระจกที่ประดับส่วนฐานของพระมหาพิชัยราชรถ เนื่องจากหมดสภาพการใช้งาน ซึ่งการบูรณะครั้งนี้จะเปลี่ยนวัสดุใหม่เป็นกระจกแก้ว จากเดิมใช้กระจกเกรียบ ซึ่งปัจจุบันหายากและไม่มีการผลิตแล้ว อย่างไรก็ตาม ขั้นตอนการเปลี่ยนกระจกจะทำไปพร้อมกับงานปิดทอง ซึ่งใช้ทองคำเปลว 100% ชนิดตีมือ ขณะที่บุษบกถึงส่วนยอดพระมหาพิชัยราชรถกลุ่มวิทยาศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์เข้าร่วมทำความสะอาดด้วย ซึ่งวิธีการทางวิทยาศาสตร์ การเช็ดและล้างเพื่อให้ทองสุกปลั่ง
ขณะที่ทีมช่างกรมสรรพาวุธทหารบกกว่า 30 นาย เข้าดำเนินการตรวจสอบระบบการเคลื่อนที่และการชักลากของราชรถน้อย มีการถอดชุดบังคับเลี้ยว ชุดปรับประคองล้อประดับและโครงยึดขาสไลด์ล้อประดับหน้าเคลื่อนย้ายไปซ่อมแซมที่กรมสรรพาวุธทหารบก
ด้าน นางวิจิตร ไชยวิชิต รักษาการผู้เชี่ยวชาญด้านช่างสิบหมู่ สำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร กล่าวว่า สำนักช่างสิบหมู่ได้จัดส่งเจ้าหน้าเข้ามาดำเนินการซ่อมพระมหาพิชัยราชรถสำหรับใช้ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช อย่างไรก็ตาม จากการประเมินพบว่า ต้องบูรณะถึง 50% โดยจะเริ่มบูรณะส่วนของงานศิลปกรรม ปิดทองประดับกระจก โดยเจ้าหน้าที่ได้ทำการเลาะกระจกออกและติดใหม่ อีกทั้งยังมีงานผ้าม่านของบุษบกพระมหาพิชัยราชรถและราชรถน้อยที่ต้องทำขึ้นใหม่ เช่นเดียวกับฉัตรเบญจราชรถ 4 คัน แล้วยังมีผ้าลายทองแผ่ลวดและผ้าทองย่น ต้องสร้างใหม่
นางวิจิตร กล่าวว่า กลุ่มวิทยาศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์จะตรวจสอบสีของราชรถและใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์บูรณะ ถ้าพบว่าชิ้นส่วนใดชำรุดจะต้องทำการซ่อมเสริมเป็นงานศิลปกรรมด้วยการลงสีปิดทองเฉพาะจุด รวมถึงราชรถน้อยที่ช่างแกะสลักจะทำผังรหัสเพื่อถอดลวดลายตามภูมิปัญญาครูอาจารย์แต่โบราณที่สืบทอดกันมาและได้อนุรักษ์ไว้
“ราชรถและราชยาน คาดว่า จะใช้เวลาบูรณะและสร้างใหม่นั้น ทุกอย่างจะแล้วเสร็จภายในกันยายนนี้ เนื่องจากการบูรณะราชรถต้องใช้ความละเอียดและประณีต” นางวิจิตร กล่าว
