เจ็บตัวน้อยลง!! วิจัยลดฉีดวัคซีนป้องกัน “หมาบ้า” จาก 4 เหลือ 2 จุดในครั้งเดียว

สถานเสาวภาเร่งวิจัยฉีดวัคซีนกระตุ้นป้องกัน “หมาบ้า” แค่ 2 จุดในร่างกายเพียงครั้งเดียว เบื้องต้นพบประสิทธิภาพดีเท่าฉีด 4 จุด เพียงครั้งเดียว ระบุยังต้องศึกษาอีก 3 - 5 ปี ช่วยไม่ต้องเจ็บตัวหลายครั้ง ประหยัดเวลา ลดค่าใช้จ่าย จากเดิมที่ต้องฉีดกระตุ้น 2 ครั้ง

ศ.นพ.ธีระพงษ์ ตัณฑวิเชียร หน่วยโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า เมื่อถูกสุนัขกัดจำเป็นที่จะต้องได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ซึ่งในคนที่ไม่เคยรับการฉีดวัคซีนดังกล่าวมาก่อน จำเป็นที่จะต้องได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าทั้งหมด 5 ครั้ง บางรายอาจต้องรับเซรุ่มร่วมด้วย แต่สำหรับผู้ที่เคยได้รับการฉีดวัคซีนดังกล่าวจนครบมาแล้ว หากถูกสุนัขกัดอีก ตามหลักเกณฑ์ขององค์การอนามัยโลก ระบุว่า จะต้องได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าเพื่อกระตุ้นอีก 2 ครั้ง คือวันแรกที่ถูกสุนัขกัด และวันที่ 3 หลังถูกสุนัขกัด โดยจะฉีดเข้าที่กล้ามเนื้อหรือผิวหนังก็ได้ อย่างไรก็ตาม สถานเสาวภา สภากาชาดไทย ได้ทำการวิจัยพบว่า ผู้ที่เคยได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้ามาก่อน สามารถรับการฉีดกระตุ้นเพียงครั้งเดียวได้ ไม่จำเป็นต้องฉีดกระตุ้นถึง 2 ครั้ง

“การฉีดกระตุ้นเพียงครั้งเดียวทำให้ประหยัดวัคซีน เพราะใช้วัคซีนน้อยกว่า ผู้มาฉีดวัคซีนไม่ต้องเสียเวลาในการเดินทางมาถึง 2 ครั้ง ลดค่าใช้จ่ายจากการขาดงาน และการเดินทาง โดยการฉีดกระตุ้นเพียงครั้งเดียวนั้น สถานเสาวภาได้ดำเนินการมาตั้งแต่เมื่อ 10 ปีก่อน โดยพัฒนาสูตรในการฉีดด้วยการฉีดวัคซีน 1 หลอด เข้าที่ผิวหนังใน 4 จุดของร่างกาย คือ ต้นแขน 2 ข้าง และต้นขา 2 ข้าง ภายในวันเดียว ซึ่งจากการวิจัยพบว่าไม่ได้ให้ผลแตกต่างจากการมาฉีดวัคซีน 2 ครั้ง ซึ่งเมื่อ 2 ปีก่อน วิธีนี้ก็ได้รับการยอมรับจากองค์การอนามัยโลก และได้ประกาศใช้ได้ทั่วโลก” ศ.นพ.ธีระพงษ์ กล่าว

ศ.นพ.ธีระพงษ์ กล่าวว่า การฉีดถึง 4 จุดในครั้งเดียวพบว่า ในเด็กอาจจะทนไม่ไหว จึงมีแนวคิดที่จะลดจำนวนการฉีดจาก 4 จุด เหลือ 2 จุดในครั้งเดียว ซึ่งขณะนี้กำลังดำเนินการศึกษาวิจัยประสิทธิภาพของการฉีดกระตุ้นเพียง 2 จุดในครั้งเดียวอยู่ โดยดำเนินการศึกษามาแล้วประมาณ 2 ปี ซึ่งเบื้องต้นก็พบว่าได้ผลดีไม่ต่างจากการฉีด 4 จุดในครั้งเดียว ล่าสุด ได้นำเสนอผลวิจัยในงานประชุมวิชาการเรื่อง “การป้องกันโรคด้วยวัคซีนใน 10 ประเทศกลุ่มอาเซียน” เพื่อบ่งบอกว่านี่เป็นการเริ่มต้นพัฒนาการป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าที่ดีขึ้นประหยัดค่าใช้จ่ายและสะดวกมากขึ้น อย่างไรก็ตาม วิธีดังกล่าวยังต้องทำการศึกษาทดลองในกลุ่มที่ถูกสุนัขกัดจริง หรือมีการสัมผัสโรคจริงเสียก่อน ซึ่งต้องใช้ระยะเวลาอีกประมาณ 3-5 ปี

ศ.นพ.ธีระพงษ์ กล่าวว่า สำหรับคนที่มีปัจจัยเสี่ยงถูกสัตว์กัด เช่น เด็กเล็กมีสุนัขหน้าบ้าน คนที่ต้องผ่านย่านที่มีสุนัขจำนวนมาก คนที่อยู่ในวัดและมีสุนัขอาศัยอยู่มาก คนกลุ่มนี้ควรจะได้รับการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันก่อนสัมผัสโรค ซึ่งจะฉีดเพียง 3 เข็ม ไม่ต้องฉีดเซรุ่ม ทั้งนี้ เมื่อโดนสุนัขกัดก็ไม่ต้องรับเซรุ่ม และไม่ต้องรับวัคซีนมากถึง 5 เข็ม แต่อาจจะรับแค่การฉีดกระตุ้น 4 จุดในครั้งเดียว หรืออาจจะฉีดแบบ 2 ครั้งคือ วันแรกกับวันที่ 3 ซึ่งประหยัดค่าใช้จ่ายได้มากกว่า

ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่