ระวัง! ปวดประจำเดือนมาก-มีบุตรยาก อาจเป็นช็อกโกแลตซีสต์

หมอสูติฯ แนะผู้หญิงไทยตรวจร่างกายทุกปี เช็กซีสต์รังไข่ - ช็อกโกแลตซีสต์ ชี้คนปวดประจำเดือนมากๆ จนทนไม่ได้ มีบุตรยาก อาการบ่งบอกเป็นช็อกโกแลตซีสต์ พบหญิงไทยโอกาสเป็น 10%

ศ.นพ.สมบูรณ์ คุณาธิคม ที่ปรึกษาคณะกรรมการเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย กล่าวว่า ปัจจุบันพบว่าผู้หญิงป่วยเป็นซีสต์มากขึ้น โดยมักจะพบเป็นซีสต์ของรังไข่ แบ่งได้เป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1. ซีสต์ที่เกิดจากฮอร์โมนการกระตุ้นของร่างกาย แต่ไม่น่าห่วง เพราะเมื่อพอผ่านไป 2 - 3 เดือน ฮอร์โมนสามารถปรับสมดุลได้ ขนาดซีสต์ก็จะลดลง 2. ซีสต์ที่เกี่ยวกับเนื้องอกแต่เป็นเนื้องอกชนิดดี ไม่ใช่มะเร็ง บางครั้งไม่จำเป็นต้องตัดออก และ 3. ช็อกโกแลตซีสต์ เกิดจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตผิดที่ คือเกิดนอกโพรงมดลูก โดยเฉพาะเกิดที่รังไข่ ส่งผลให้เวลามีประจำเดือนเลือดที่ออกมาจะไปสะสมอยู่ทำให้รังไข่ค่อยๆ โตขึ้น จนกลายเป็นซีสต์ โดยเลือดเหล่านี้พออยู่นานก็จะมีสีคล้ายช็อกโกแลต

ศ.นพ.สมบูรณ์ กล่าวว่า คนไทยและคนเอเชียป่วยช็อกโกแลตซีสต์ประมาณร้อยละ 10 ส่วนใหญ่ที่ตรวจพบมาจากการเข้ามารักษาด้วยอาการปวดประจำเดือนและมีบุตรยาก สาเหตุของช็อกโกแลตซีสต์มาจากเยื่อบุโพรงมดลูกเกิดผิดที่ จนเกิดการไหลย้อนของเลือดประจำเดือน ซึ่งท่อรังไข่เป็นทางหนึ่งที่ทำให้เลือดประจำเดือนไหลย้อนกลับไปได้ ซึ่งปัจจัยหลักของการเกิดจากช็อกโกแลตซีสต์ มาจากภูมิต้านทานของร่างกายในแต่ละคน

“บางคนภูมิต้านทานเป็นตัวทำให้เยื่อเหล่านี้ไปฝังอยู่ในรังไข่หรือในเยื่อบุช่องท้องจนเกิดเป็นช็อกโกแลตซีสต์ หรือ เกิดพังผืด เวลาคนกลุ่มนี้เป็นประจำเดือนจะปวดมากและเมื่อบวกกับเป็นพังผืด ท่อนำรังไข่อาจตันหรือเคลื่อนไหวไม่ดี ส่วนคนที่ควรตัดซีสต์ออก คือ คนที่มีก้อนซีสต์โตประมาณ 5 - 6 เซนติเมตร และกลุ่มที่เวลาเป็นประจำเดือนแล้วมีอาการปวดมากจนทนไม่ได้ ไม่สามารถทำงานได้ และในกลุ่มที่มีบุตรยาก อย่างไรก็ตาม ไม่ต้องกังวลว่าเป็นซีสต์แล้วจะเป็นมะเร็ง เพราะพบว่าได้ไม่ถึง 1% แต่สิ่งที่สำคัญคือผู้หญิงทุกคนควรตรวจร่างกายทุกปี เพื่อเช็กร่างกาย” ศ.นพ.สมบูรณ์ กล่าว

ติดตาม Facebook Fanpage ของ “Quality of Life” ได้ที่