ในหลวง โปรดเกล้าฯพระราชทานหนังสือชุดพิเศษ สมเด็จพระสังฆราช เจริญพระชนมายุ 100 พรรษา จำนวน 5,000 ชุดๆ ละ 5 เล่ม ทรงถวายเป็นเครื่องบูชาพระคุณ ที่ทรงเกื้อกูลพระราชกิจส่วนพระองค์ตลอดมา ขณะที่นายกฯชมนิทรรศการ 100 ปี สดุดีสังฆบิดร ส่วนมหาเถรฯ-พระธรรมทูตทั่วโลก 4 ทวีป เจริญพุทธมนต์ถวายเป็นพระกุศล ณ วัดพระแก้ว
วันนี้ (1 ต.ค.) ที่วัดบวรนิเวศวิหาร วันแรกของการจัดงานฉลองพระชนมายุ 100 พรรษา สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก 3 ตุลาคม 2556 พระราชรัตนมงคล ผู้ช่วยเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช กล่าวว่า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานให้จัดพิมพ์หนังสือ 5 เล่ม จำนวน 5,000 ชุด ได้แก่ หนังสือพระมงคลวิเสสกถา หนังสือพระธรรมเทศนาในการทรงบำเพ็ญพระราชกุศลต่างๆ และในการพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศล หนังสือพระธรรมเทศนาในการทรงบำเพ็ญพระราชกุศลพระชนมพรรษา และในการพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลเฉลิมพระชนมายุ หนังสือโคลงสุภาษิตประจำภาพในพระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม และหนังสือภาพพระผู้เจริญ : พระประวัติ พระศาสนกิจ และพระเกียรติคุณ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ในโอกาสทรงเจริญพระชนมายุครบ 100 พรรษา
พระราชรัตนมงคล กล่าวว่า พระบาทสมเด็จพระอยู่หัว ทรงมีพระราชปรารภในบทนำหนังสือชุดดังกล่าว ใจความบางส่วนว่า สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงเจริญพระชนมายุครบ 100 พรรษา ในวันที่ 3 ตุลาคม 2556 เป็นโอกาสอันควรยิ่งที่จะได้ทรงร่วมบำเพ็ญพระราชกุศลในวาระแห่งการฉลองพระชนมายุที่จะมีขึ้นนั้น จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้จัดพิมพ์หนังสือดังกล่าวขึ้น สำหรับทรงถวายเป็นเครื่องบูชาพระคุณของสมเด็จพระสังฆราช ที่ได้ทรงเมตตากรุณาเกื้อกูลในสรรพกิจส่วนพระองค์ อย่างอเนกอนันต์เป็นนิตย์ตลอดมา จำเดิมแต่ครั้งที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระผนวชและประทับ ณ วัดบวรนิเวศวิหาร สมเด็จพระสังฆราช ขณะทรงดำรงสมณศักดิ์ที่พระโศภนคณาภรณ์ ได้ทรงเป็นผู้ถวายคำแนะนำต่างๆ ที่เกี่ยวด้วยการทรงพระผนวชกับทั้งได้ทรงปฏิบัติหน้าที่พระอภิบาลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ตลอดเวลาแห่งการทรงพระผนวชนั้นด้วยความเรียบร้อยบริบูรณ์ทุกประการ
พระราชรัตนมงคล บอกว่า ด้วยพระปรีชาญาณ ที่ทรงรอบรู้ในพระไตรปิฎกธรรมวิสารท ทรงแสดงธรรมได้อย่างถูกต้องเที่ยงตรง จึงทรงได้รับหน้าที่เป็นผู้ถวายพระมงคลวิเสสกถา พระธรรมเทศนา และพระธรรมกถา ในการพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา การทรงบำเพ็ญพระราชกุศลและการส่วนพระองค์ มาโดยลำดับ อีกทั้งเป็นเครื่องเฉลิมพระเกียรติคุณที่ทรงเจริญสมณคุณเนกขัมมปฏิบัติ ซึ่งทรงถึงพร้อมด้วยศีลสมาจารวัตรที่งดงาม ทรงสามารถในธรรมวิจารณ์และธรรมวินิจฉัย ทรงปฏิบัติพระศาสนกิจ อันเปี่ยมไปด้วย หิตานุหิตประโยชน์เป็นอเนกปริยาย เพื่อความเจริญมั่นคงแห่งพระศาสนา และความสุขสวัสดิ์ของบุคคลทุกเพศ ทุกวัย ทุกภูมิปัญญา อย่างเสมอหน้ากัน วังไกลกังวล วันที่ 29 สิงหาคม 2556
วันเดียวที่วัดบวรนิเวศวิหาร ในช่วงเช้า 07.00 น. น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี เป็นประธานฝ่ายคฤหัสถ์ ร่วมทำบุญตักบาตรพระสงฆ์ 200 รูป ที่ลานวัดบวรนิเวศวิหาร และชมนิทรรศการ 100 ปี สดุดีสังฆบิดร เนื้อหาเกี่ยวกับเรื่อง ชีวิตนี้น้อยนัก ย้อนอดีต 100 พรรษา รำลึกหนึ่งศตวรรษเหตุการณ์ประวัติศาสตร์สังคมตลอดช่วงพระชนมายุ 100 พรรษา ยังอาคารมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วัดบวรนิเวศวิหาร จากนั้นเปิดประชุมเสวนาพระธรรมทูตไทย 4 ทวีป เทิดพระเกียรติ สมเด็จพระสังฆราช ที่ตึก สว.ธรรมนิเทศ โดย น.ส.ยิ่งลักษณ์ กล่าวว่า พระธรรมทูตที่ปฏิบัติหน้าที่ในต่างประเทศมีความสำคัญมาก ซึ่งรัฐบาลรับทราบปัญหาอุปสรรคของพระธรรมทูต โดยพร้อมที่จะช่วยแก้ปัญหาเพื่อให้ปฏิบัติศาสนกิจได้อย่างเรียบร้อย ซึ่งการประชุมในการประชุมเสวนาวิชาการพระพุทธศาสนาถือเป็นประโยชน์แก่พุทธศาสนิกชน เพื่อเทิดพระเกียติฉลองพระชนมายุครบ 100 พรรษา สมเด็จพระสังฆราชในครั้งนี้
ด้าน พระราชรัตนรังษี หัวหน้าพระธรรมทูตสาย ประเทศอินเดีย-เนปาล กล่าวว่า พระธรรมทูตทั้ง 4 ทวีป ประกอบด้วย ทวีปเอเชีย อเมริกาเหนือ ยุโรป และออสเตรเลียกว่า 200 รูปมาเพื่อจัดทำยุทธศาสตร์การพัฒนางานพระธรรมทูตในต่างประเทศ ในมิติของการบริหาร สร้างเครือข่าย พัฒนา และสนับสนุนส่งเสริมอุปถัมภ์ เพื่อร่วมกันหารือในการพัฒนาศักยภาพและวิธีการทำงานของพระธรรมทูตในต่างประเทศ เช่น ฐานะพระธรรมทูตปัจจุบันเป็นเพียงอาสาสมัคร จากนี้ไปจะมีการรองรับสถานชัดเจน อยากให้รัฐบาลมาช่วยดูแลและวางแผนเชิงการขยายงานให้กว้างขวางขึ้น โดยในการประชุมครั้งนี้จะมีการเสนอยุทธศาสตร์ทั้งหมด 5 ข้อ ดังนี้ 1.ผลักด้นให้มีการรับรองสถานะพระธรรมทูต 2.ต้องมีองค์กรมารองรับภาระกิจพระธรรมทูต 3.มีการจัดทำยุทธศาสตร์เผยแผ่พระพุทธศาสนาของแต่ละประเทศให้ชัดเจน 4.มีการพัฒนาการศึกษาของพระธรรมทูตที่มีความรู้รอบด้าน 5.พระธรรมทูตจะต้องมีการวิเคราะห์สถานการของโลกได้ว่าจากนี้ไปอีก 5 ปี บ้านเมืองจะเกิดอะไรขึ้นจากนั้นนำธรรมะเข้าไปเผยแผ่ โดยยึดพระศาสนกิจของสมเด็จพระสังฆราชเป็นแบบอย่างในการทำงานของพระธรรมทูต อย่างไรก็ตาม จะนำยุทธศาสตร์จากการประชุมครั้งนี้นำเสนอต่อที่ประชุมมหาเถรสมาคม (มส.) รวมทั้งเสนอต่อรัฐบาลเพื่อให้ช่วยผลักดันงานของพระธรรมทูตด้วย
พระปรีชาศาณวิเทศ วัดธัมมธโร กรุงแคนเบอร์รา ประเทศออสเตรเลีย ในฐานะประธานกรรมการบริหารคณะสงฆ์ประเทศออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ กล่าวว่า การมาร่วมประชุมวันนี้พระธรรมทูตทุกคนเพื่อแสดงความเคารพในโอกาสที่พระองค์ท่านทรงเจริญพระชนมายุครบ 100 พรรษา ซึ่งที่ผ่านมาพระองค์ได้ช่วยเหลือพระธรรมทูตออสเตรเลีย นิวซีแลนด์หลายครั้ง นอกจากนี้เป็นที่น่ายินดีที่จะมีการจัดทำยุทธศาสตร์พัฒนางานพระธรรมทูตไทยในต่างประเทศ เนื่องจากองค์กรพระธรรมทูตมีการเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วและเป็นที่ยอมรับของชาวต่างประเทศ คณะสงฆ์ชั้นผู้ใหญ่ อย่างไรก็ตาม อาตมาเห็นด้วยที่จะมีการบัญญัติกฎหมายรองรับสถานะพระธรรมทูตอย่างเป็นทางการ เพราะการทำงานเผยแผ่พระศาสนาในต่างประเทศเป็นเรื่องที่ยากลำบาก เพราะต้องมีการปรับตัวหลายเรื่อง
ทั้งนี้ บรรยากาศตั้งแต่ช่วงเช้า มีประชาชนเดินทางมาถวายพระพรยังวัดบวรนิเวศวิหารและเข้าชมนิทรรศการ 100 ปี สดุดีพระสังฆบิดร อย่างต่อเนื่อง อีกทั้งได้มีภาครัฐและเอกชน มาตั้งโรงทาน บริการอาหารและเครื่องดื่มให้แก่ประชาชนที่มาร่วมงานด้วย และเวลา 16.00 น.ที่พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม คณะสงฆ์ไทยโดย มหาเถรสมาคม พร้อมด้วยพระธรรมทูตจาก 4 ทวีปทั่วโลก พุทธศาสนิกชน ประกอบพิธีเจริญพระพุทธมนต์ถวายสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เนื่องในโอกาสทรงเจริญพระชนมายุครบ 100 พรรษา เพื่อถวายเป็นพระกุศลในครั้งนี้ด้วย
อนึ่ง กำหนดการวันที่ 2 ต.ค. เวลา 06.30 น.สมเด็จพระสังฆราช โปรดให้พระเทพสารเวที ผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช เป็นผู้แทนพระองค์ ในพิธีทรงบาตรพระสงฆ์ 19 รูป เนื่องในงานฉลองพระชนมายุ 100 พรรษา ที่หน้าตำหนักคอยท่าปราโมช วัดบวรฯ เวลา 14.00 น.โปรดให้สมเด็จพระวันรัต รักษาการเจ้าคณะใหญ่คณะธรรมยุต เป็นผู้แทนพระองค์ในพิธีบำเพ็ญพระกุศลทักษิณานุประทานที่พระอุโบสถวัดบวรฯ และพิธีทอดผ้าป่าสามัคคีสมทบทุนมูลนิธิสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ที่พระอุโบสถวัดบวรฯ
