จริงใจ หรือ ไก่กา ?

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยที่บังคับใช้อยู่ในปัจจุบัน ในมาตรา 190 ระบุขอบเขตเงื่อนไขของหนังสือสัญญาระหว่างประเทศ ที่ฝ่ายบริหารจะต้องเสนอขอความเห็นชอบจากฝ่ายนิติบัญญัติก่อนไปแสดงเจตนาผูกพัน เพิ่มการมีส่วนร่วมของรัฐสภา และภาคประชาชนตั้งแต่ขั้นตอนเริ่มต้นการเจรจา รวมทั้งกำหนดให้มีการจัดทำกฎหมายเฉพาะด้านการเจรจาจัดทำหนังสือสัญญาและข้อตกลงระหว่างประเทศ แต่กลไกและกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการเจรจาที่รวมทุกภาคส่วนในสังคมยังไม่มีความชัดเจน โดยเฉพาะในส่วนของภาคประชาชน ว่า จะเข้าไปมีส่วนร่วมในขั้นตอนใดได้บ้าง ด้วยวิธีการใด อย่างไร ดังนั้น การออกแบบกระบวนการรับฟังความคิดเห็นที่มีความชัดเจน โปร่งใส ให้ผู้มีส่วนได้เสีย และประชาชนสามารถเข้าถึงกระบวนการเจรจาเพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคมโดยรวมสูงสุดจึงเป็นแบบทดสอบที่สำคัญ

กระบวนการรับฟังความคิดเห็นต่อร่างกรอบการเจรจาความตกลงการค้าเสรีระหว่างไทยกับสหภาพยุโรป โดยกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ ที่ผ่านมา เกิดคำถามที่สำคัญว่า มีความเหมาะสมหรือถูกต้องตามรัฐธรรมนูญมาตรา 190 หรือไม่

ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบร่างกรอบการเจรจาความตกลงการค้าเสรีระหว่างไทยกับสหภาพยุโรป เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2555 และให้เสนอร่างกรอบการเจรจาฯเข้าสู่การพิจารณาของรัฐสภา

เผยแพร่ร่างกรอบการเจรจาฯ บน เว็บไซต์ของกรมฯ ประมาณวันที่ 18 ม.ค.56

จัดเวทีรับฟังความเห็นประชาชนในวันที่ 23 ม.ค.56

วันที่ 24 ม.ค.56 สมาชิกรัฐสภาได้รับแจ้งว่าจะมีการประชุมรัฐสภาในวันที่ 29 ม.ค.56 เพื่อพิจารณาร่างกรอบการเจรจาฯ

จะเห็นว่า ช่วงเวลาในการรับฟังความเห็นประชาชนมีความเร่งรีบ และกระชั้นชิดกับการเสนอให้รัฐสภาพิจารณา นอกจากนี้ การเปิดช่องทางการให้ความเห็นมีจำกัด และการเตรียมข้อมูลร่างกรอบการเจรจาฯ ที่ให้ประชาชนพิจารณาเพื่อให้ความเห็นมีข้อมูลน้อยมาก ไม่รอบด้าน แสดงข้อมูลเฉพาะผลกระทบบางด้านที่อาจจะเกิดขึ้น หากไทยไม่ทำความตกลงการค้าเสรีไทย-สหภาพยุโรป แต่ขาดข้อมูลการคาดการณ์ผลกระทบด้านลบอื่นๆ ที่สำคัญ หากไทยทำความตกลงการค้าเสรีไทย-สหภาพยุโรป ตามร่างกรอบการเจรจาฯ หรือกล่าวได้ว่า การรับฟังความเห็นประชาชนต่อร่างเจรจาฯในครั้งนี้เป็นเพียงการดำเนินการเพื่อให้พ้นเงื่อนไขตามรัฐธรรมนูญมาตรา 190 วรรค 3 เท่านั้น

อย่างนี้เรียกว่า..ไก่กา...ใช่ไหมคะ..