บุหรี่..เลิกยาก แต่เลิกได้/คอลัมน์ ได้อย่าง ไม่เสียอย่าง

เกาะพีพี ดอน จังหวัดกระบี่ ได้รับเลือกให้เป็น 1 ใน 100 แหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยมที่สุดในโลก จากการจัดอันดับของ Travel’s choice 2008 Award Winner “A Top world destination” ในการประกาศผลรางวัลแหล่งท่องเที่ยว ที่ได้รับความนิยมสูงสุดของโลก และของทวีปต่างๆ ประจำปี 2551 รวมทั้งเป็น 1 ใน 25 แหล่งท่องเที่ยวของเอเชีย ที่ได้รับความนิยมสูงสุดในปีเดียวกัน นอกจากนี้ จากการสำรวจความคิดเห็นของนักท่องเที่ยวเกี่ยวกับสถานที่ท่องเที่ยวไทย ในหัวข้อ “Your amazing places in Thailand that always amazes you” ที่ได้จัดทำการสำรวจผ่านทางระบบออนไลน์ ไปยังนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เคยเดินทางมาเที่ยวประเทศไทย จำนวน 3,389 คน จาก 68 ประเทศทั่วโลก โดยเริ่มสำรวจตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์-เมษายน 2554 พบว่า “หมู่เกาะพีพี” ยังคงเป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยมอันดับ 1

ช่วงที่ดีที่สุดในการเที่ยวเกาะพีพี อยู่ระหว่างเดือนพฤศจิกายน ถึงเดือนพฤษภาคม เพราะเป็นช่วงปลอดมรสุม แต่ครอบครัวผมเลือกที่จะเดินทางในเดือนสิงหาคม เพราะมีช่วงวันหยุดยาวที่ลงตัวสำหรับทุกคน แม้ว่าจะไม่ใช่หน้าท่องเที่ยว แต่ก็ยังมีผู้คนจำนวนมากมุ่งหน้าไป โดยใช้บริการเรือเฟอร์รีจากท่าเทียบเรือรัษฎา จังหวัดภูเก็ต ไปอ่าวต้นไทร บนเกาะพีพี เรือเฟอร์รีเป็นเรือลำใหญ่ จุคนได้ราว 300 คน คะเนจากสายตาแล้วผู้โดยสารเต็มลำ และที่สำคัญก็คือเป็นวันเดินทางที่มีคลื่นลมแรงมาก

เรือต้องลุยผ่านคลื่นลูกโตๆ ตลอดเวลากราบเรือเต็มไปด้วยนักท่องเที่ยวที่พร้อมใจกันหันหน้าออกทะเล พร้อมถุงพลาสติกและยาดม เรือโคลงเคลงด้วยคลื่นลมแรงก็เป็นปัญหาหนึ่ง แต่สิ่งที่เป็นปัญหากว่าโดยเฉพาะกับนักท่องเที่ยวที่เป็นเด็ก ก็คือ “ควันบุหรี่” ที่นักท่องเที่ยวบางคนสูบกันจนแทบจะไม่มีที่ว่างสำหรับอากาศบริสุทธิ์ ซึ่งจำเป็นมากสำหรับคนที่กำลังเมาเรือ

ทำให้นึกย้อนไปเมื่อ 20 กว่าปีที่แล้ว คุณพ่อผมพาพวกเราทั้งครอบครัวไปล่องเรือซีทรานควีน ต้องนั่งรถทัวร์จากกรุงเทพฯมาขึ้นเรือที่จังหวัดสุราษฏร์ธานี อะไรก็ดี เสียแต่ที่สมัยนั้นไม่มีกฎหมายห้ามสูบบุหรี่ในรถปรับอากาศ จะหลับก็หลับไม่ลง เพราะต้องทนนั่งเหม็นควันบุหรี่มาตลอดทาง แต่เข้าใจว่า มีผู้ใหญ่ในบ้านเมืองหลายท่านเห็นปัญหา และได้มีความพยายามที่จะแก้ไขกันมาโดยตลอด ล่าสุด เมื่อวันที่ 12 มิถุนายน 2555 ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติแผนยุทธศาสตร์การควบคุมยาสูบแห่งชาติ พ.ศ.2555-2557 เสนอโดยกระทรวงสาธารณสุข สาระสำคัญประกอบด้วยยุทธศาสตร์ 8 ข้อ ได้แก่ 1.การป้องกันมิให้เกิดผู้บริโภคยาสูบรายใหม่ 2.การส่งเสริมให้ผู้บริโภคลดและเลิกใช้ยาสูบ 3.การลดพิษภัยของผลิตภัณฑ์ยาสูบ 4. การสร้างสิ่งแวดล้อมให้ปลอดควันบุหรี่ 5.การสร้างเสริมความเข้มแข็งและพัฒนาขีดความสามารถในการดำเนินงานควบคุมยาสูบของประเทศไทย 6.การควบคุมการค้าผลิตภัณฑ์ยาสูบที่ผิดกฎหมาย 7.การแก้ไขปัญหาปัญหาการควบคุมยาสูบ โดยใช้มาตรการทางภาษี และ 8. การเฝ้าระวังและควบคุมอุตสาหกรรมยาสูบ

ทั้ง 8 ยุทธศาสตร์ จะมีหน่วยงานหลักที่รับผิดชอบอยู่หลายภาคส่วนทั้งกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงการคลัง กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงวัฒนธรรม มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ สำนักงานคุ้มครองผู้บริโภค ฯลฯ รวมทั้งสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ทั้งหมดนี้จะร่วมมือกันทำงานในแต่ละยุทธศาสตร์เพื่อบรรลุเป้าหมายร่วมกันในการทำให้สังคมไทยมีผู้บริโภคยาสูบน้อยลง

สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ได้มีการสนับสนุนเพื่อพัฒนาบริการเลิกบุหรี่ในหน่วยบริการมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2553 โดยจัดสรรงบประมาณให้กับโรงพยาบาล/หน่วยบริการที่ประสงค์รับการสนับสนุนการจัดบริการเลิกบุหรี่ ตามแนวทางดูแลบำบัดรักษาผู้สูบบุหรี่ โดยมีกลุ่มเป้าหมาย คือ กลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่สูบบุหรี่ และผู้ป่วยที่มารับบริการในโรงพยาบาล หรือผู้ที่สูบบุหรี่ในชุมชนที่มีความประสงค์จะเลิกสูบบุหรี่ เพื่อเป็นการป้องกันและบรรเทาอาการรุนแรงของโรคที่อาจเกิดขึ้นในผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าวในอนาคต เพราะเป็นที่ทราบกันโดยทั่วไปว่าบุหรี่เป็นสาเหตุสำคัญของโรคถุงลมโป่งพอง ข้อมูลการให้บริการผู้ป่วยในปี 2554 พบว่า โรงพยาบาลทั่วประเทศให้บริการรักษาผู้ป่วยโรคถุงลมโป่งพองที่มีสิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าจำนวน 78,161 ราย จำนวนวันนอนในโรงพยาบาลทั้งสิ้น 88,260 วัน

ค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลกว่า 693 ล้าน บาท และถ้าคิดว่าค่าแรงขั้นต่ำ คือ วันละ 300 บาท ก็เท่ากับว่า ผู้ป่วยถุงลมโป่งพองต้องขาดรายได้ไปเท่ากับ 26.4 ล้านบาท นี่ยังไม่รวมค่าใช้จ่ายในการรักษาผู้ป่วยด้วยโรคหัวใจและหลอดเลือด มะเร็งปอด มะเร็งหลอดอาหาร ฯลฯ ที่มีสาเหตุมาจากการการสูดควันบุหรี่ ไม่กล้าคำนวณต่อเลยครับว่าจะเป็นตัวเลขมากมายสักขนาดไหน เชื่อว่า มีหลายท่านต้องการเลิกบุหรี่ แต่ไม่รู้ว่าจะเริ่มอย่างไร ด้วยวิธีไหน ผมแนะนำให้ไปปรึกษาคลินิกอดบุหรี่ที่มีในโรงพยาบาลภาครัฐเกือบทุกแห่ง หรือโทร.ไปปรึกษาที่ศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติ 1600 หรือที่รู้จักกันในนาม Quit line ในวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 07:30-20:00 น.

น้ำทะเลรอบเกาะพีพียังคงสวย ใส และมีเสน่ห์เหมือนเคย เราเดินออกจากท่าเรืออ่าวต้นไทร ตัดไปยังอ่าวโละดาลัมที่อยู่ด้านตรงข้าม ลูกชายวิ่งไปชายหาดในทันทีที่มาถึง ผมหาที่ร่มนั่งพัก และสั่งมะพร้าวน้ำหอมเย็นชื่นใจมาให้คุณตา คุณยาย มองไปยังภรรยาที่จูงมือลูกสาวเดินตรงไปซื้อโรตีเจ้าเก่า หลับตาสูดไอทะเลที่มาพร้อมลมเอื่อยๆ สักพักได้ยินเสียงบ่นแว่วมาไกลๆ

ไม่ซื้อแล้วค่ะคุณแม่ขา คนขายสูบบุหรี่…